Erciş'te kurtarma çalışması yapan ekiplerle konuştuğunda yeni bilgiler öğrendiğini dile getiren İTÜ Öğretim Üyesi Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan, "Erciş'te kayıtsız şartsız altında fırın olan her ev çökmüş. Ölümlerin yüzde 46'sı duvar çökmeleri ve asma tavanlar yüzünden olmuş. Yine çelik kapı geleneği nedeniyle insanlar evlerinden kaçamadıkları için hayatlarını kaybetmiş" dedi.

Konutların altında ekmek, simit, lahmacun, pide fırını ya da kebap salonlarının büyük tehlike oluşturduğuna dikkat çeken Ercan, şöyle devam etti: "Bu fırınların ısı yalıtımı yapılmazsa ki yapılmıyor fırınlardaki yüksek ısı taşıyıcı donatıları pişiriyor ve dayanım gücünü düşürüyor. Deprem sırasında duvarların ufalanmasına neden oluyor. Betonla donatımın yapışkanlığını sıfırlıyor. Çünkü beton içindeki donatıya yapışır yüksek ısıda bu gerçekleşmiyor. Deprem vurduğu zaman da taşıyıcı toz duman oluyor. Bu tozları görmemizin nedeni de bu."

Çelik kapılar açılmıyor

Kurtarma ekipleriyle görüştüğünde başka bir bilgi daha öğrendiğini dile getiren Ercan, şu uyarılarda bulundu: "Onlara insanların en çok nerelerde yaşamlarını yitirdiklerini sorduğumda merdivenler yanıtı vermelerini bekliyordum ama bana ölüleri en çok konutların iç kapılarında bulduklarını söylediler. Bölgede bir çelik kapı adeti var ve hemen hemen bütün evlerde çelik kapı takılı. Ama depremde bu çelik kapılar yamuluyor ve açılmıyor. Eğer insanların kaçmak için bir fırsatı varsa da kapıları açamadıkları için kaçamıyorlar. Ayrıca ev içinde oda kapılarını kilitlemeyin çünkü bunlar da açılmıyor. Asma kat yumuşak dikme etkisi yaratır mühendislikte. Ama ne yazık ki Türkiye'de çok yaygın. Depremde duvarların taşıyıcı özelliği yüzde 15'dir. Eğer bu desteklenmezse yıkılır ve nitekim bir çok ölüm de asma katlardan dolayı olmuş."

Adım başı fırınlı apartman

Ercan'ın uyarılarına rağmen İstanbul'da pek çok binanın altında fırın bulunuyor. Zeytinburnu ve Bağcılar'da altında fırın bulunan pek çok apartman olası bir deprem anında yaşanacak felaketin habercisi gibi duruyor. Aynı şekilde hırsızlardan korunmak için yaptırdığımız çelik kapılar da neredeyse pek çok evde kullanılıyor.