Manisa'nın Soma ilçesinde Soma Kömür İşletmeleri A.Ş.'ye ait Eynez maden ocağında 13 Mayıs 2014 Salı günü yaşanan ve 301 işçinin şehit olduğu facianın soruşturması kapsamında kurulan 15 kişilik bilirkişi heyeti, geçen çarşamba günü tuğlayla örülü kapısını açtırarak ocağa girdi. Bin 400 metreye kadar inen heyet, keşfini tamamlayarak raporunu hazırlamaya başladı. İnceleme heyetinde yer alan Manisa Barosu Başkanı Zeynel Balkız, binlerce kişinin çalıştığı maden ocağında tuvalet tespit edemediklerini söyledi.

Manisa Barosu Soma İrtibat Bürosu'nda avukatlarla birlikte basın toplantısı düzenleyen Balkız, maden içindeki izlenimlerini ve hukuki süreç hakkında bilgi verdi. Facianın ceza soruşturmasının devam ettiğini dile getiren Balkız, 'Bu kapsamda geçen çarşamba günü cumhuriyet savcılığının inisiyatifinde, maden ocağında bir keşif işlemi gerçekleştirildi. Yangının meydana geldiği tarihin üçüncü günü yapılamayan ve yarım bırakılan keşfin tamamlaması anlamında bu keşif icra edildi. İki maden mühendisi, ayrıca iş güveliği uzmanı ve elektrik mühendisi, kriminal bilirkişi vasıtasıyla madende delil tespitine yönelik ceza soruşturmasıyla ilgili keşif işlemi tamamlanmış olup bilirkişi raporunun verilmesi safhasına gelinmiştir. Biz kamuoyunun meydana gelen kazayla ilgili yapılan keşiften bilgilendirilmesi amacıyla bu açıklamayı yapma lüzumu hissettik. Şu anda en önemli beklentimiz, bu davada gerek maddi ve manevi tazminat davası açan Manisa Barosu ve Soma avukatlarımız ve şehit yakınları bu ceza soruşturmasında bilirkişi raporunun verilmesini bekliyoruz. Şu anda keşifle ilgili beyanlarımız, sadece bilgilendirmeye yöneliktir. Bu bilirkişi raporunu inceledikten sonra asıl beyanlarımızı vereceğiz.' dedi.

'Madenden ahşap ve taş parçaları alındı'


Madeninin içi hakkında bilgi veren Baro Başkanı Balkız, bin 400 metreye kadar inildiğini söyledi, 'Burada beklentimiz, çıplak gerçeğin ortaya çıkmasıdır. Keşif anında malzeme girişinden başlayan heyetin yürüyüşünde bin 100 metre derinliğe gelindiğinde su kitlesiyle karşılaşıldı. Buradaki su kitlesi, daha ileriye geçişe izin vermedi. Bir miktar geri gelinerek, 10 metre yükseğe çıkılarak başka bir girişten eskiden kirli havanın aktığı, şimdi ise temiz havanın verildiği girişten su birikintisinin altına ulaşılmaya çalışıldı. 300 metre yüründü. Burada ciddi anlamda galeri çöküşüyle karşılaşıldı. Burada daha ileriye geçiş yapamadık. Burada kaza sırasında meydana gelen yangının bütün emareleri mevcuttur ancak kemerin etrafını ören ve görülen materyallerin kömür değil, taş olduğu ve isle kaplandığı görüldü. Burada birkaç tane taş kırılarak, bilirkişi heyetinin incelenmesi amacıyla alındı. Ahşap parçalardan da çok az kısmının yandığı, bir kısmının da yanmadığı tespit edildi. Bunlardan da bir örnek alınarak oradan ayrılındı. Dönüş yolunda kısa bir mesafede A ve H panolarından gelen kirli havanın 340 çıkış nefesliğine giden yolu üzerinde bilirkişi heyeti inceleme yapmak istedi. Burada çok yüksek oranda karbonmonoksit gazının olduğu tespit edildi. El sensörü ile yapılan incelemede, 500 PPM'in üzerinde bir karbonmonoksit gazı olduğu tespit edildi. Karbonmonoksit, 50 PPM'in üzeri çalışanları zehirleyen bir gazdır. Alet ölçemediği için oradaki gazın 1000 PPM olduğunu oradaki kişiler ifade etti. Biz savunma olarak sadece bu keşifte yapılan işlemlerden gördüklerimizi aktarmak zorundayız. Bunların değerlendirilmesi için yangının çıkış sebepleri ve ihmalleri konusunda bilirkişi raporlarını bekliyoruz. Orada kabul edeceğimiz etmeyeceğimiz kısımlar olabilir. Burada Somalı ve Manisalı avukat arkadaşlarımız birlikte çalışarak kanaatlerini bildireceklerdir.'

'Binlerce insanın çalıştığı bu ocakta tuvalet tespit edemedik'


İncelemenin çok zor şartlar altında yapıldığını dile getiren Zeynel Balkız, madendeki yaşam şartlarının çok ağır olduğunu söyledi: Ana girişten dahi yürüme zorluğu çektiğimiz bir madenle karşılaştık. O işçilerin orada nasıl çalıştıklarını hayretle şu anda düşünüyoruz, çünkü biz bin 100 metreyi yürürken bu yürüyüş 3 saatlik zamanı aştı. Çok yerde kayalar ve taşlar yollara düşerek yolları kapatmış. Diz çökerek, eğilerek geçmek zorunda kaldık. Bundan sonraki maden şartlarının düzenlemesi konusunda bu hususların insani ihtiyaçları karşılayacak durumda olmasını bekliyoruz. Belki bugüne kadar duyulmayan bir husus da var, binlerce insanın çalıştığı bu ocakta tuvalet tespit edemedik. Bu ihtiyaçlarını nasıl giderdiklerini düşünemiyoruz. Çalışma anında sıcaklığın 45 dereceye kadar yükseldiği maden ocağında insani yaşam ve çalışma koşullarının olmadığı tarafımızdan tespit edilmiştir.

'Şu anda göçükten geçmek fiziken mümkün değil'

Toplantıda bir gazetecinin, madendeki şartların biraz daha iyileşmesini bekleyip geniş kapsamlı bir inceleme yapılmasının daha uygun olup olmadığıyla ilgili sorusunu cevaplayan Balkız, 'Keşif şu anda cumhuriyet savcılarının takdirinde. Savunmanın elbette talepleri var. Biz nokta araştırmaların yapılmasını arz ederiz. Bilirkişiler, keşif sırasında yangının meydana geldiği göçüğün olduğu materyalleri inceleyerek kanaat sahibi olacaklarını ifade ettiler. Bir de şu yönü var, şu anda göçükten geçmek fiziken mümkün değil. Diğer kısımlarda da karbonmoksit gazı olduğu için gidemediler. Mevcut şartlara göre bize raporu hazırlayabileceklerini ifade ettiler. Gerek su yoğunluğu gerekse için için yangının devam ettiğinin emarasi olan yoğun karbonmonoksit gazının artmasının devam ettiği gerekçesiyle Soma Cumhuriyet Başsavcılığı'nın keşfin geciktirilmesinin daha kötü sonuçlar doğurabileceği ihtimaline binaen keşfin derhal yapılmasına karar verilmiştir. Gerçeğin ortaya çıkması hepimizin beklentisidir ama iddia makamının belirttiği husus, gaz oranın artması, incelemenin daha da gecikmesi halinde şartların daha da zorlaşacağı veya hiç yapılamayacağı söz konusu olabileceği düşünülerek acele edilmiştir.' dedi.