Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve geçtiğimiz hafta basında yer almasına rağmen tam olarak anlaşılmayan 'İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı' otomotiv sektörü tarafından 'devrim' olarak nitelendiriliyor. Düzenleme ilgili kurum ve kuruluşlardan gelen görüşlerin değerlendirilmesinin ardından en kısa sürede yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderilecek. Taslağa göre ikinci el taşıt ticaretinin yalnızca bu işle ilgilenen tacirler ile esnaf ve sanatkarlar tarafından yapılması hedefleniyor. Bu sayede ikinci el araç alım satımlarındaki vergi kaybını önlerken, '1 masa, 1 kasayla' galericilik dönemi de son bulacak.

'İkinci el otomobil alım satımını herkes yapıyordu'

Bu düzenlemenin yapılması için İzmir Ticaret Odası Motorlu Taşıtlar Grubu olarak yaklaşık 3 yıldır çalışma yaptıklarını ve gerekli başvuruları tamamladıklarını söyleyen İTO 56'ncı Motorlu Taşıtlar Grubu Komite Başkanı ve Otokent Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ahmet Coşar, 'Bu çalışmalara diğer odaların katılımını sağlamak için de ciddi çalışmalarda bulunduk. 'Bir kişi 1 sene içerisinde 3 adet araba alıp satabilir' diye bir uygulama 2 yıldır vardı. Ancak biz otomobil alım satımı yetki belgesi için uğraştık. Bu işi yapacak olan arkadaşlarımızın yetki belgesinin olmasını istedik. Bununla ilgili gerekli kriterlerin belirlenmesi için de gerekli çalışmalarımız sürüyor. Bu yeni uygulamanın esnafa olumlu katkıları olacak. Çünkü otomobil alım satımını, pazarlarda, araca satılık yazısı yapıştırarak, cadde üzerinde, internette herkes yapıyor. Yani bu işi manav, bakkal, kasap bizden daha çok yapıyor. Ancak bu insanlar aracın binicisi olduklarını söyleyerek vatandaşı kandırıp, dolandırıyor. Bir araç alıyorsunuz ancak 3-5 gün sonra arabada bir sorun çıktığında karşınızda muhatap bulamıyorsunuz. Mal dükkandan alınır. Karşınıza ancak böyle muhatap çıkar. Bu kanunla birlikte artık sektör daha da kurumsallaşacak' ifadelerini kullandı.

'Yetki belgesi istiyoruz'

Emlakçılardaki gibi bir yetki belgesi istediklerini belirten Coşar, konuyla ilgili şunları söyledi: Vatandaşa bu işi yaptığını gösteren ve sorun olduğunda da muhatap olan belgeli bir sistem olmasını istiyoruz. Herkes bu işi yapmasın. Kanunla birlikte artık notere gidildiğinde yetki belgesi olmadan satış yapılamayacak. Kişi 3 tane araç alıp satabiliyor. Ancak daha fazla satış yapmak için eşini dostunu da kullanıyordu. Bu da devletin ciddi bir vergi kaybı yaşamasına neden oluyor. İkinci el araba satışı yapan bizler ise bünyemizdeki araçları envanterimize kaydediyor ve faturalı olarak çalışıyoruz. Düzenli vergimizi veriyoruz. İnternet kullanımıyla kişi istediği gibi satış gerçekleştiriyordu. Bunun önüne geçilmesi devletin ve tüketicinin lehine olacak. Çünkü alıcı adlığı araçta bir sorun çıktığı zaman muhatap bulabilecek. Sorununu da öyle çözecek. Oldukça önemli bir uygulama olacak. Kesinlikle destekliyor ve bir an önce yürürlüğe girmesini bekliyoruz.

İkinci el otomobil alım satımını herkes yapamayacak

Çıkan yeni kanunla birlikte, tüketiciye 1 yıl içerisinde en fazla 3 araç alıp satma hakkı verildiğini belirten EGOD Başkanı Mustafa İduğ, 'Tüketici, 1 yıl içinde 3 tane araç alıp satabiliyordu. Dolayısıyla bu yasayla birlikte ikinci el araç satanların artık ticaret yapması gerekecek. Hem ikinci el otomobil alım satımı yapanların kurumsal bir hale dönüşmesiyle devlete vergi ödemeleri de sağlanacak. Bu gelişmeyle de tüketicinin alım satım gibi bir sorunu kalmayacak. Tüketici artık notere gittiğinde araçla ilgili her şeyi görecek ve hiçbir sorunla karşılaşmayacak. Tüketici aldığı aracın geçmişiyle ilgili bütün bilgilere ulaşacağı için sıfır araba almış gibi haklara sahip olması sağlanmış olacak. Tüketicinin mağdur olmaması şartıyla bütün önlemlerin alınmasını istedik ve bu şekilde ilerlediği müddetçe de sürece tam destek veriyoruz' diye konuştu.

'1 masa 1 kasa galericiliğine son verilecek'

Bu yeni uygulamayla vergi kaybının da önleneceğine dikkat çeken İduğ, sözlerini şöyle sürdürdü: Türkiye'de 2015 yılında ikinci elde 1 buçuk milyon otomobil satılmışken, 2016'da şu an için 1 milyon 900 bin araç satıldı. Oradaki yüzde 25'lik artış önümüzdeki yıllarda daha da artacak. Buradaki vergi kaybının da devletin kasasına gitmesini sağlamalıyız. Bunun için uzun uğraş verdik. Yaklaşık 10 yıldır, ikinci ellerde kurumsal birleşmeyi öneriyoruz. 1 masa ve 1 kasa yerine 5 kişi ortaklaşıp, kurumsal firma kurmalarını öneriyoruz. Türkiye'deki 1 masa ve 1 kasa işi yapan galericilere baktığımızda, dayısına, anne-babasına, yeğenine araba aldırıyor ve satıyor. Bu da vergiden kurtulmasını sağlıyor. Ancak firma kurulmasıyla birlikte bu duruma da son verilecek. Bu da zaten olmazsa olmazımızdır. Çünkü bu kanunla birlikte hem kurumsallık oluşacak hem de tüketici ve devletimiz kazanacak.

'Kanunla birlikte galericilik, daha kurumsal olacak'

Bu düzenlemenin esnafa ve tüketiciye ciddi katkılar sağlayacağını belirten Mertel Otomotiv yöneticisi Şeyhmus Akın, 'Adamın cebinde 50 bin lirası var. Bir masa, bir kasa ve bir araçla galerici oluyor. Yeni uygulamayla bunlar son bulacak. Yeni uygulamanın devlete ve esnafa yüzde yüz katkısı olacak. Türkiye'de kasabı, manavı, öğretmeni, memuru kısacası herkes araba alıp satıyordu. iki yıl önce bu konuda bir düzenlemeye de gidildi. Yılda 3 arabadan fazla satılmasına yasak getirildi. Ancak bu kişiler annesi, babası, kardeşi vb. şekilde bu süreci devam ettirdi. Bu da ciddi bir verginin kaçırılmasına neden oluyordu. Aldığımız bütün araçların faturasını kestiğimiz için ülkemize katma değer sağlıyoruz. Bun düzenlemeyle birlikte dolandırıcıların ve vergi kaçıranların da önüne geçilecek. Galericilik, daha kurumsal bir mesleğe dönüşecek' diye konuştu.

'Tüketicinin hakkı da korunacak'

Bunun dışında yeni uygulamanın tüketicileri de koruduğuna vurgu yapan Akın, sözlerini şöyle tamamladı: Örneğin, galerici arabayı sattı ve 6 ay sonra araçta şanzıman sorunu oldu. Bundan da sorumlu olacak. Bu konuda gerekli araştırmalar yapılıp, bu sorunun araç satışından önce de olduğu tespit edilirse tüketicinin masrafları karşılanacak. Bir yerde tüketicinin hakkı korunacak. Bu nedenle de yeni düzenlemede özellikle vatandaşı korumak anlamında önemli maddeler yer alıyor.

İnternette satışlar son bulacak

Galericilerin yönetmelikle birlikte ciddi anlamda standart ve yaptırıma tabi olacaklarını da belirten sektör temsilcileri, 'Bu sektörün gerçek sahipleri kendilerine ciddi anlamda bir çeki düzen verecek. Galeri sitelerinin metrekareleri ve bu işi yapacak kişilere getirilen standartlar belirlenecek. Bu işi yapanlar ve yapacak olanlar, yaptığı yanlışlıklardan dolayı ciddi anlamda sorumlu tutulacak. Aracın kilometresini, hasar kaydını nasıl görüyorsak vatandaşa bunu aynen aktaracağız. Yaptığımız yanlış aktarımların sonucunda da vatandaş mağdur olursa da ciddi anlamda ceza-i yaptırım göreceğiz. Yaptığı ticarette insanları zarara uğratanlar meslekten men edilebilecek. Türkiye'de artık herkes sanal ortamda ikinci el aracı kafasına göre alıp satamayacak. İnternette satışa sunabilir ama noterde bu satışı gerçekleştiremeyecek' dedi.