Şefika Bal- Geçtiğimiz hafta gerçekleşen Ege Ekonomik Forum'da İzmir, bölgeden ve Ankara'dan pek çok misafiri ağırladı. Hem kent hem bölge için çok önemli olan bu organizasyonda iş insanları ve politikacılar ekonomik gelişim için yapılabilecekleri konuştu.
Bu yıl ikincisi gerçekleştirilen Forum'un bölge ortağı olan Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV) Başkanı Mehmet Ali Susam ile etkinliği değerlendirdik. Başkan Mehmet Ali Susam, Ege Bölgesi'ni ve Türkiye'yi kalkındırabilmek için yaptıklarını anlatarak önümüzdeki günlerde gerçekleştirmek istedikleri projelerinden de söz etti.


*Ege Ekonomiyi Gelişirme Vakfı, sizin başkanlığınızla birlikte ismi çok daha duyulur bir kurum oldu. Bununla ilgili neler söyleyebilirsiniz? İki yılda EGEV'i hangi noktadan aldınız, hangi noktaya taşıdınız?
Önceki dönemle bir karşılaştırma yerine biz EGEV'de neler yaptık onlardan bahsetmek istiyorum. Uzun yıllara sahip bir geçmişi olan, İzmir ekonomi hayatına önemli katkılar koymuş isimlerin de başkanlık ettiği bir kuruluş EGEV.
Ege Bölgesi'ndeki 10 ilin mütevelli heyetinden oluşan, valilerle, sanayi ticaret odalarıyla, meslek odalarıyla oluşturulan bir kuruluşu, hak ettiği noktaya çıkarmayı ve ülkemizin içinde bulunduğu durumun gelişmesine yardımcı olmayı hedefliyor. Ege Bölgesi'nin bölgesel kalkınmada önemli bir kurumsal kimliği olan sivil toplum örgütü, vakıf haline dönüştürmeye çalıştık. Bu konuda destek veren tüm kuruluşlarla birlikte bunu gerçekleştirdik. Benim işim de burada koordinasyonu sağlayıp kurumun mütevellisinde olan herkesin Ege ekonomisini geliştirmesi noktasındaki katkılarını EGEV bünyesine alabilmektir. Ticaret odamız, sanayi odamız, valilerimiz, başkanlarımızla herkesle görüşerek yeniden bölgesel kalkınma noktasında, birlikte hareket etmenin gereğini ve önemini anlatarak birlikte çalışmaya başladık. Çalışmalarımızda başarıyı getiren en önemli noktadan biri bu. Eğer bileşenler ve çalışma alanı içindeki aktörler işin içine katılırsa, süreç birlikte yönetilir ve koordinasyon da doğru şekilde yapılırsa sonuç almak mümkün olur. Biz bunları yapmaya çalışıyoruz, sonuç olarak EGEV 2 dönemdir önemli başarılara imza atıyor.  

Ege Bölgesi kalkınma açısından çok eskilere dayanan ve kültürel geçmişi olan bir bölge. 8500 yıllık tarihiyle Ege Bölgesi'nin coğrafi konum itibariyle Doğu'nun en batısı Batı'nın en doğusu olması, liman şehri olması ve bunun getirdiği ticari hayatın yoğunluğuyla önemli bir kent. İzmir İktisat Kongresi ile sanayileşmenin geliştiği bir bölge. Ege Bölgesi her türlü güzellikleri içinde barındıran, beşeri kuvvetleri içeren güçlü bir bölge. Bu bölgenin ekonomik olarak dünyada ve ülkemizde daha iyi noktaya gelmesi için koordinasyon yaparak katkı sağlamaya çalışıyoruz. Tüm çabamız bu ve bu çabamızın önemli sonuçlarını almaya çalışıyoruz.

Geçtiğimiz günlerde çalışmalarımızda özellikle Ege'yi sadece Anadolu tarafı değil, Ege Denizi'nin diğer kesiminde Yunanistan'ı da içine alarak baktık. Hatta bizim gözümüzde Ege, Akdeniz çanağındaki bu coğrafyaya en büyük gücü katabilecek yerlerden bir tanesi. Bu çerçeve içinden bakmaya çalışıyoruz. Bu bölgenin avantajlarıyla merkezi hükümetin stratejik planlarını aynı noktada toplamaya çalışıyoruz. Merkezi hükümetin stratejik planlarında Ege Bölgesi'nin artı özelliklerinin ortaya çıkartılmasını istiyoruz. Yaptığımız etkinliklerde de bakanlarımızın, Ankara'dan gelen hükümet yetkililerimizin oturumlarda EGEV'in beklentilerini, hükümetin ve uygulamacılarının porföyüne tam olarak koyabilme fırsatı yakalıyoruz. Aynı zamanda Türkiye ve tüm dünyaya şunu söylüyoruz: "Ege Bölgesi stratejik olarak çok önemli bir bölgedir. Gelin buraya yatırım yapın. Bu bölge hem İpek Yolu'nun dünyaya açıldığı noktadır hem de lojistik olarak tüm ülkelere ihracat ve ulaşım açısından en önemli bir lokasyona sahiptir. İzmir'i bu şekilde de kullanmak gerekir.

Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı olarak iyi bir noktadayız ve geldiğimiz noktayı önemsiyoruz. Ülkemiz ekonomisi için çıkış yolunun bu olduğunu düşünüyoruz. Ekonomide daha stratejik hedefler koymak, bölgesel kalkınma ve şehirlerin kalkınması noktasında o şehirlerin özelliklerini ön plana çıkarmak, şehirlerin bölge içerisinde birbirleriyle dayanışmasını ön plana çıkarmak konusunda çaba gösteriyor ve bütün bunları gerçekleştirmeye gayret ediyoruz.   

*Ege Ekonomik Forum'da ekonominin birçok bileşeni bir araya geldi, çeşitli konular üzerine konuşuldu. Peki siz Türkiye ve İzmir ekonomisini değerlendirecek olsanız neler söyleyebilirsiniz?
Türkiye'nin bulunduğu coğrafya ve konumuna baktığımız zaman büyük güçlü bir ülke olduğunu görebiliyoruz. Zaten G20 içerisinde 17. sırada olan ve ekonomik büyüklüğü olan bir ülkeyiz. Köklü bir tarihimiz ve geçmişimiz var. Dünyanın her ülkesinde insanı olan ve Avrupa'da birçok medeniyetin imzasını atmış bir ülke. Böyle bir ülkenin dönemsel zorlukları olabilir, bunlar çok doğaldır. Ülkemizin daha iyi noktalara gideceğinden hiçbir zaman şüphemiz olmadı, olmaz da. Cumhuriyetin ilanıyla beraber ayağa kalkmış bir sanayimiz, üretimimiz var. Bu anlamıyla üniversiteleri, bilgi toplumu olmaya yönelik çabalarıyla baktığımızda Türkiye, içinde bulunduğu sorunları aşabilecek güçte ve potansiyeldedir. Bizim amacımız da siyasette görev üstlenilmesi, makro hedefleri doğru tayin edebilme ve bu hedefler doğrultusunda ülkemizin çağı yakalaması yönündedir. Cumhuriyetin hedefleri de budur yani çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkabilmek. Kendi üretimini yapan, yüksek teknolojiyi üretebilen ve etkin kullanabilen, marka yaratan, patentini kendisi geliştirmeye çalışan, rekabetçi bir üretim yapısına sahip olan, ihtalat değil ihracata dayalı bir ülke olabilmemiz için gayret sarf etmemiz gerekiyor.  

*Ege Ekonomik Forum'a İzmir milletvekillerinin katılımı nasıldı? Sizce forum boyunca konuşulanları Ankara'ya aktarabilecekler mi?
Forum, Meclis'te gerçekleşen bütçe görüşmelerine ve hafta içine denk geldi. Ancak zaten bakanlarımız yoğun katılım gösterdi, forumun sonuçları da medyada geniş yer buldu. Ankara'ya gerekli bilgilerin gittiğini düşünüyorum ancak bir de forumla ilgili başka projemiz var. Oturumlarda konuşulanları da bir kitap haline getirmeyi düşünüyoruz. Bu kitap sayesinde hem forum boyunca konuşulanları hükümet yetkililerine anlatma fırsatımız hem de önerilerimizi hükümet ile paylaşıp değerlendirmelerini bekleme fırsatımız olacaktır.

*Eski bir CHP milletvekili olmanıza rağmen son zamanlarda hükümet yetkilileri ile aranız kötü sayılmaz. Bununla ilgili ne söylersiniz?
Ben EGEV'de başkanım. Burası siyasi bir kuruluş değil, ekonomiye katkı koymaya çalışan ve her kesimi barındıran bir kuruluş. Biz bu vakıfta görev yaparken siyasi değil daha çok ekonomik anlamda var olabilecek bir vizyona sahibiz. Bulunduğum konumları siyasi duruşumla karıştırmam. Siyasi duruşum ayrıdır. Ama ekonomik olarak çalışan kurumlar hükümetle iyi ilişkiler içinde olarak başarılı olabilir. Mevcut iktidarın desteğini almak, hatta ürettiğimiz plan, projeleri devletin stratejisinin içirisine sokmak, bizim öncelikli görevimizdir. Dolayısıyla temel işlevim bu. Ben EGEV'de siyasi değil ekonomik anlamda görevlerimi yerine getirmek üzere bulunan bir başkanım.
 
Ege Bölgesi gerçekten Türkiye'nin en önemli bölgelerinden birisi. Bu forumda bizim bir sloganımız vardı, "Ege'nin vizyonu Türkiye'nin vizyonudur". Bu anlamıyla Ege Ekonomik Forum'da bu anlayışı hayata geçirmek üzere yola çıktık. Bu bölgenin özelliklerini arka arkaya sıraladığımız zaman tarımın yoğun olduğunu görebiliyoruz. Sanayileşmiş, katma değeri yüksek bir tarım bundan sonra dünyanın en önemli aktörlerinden biri olacak. Hızla dünya pazarlarına ulaşılabilen markalı ve iyi ürünlerin olduğu tarım ürünleri lojistiği Ege Bölgesi için çok rahatlıkla yapılabilecek bir projedir.

Turizm de Ege Bölgesi için çok önemli. Turizmle ilgili çalışmaları tüm Ege Bölgesi'yle birlikte Yunanistan'la ve Ege'nin diğer kentleriyle birlikte düşünüyoruz. Sağlık ve kültür turizmine, deniz kum güneş olarak anlaşılan standart turizmden daha farklı bir turizme pay verilmeli.

Ege Bölgesi'nin sanayide bilgi teknolojileri ve sanayi 4.0'ı en iyi kullanabilecek bölge olduğunu düşünüyoruz. Üniversitelerimiz, yüksek teknoloji üniversitemiz, sanayi bölgelerimiz var. Aynı zamanda bölgemiz limanlar bölgesi olarak da bir avantaja sahip.

Tüm bunları yan yana koyduğumuz zaman Ege Bölgesi'nde büyük işler yapabiliriz diye düşünüyoruz. Organize tarım bölgelerinin kurulması noktasında  İzmir Ticaret Odası, İzmir Ticaret Borsası, Ege Bölgesi Sanayi Odası gibi kuruluşlarımız ve hükümetimizle çeşitli çalışmalarımız var. Yenilenebilir enerji bölgesi Ege. Bu anlamda Türkiye'nin en şanslı bölgelerinden bir tanesi olma özelliğine sahip. Rüzgarı en çok olan bölge, Çanakkale- İzmir arası, güneşten çok yoğun faydalanabiliyoruz, jeotermal için önemli bir varlığımız söz konusu. Onun dışında dalga ve benzeri alanlarda elde edilebilecek çok önemli enerji kaynakları var. Bu bağlamda enerji üssü olabilecek bir bölge Ege Bölgesi. Bergama bölgesinde çalışmalarımız var. EGEV'in konuğu olarak gelen Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Mustafa Varank'la bilgi ve teknoloji noktasında bir şirket kurulması yönünde özel bir çalışma var. Bu anlamıyla Ege Bölgesi'nin çok iddialı hedefleri var. Bu hedefler Türkiye'nin hedefleri haline gelirse, ki getirme noktasında çabalarımız var, daha büyük bir ekonomik güç ve potansiyel yaratabileceğimiz kanısındayım.

*Geçen yıl Ege Ekonomik Forum'a Yunanistan katıldı dediniz, peki bu yıl katılımcılar arasında farklı ülkelerden temsilciler bulunuyor muydu?
Bu yıl Çin'den katılımcılar vardı. Biz tarihi İpek Yolu'nu çok önemsiyoruz. İpek Yolu, İzmir'in Batı'ya açılması anlamında çok önemli olacaktır. Hem uçak lojistiğinde Adnan Menderes Havaalanı'nın hub olması hem Çin'den gelen İpek Yolu'nun Batı'ya açılması için çok önemli olacaktır. Forum devam edecek ve Türkiye'nin Davos'u olma noktasında etkili olacak dendi. Davos dendiği zaman Türkiye'nin turizmine de katkı sağlayacaktır diyebiliriz. Hep birlikte Ege'yi daha ileri taşıyabilmek istiyor, üzerimize düşen görevleri yerine getirmeye çalışıyoruz.

Kimdir?

Mehmet Ali Susam, 1956 doğumlu. Ege Üniversitesi Kimya Fakültesi Kimyagerlik Bölümü'nü bitirdi. Buca Esnaf ve Sanatkârlar Odası Yönetim Kurulu Başkanlığı, Buca Esnaf ve Sanatkârlar Kredi Kefalet Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanlığı, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Yönetim Kurulu Üyeliği, İzmir Başkanlar Kurulu Üyeliği, Ege Ekonomisini Geliştirme Vakfı (EGEV) Yönetim Kurulu Üyeliği, İzmir Fuarcılık Anonim Şirketi (İZFAŞ) Denetim Kurulu Üyeliği, EGE-KOOP Danışma Kurulu Üyeliği, İzmir Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu Üyeliği, EXPO 2015 Yürütme Kurulu Üyeliği, BESAŞ ve TÜTSAB AŞ Yönetim Kurulu Başkanlığı, İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptı. En son 2 dönem İzmir milletvekili olarak görev yaptı. Son iki yıldır da Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı başkanlığı yapıyor.

EGEV nedir?

Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı, 1992 yılında, İzmir Valisi Kutlu Aktaş öncülüğünde belediye, odalar ve derneklerin katılımıyla bölgeyi dış yatırımcılara tanıtmak amacı ile kurulan bir vakıftır. 1998'de İzmir dışında 9 ilin (Afyon, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Kütahya, Çanakkale, Balıkesir, Uşak) valilikleri, belediyeleri, üniversiteleri, sanayi ve ticaret odaları, borsaları, esnaf ve sanatkarlar odaları, ziraat odaları, bölge sanayici ve işadamları dernekleri ve bölgesel şirketlerin katılımıyla tüm Ege'yi kapsar duruma gelmiştir.

Misyonunu, "Ege Bölgesi için özgün bir kalkınma modelinin ortak akıl ve katılımcılıkla oluşturulması ve uygulanmasında öncülük etmek", vizyonunu ise "Cumhuriyetimizin 100. yılına kadar; insan ve doğa kaynaklarının doğru kullanımına dayalı, dengeli ve sürdürülebilir kalkınmayı çağdaş standartlarda gerçekleştirmiş bir Ege" olarak belirleyen vakfın değerleri, toplum yararı, yaratıcılık - özgünlük, saydamlık, uzlaşma, işbirliği ve eşgüdüm, ahlaki değerlere saygı, topluma mal olma, süreklilik - kararlılık, çevre bilinci, görev bilinci ve sorumluluk, bilimsellik, gelecek nesillerin haklarına saygı, risk alma ve sosyal sorumluluk olarak belirlenmiştir.

Ege Ekonomik Forum nedir?

Ege Bölgesi'nin önde gelen sanayicileri, yerel yöneticileri, iş insanları ve kanaat önderlerinin de destekleriyle tüm Ege Bölgesi'ni kapsayan Ege Ekonomik Forum'un "Küresel gelişmeler ışığında bölgesel vizyon" sağlamasını amaçlayarak bu bağlamda çalışmalar yürütüyor. 17 yıldır "Forum İstanbul Konferansları"nı ve makro ekonomi, finans, yatırım, gayrimenkul alanlarında daha birçok konferansı düzenleyen Özgencil ile yayın kuruluşu NTV işbirliğine imza atarak, tüm tarih boyunca önemli bir lojistik, ticaret ve kültür merkezi olan İzmir'de, "Ege Ekonomik Forum" adı altında uzun soluklu uluslararası bir konferans zinciri başlatmıştır. 1992 yılından beri Ege Bölgesi'ndeki 10 ilin (İzmir, Afyon, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Kütahya, Çanakkale, Balıkesir ve Uşak) valilikleri, belediyeleri, üniversiteleri, sanayi ve ticaret odaları, esnaf ve sanatkarlar odaları, ziraat odaları, bölge sanayici ve işadamları dernekleri ve bölgesel şirketlerin katılımıyla Ege Bölgesi'ni dış yatırımcıya tanıtmak amacıyla görev yapan Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV) da bu forumun bölge ortağı olmuştur ve bu yıl forumun ikincisi düzenlenmiştir.