Gamze Geçer- İTO’da düzenlenen toplantıya İran Ankara Büyükelçisi Mohammad Ebrahim Taherian Fard, İTO Başkan Yardımcısı Cemal Elmasoğlu, İran Ankara Büyükelçiliği Ticari Müsteşarı Seyd Hafez Musevi, İran İstanbul Başkonsolosluğu Ticaret Müsteşarı Mahmud Ahmedi, İran İstanbul Başkonolosluğu Ticaret Müşaviri Keyvan Zadeh ve İTO üyeleri katıldı. Toplantıda Türkiye ile İran arasındaki ticaret hacminin artırılması konuşuldu.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin düşük olduğunu dile getiren Fard, “Hedeflediğimiz ticaret hacmi bugünkünün iki katıdır. Şu anda yıllık 12 milyar dolarında ticaret var. Hedefimiz ise 30 milyar dolar gibi rakamdır. Bazı kaynaklar 100 milyar dolar ticaret hacmini oluşturulabileceğini inanıyor. Ticaret hacmimizi artırmak için tecrübelerimizden öğrendik ki özel sektöründe desteklenmesi gerekiyor. Devletler iyi ticaret yapmazlar. Bu nedenle ilişkileri geliştirmek için belirlenen yol özel sektörü güçlendirmek ve teşvik etmekten geçiyor. Türkiye bu konuda tecrübeli ve İzmir bu konularda başarılı çalışmalar yapan bir yer. Bazı alanda ilişkilerimiz gelişiyor. Arzumuz tüm alanlarda ilişkilerin dengeli gelişmesini sağlamak. Politika ve askeri anlamda ilişkiler gelişiyor. Ticari anlamda da ilişkilerimizin gelişmesini istiyoruz. Özel sektör temsilcilerin hizmetindeyiz. Şu an turizm alanında dengesiz bir ilişkimiz var. Öyle bir çalışma yapacağız ki tüm alanlarda karşılıklı ilişkilerimiz dengeli yürüsün. Tahran ve Ankara’nın ilişkileri oldukça parlak ve iyi seviyede. İki ülke potansiyelleri ile bölgedeki istikrarın ve gelişimin temel direkleridir” şeklinde konuştu.
İki dosya ile geldiler
Toplantıya iki farkla dosya ile geldiklerini belirten İran Ankara Büyükelçiliği Ticari Müsteşarı Seyd Hafez Musevi, bu dosyaları İTO’ya sunduklarını belirterek, “Bu dosyalardan birinde Türkiye için İran’ın neden önemli olduğunu anlatan bilgiler var. Diğerinde ise Türkiye’nin sahip olabileceği yatırım konularıyla ilgili bilgiler var. İki ülke arasında ticaret hacmi ile ilgili bilgiler var. İki ülke arasında ticari ilişkilerin gelişmesindeki engelleri bulmak ve bunlara çözüm üretmek hedefimiz. Türkiye ticari ilişkiler konusunda özellikle serbest ticaret konusuna önemli işler yapıyor” dedi.
Türkiye önemli potansiyel oluşturmuş
Türkiye’de kayda değer uluslararası ticaret gerçekleştiğini belirten Musevi, “Türkiye, şirketlerin faaliyet alanları için önemli potansiyeller oluşturmuş ve halen daha oluşturmaya devam ediyor. Türkiye’de tarifelerin İran’a göre iyi. Tarım alanında desteğe ihtiyacı var. Sanayi alanında da çok önemli. Hizmet alanında, taşımacılık, turizm ve iletişim alanın önemli hizmetler sunuluyor. Serbest bölgeleri araştırdık, teşvikleri inceledik. Türkiye ağırlıklı olarak ticaret yaptığı ülkeler AB ülkeleri. En çok ticaret yapılan yerlere baktığımızda ABD ve Çin’i görüyoruz. Komşu ülkelerle de iyi bir ticaret var. İhracat ağırlıklı olarak AB, komşuları ve ABD olarak öne çıkıyor. Biz Türkiye’nin ağırlıklı olarak bu ülkelere neleri ihracat yaptıklarını inceledik” diye konuştu.
İran piyasasındaki Türk malı imajı olumlu
Toplantıda konuşan İZTO Başkan Yardımcısı Cemal Elmasoğlu, İran ile Türkiye arasındaki ticaret potansiyelinin yıllık 30 milyar dolar olduğunu belirterek “Ancak 2017 yılında gerçekleşen ticaret hacmimiz yaklaşık 11 milyar dolar. 2018 yılının ilk altı ayında 4.6 milyar dolarlık ticaret yapmışız. Ülkemiz başlıca altın, mücevherci eşyası, otomotiv yedek parçası, ağaç ürünleri ihraç ederken, ithalatımızın çok büyük bir bölümünü ham petrol ve doğal gaz oluşturuyor. Türk ürünleri İran pazarında rağbet görüyor ve İran piyasasındaki Türk malı imajı olumlu” dedi.
İran pazarında İzmir’in payı 200 milyon dolar
İran pazarında Ege Bölgesi’nin payının 330 milyon olduğunu ifade eden Elmasoğlu, “İzmir’in aldığı pay ise sadece 200 milyon dolar. 31.12.2017 itibari ile Türkiye’de İran sermayeli 4.624 firma var. Bu firmaların sadece 160 tanesi İzmir’de. İran’da, Tahran başta olmak üzere 200’ün üzerinde Türk sermayeli firma faaliyet gösteriyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) koordinasyonunda, Türk ihraç ürünlerinin tanıtımına destek olmak amacıyla Tahran’da Türk Ticaret Merkezi 2017 yılı Temmuz ayında açıldı. Bu merkezde halihazırda tekstil, konfeksiyon, kimya ve mobilya sektörlerinden Türk firmalar yer alıyor. Tahran Ticaret Merkezi’nde faaliyet göstermek isteyen hazır giyim, plastik, mobilya, tekstil ve hammadde sektöründeki firmalarımız ilgili İhracatçı Birliğine başvurabilirler. Çok düşük seviyede olan ticaret hacmimizi artırmamız gerekiyor. Yeni dönemde gerek İran’da gerekse ülkemizde ve tabii ki İzmir’de Türk ve İranlı işadamlarının ortaklık ve işbirliği yapmasını teşvik etmeliyiz. Ülkelerimiz arasında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması ise 1 Ocak 2015’te yürürlüğe girdi. Bu Anlaşma ile İran’a 140 tarım ürününde gümrük vergisi indirimi sağlanırken, İran’dan 125 sanayi ürününde indirim alındı. 200 ürüne çıkarılmasına dönük gerekli çalışmalar da başlayarak, karşılıklı taviz talep listeleri sunuldu. İlgili müzakereler devam ediyor. En kısa zamanda sonuçlandırılmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
