İzmir'in Seferihisar İlçesi'nde, erkence zeytininin merkezi olarak bilinen Orhanlı Vadisi'ne taş ocağı yapılması için verilen ÇED olumlu kararı, tepkiyle karşılandı. Seferihisar Belediyesi öncülüğünde bir araya gelen çevreciler ve halk, karara tepki gösterdi.

İzmir'in zeytini, zeytinyağı, organik ürün ve pazarlarıyla bilinen Türkiye'nin ilk Cittaslow'u (Sakin şehir) Seferihisar'ın Orhanlı Vadisi'ne yapılması planlanan taş ocağı için verilen ÇED olumlu kararı tepki topladı. Seferihisar Belediyesi öncülüğünde, Seferihisar kırsal mahallesi Orhanlı'nın halkı ve komşu Menderes Kuyucak köyü sakinleri, sivil toplum kuruluşlarının da verdiği destekle eylem yaptı. Üreticiler, projenin hem zeytin, yağ ve organik sebze üretimlerini, hem de hayatlarını olumsuz etkileyeceklerini söyledi. Orhanlı Vadisindeki eylemde ellerinde 'Taş yeme zeytin ye', 'Erkence zeytinime dokunma', 'İzmir'in dağlarında taş ocakları açmasın', 'Orhanlı'nın erkence zeytinine taş ocağı hançeri' gibi pankartlarla kararı protesto eden vatandaşlar, planlanan taş ocağıyla birlikte, yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalacağını belirttikleri vadiye, sembolik olarak zeytin fidanları dikerek, tepkilerini gösterdi.


"MADEN TOZUNA BULAŞMIŞ MEYVE SEBZE YETİŞMESİN"


Açıklama yapan Seferihisar Belediye Başkanı CHP'li Tunç Soyer, "Biz Seferihisar'ı 'Sakin Şehir' birliğine dahil etmeyi düşündüğümüzde, amacımız burada dünyanın en sağlıklı yağlarının üretildiği, en sağlıklı ürünlerinin yetiştirildiği, en zengin pazarlarının kurulduğu, en mutlu ve huzurlu insanların yaşadığı yerlerden biri haline getirmekti. Seferihisar binlerce yıldır yaşayanlarına, hemşerilerine bu imkanları sunmuş. Orhanlı Vadisi'ndeki bu projeyse bize düzenli dinamitlerin patlatıldığı, tarımın ve hayvancılığın yapılamadığı, köyünün içinden yüzlerce kamyonun geçtiği, yetiştirilen her sebzenin maden tozuna bulandığı bir gelecek sunuyor. Biz bu geleceği reddediyoruz. Haklıyız ama maalesef bu memlekette bazen sadece haklı olmakta yetmiyor. Sesimizi sonuna kadar duyuracağız ve bu kararı iptal ettireceğiz" dedi.
 

ZEYTİNCİLİK KANUNU'NA AYKIRI


Doğa ve çevre davalarıyla bilinen İzmir Barosu üyesi avukat Şehrazat Mercan ise "3573 Sayılı Zeytincilik Kanunu ve Yönetmeliği; zeytinlere 3 kilometre mesafede, toz ve duman çıkaran, kimyevi atık bırakan tesislerin yapılmasını, emredici ve bağlayıcı düzenlemeyle yasaklanmıştır. Orhanlı ve Kuyucak köylerini etkileyecek bir taş ocağı ve kırma eleme tesisi için Çevre ve  Şehircilik  Bakanlığı ÇED sürecini başlatmıştır. Oysa Zeytincilik Kanunu gereği, tam 238 dönüm zeytinliğin ortasına yapılmak istenen bu ocak ve tesisin daha başvuru aşamasında reddedilmesi gerekirdi. Bu sebep çok önemlidir. Yasal başvurularımızı köylüler adına yaptık. İşletmelere karşı davaların açılması hazırlıklarımız başlamıştır" diye konuştu.


 

İSTEMİYORUZ


Orhanlı Muhtarı Birgül Bozkurt da "Zeytinlikleri içine alan, köyün evlerine 100 metre mesafede, Menderes Orhanlı yoluna çok yakın, arkeolojik SİT alanı içerinde kalan ve yöremize zarar verecek taş ocağını istemiyoruz. İzmir'in dağlarında çiçekler, Orhanlı'nın dağlarında şevketi bostanlar açsın" dedi.


MADENİN PLANLANDIĞI KÖYE, ÜRETİCİ PAZARI


Taş ocağına karşı yapılan eylemin ardından Seferihisar'ın ünlü üretici pazarlarından bir tanesi de Orhanlı köyünde açıldı. Salı günleri Seferihisar merkez, Pazar günleri Sığacık Kaleiçi'nde açılan pazarlara her cumartesi günü açılacak Orhanlı Köy Pazarı eklendi. Bundan böyle her cumartesi günü sadece Orhanlı Köyü'nde yaşayan köylülerin ürettiği meyve ve sebzelerle, Orhanlı'da yaşayan kadınların evlerinde yaptığı gözleme, sarma, börek, tatlı gibi yiyecekler bu pazarda satılacak. İlk gün 78 köylünün tezgahlarıyla açılan pazar, Orhanlı'ya gelenlerin büyük beğenisi topladı ve köyün lezzetlerini sunma imkanı sağladı. Orhanlı köyündeki program Türk Halk Müziği sanatçısı Murat Sincer konseriyle tamamlandı.


BÖLGENİN ÖNEMİ


Projenin planlandığı Orhanlı vadisi, zeytinlikler, ormanlar ile kaplı, hem biyolojik çeşitlilik hem de geleneksel üretim için İzmir'in en önemli alanlarından biri. Planlanan taş ocağı Orhanlı Vadisi'nin Kayalca tepe mevkiinde yer alıyor. Vadide yetiştirilen erkence zeytiniyse, İzmir Yarımada'ya özgü, binlerce yıldır üretilen son derece nadir bir zeytin türü. İzmir mutfağında en kıymetli zeytin olarak bilinen 'hurma' zeytinse sadece bu türden üretilebiliyor. Bu zeytin türü lezzetli ve sağlıklı yağ üretiminde kullanılıyor. Geleneksel erkence zeytinlikleri karakteristik olarak hiç sulanmadığı, sürülmediği ve hiçbir kimyasala maruz kalmadığı için dünyanın en saf ve sağlıklı zeytinyağlarından birinin üretiminde kullanılıyor. Seferihisar'ın Orhanlı Vadisi ise erkence zeytini ağaçlarının bugüne kadar en iyi korunduğu vadilerden, aynı zamanda bu ırkın gen merkezlerinden biri.