İnsan bedenindeki en büyük organ hangisi hiç düşündünüz mü? Hemen cevap vereyim, derimiz (cildimiz). Tüm vücudumuzu kaplayan derimiz sinirler, melanosit (deriye rengini verir), kıl hücreleri ve beş tabakadan oluşur.
Cildimizde böcek sokmasına veya alerjiye bağlı kaşıntı-kızarıklık, bazı döküntülü hastalıkların oluşturduğu lekeler-su baloncukları, doğum lekeleri, çarpma-düşme sonucu gelişen renk değişiklikleri zaman zaman görülür. Ciltte bazen de benign (iyi huylu) ya da habis (kötü huylu) tümörler meydana gelir. İyi veya kötü huylu olsun cilt kanserlerinde güneşin rolü çok fazla. Ailesinde kanser hele hele cilt kanseri öyküsü olanlar, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullananlar, ten ve saç rengi açık olanlar (kızıl, sarışın, beyaz tenli), çok sayıda 'ben'i bulunanalar risk altında. Ama en büyük risk GÜNEŞ!
Aralıklı yoğun güneş ışını özellikle de 80-320 nm'lik ultraviyole UVB ışınları kuvvetli risk faktörüdür. Yani sadece yaz aylarında deniz tatili yapıp güneşlenenler aralıklı güneş gördükleri için daha dikkatli olmalılar. Tabii bunun dışında güneşe sürekli maruz kalan çiftçilerde ve denizcilerde de sıklıkla alt dudaktan gelişen lenf bezlerine yayılan skuamöz (yassı) hücreli derinin habis (kötü huylu) kanseri görülür.
En sık görülen cilt kanseri 'bazal hücreli epitelioma' denilen türüdür. Seneler içinde yavaşça gelişir. Habis olmasına rağmen bölgesel yayılım yapar, uzak yerlere yayılmaz (metastaz yapmaz). Baş, boyun ve ellerde saydam inci gibidir.
Habis melanom ise en tehlikeli olanıdır. İleri yaşta ortaya çıkar, ama çocuklukta güneş yanığına maruz kalanlarda iki kat fazla görülür. Çocukları güneş yanıklarından korumak bu yüzden çok önemlidir. Bu tip habis hücre, önce yatay büyür sonra derinin tabakalarından derinlere ve tüm vücuda yayılır. Klinikte farklı dört alt tipi var ki bunlar yerleşim yerine, hastanın yaşına göre farklılık gösterir.
Vücudunuzdaki masum 'ben'lerinizin şeklinde, sınırlarında, boyutlarında, renginde değişiklik varsa dermatoloğa (cilt doktoruna) gösterin. Çünkü erken tanı ve tedavi hayat kurtarıcıdır.
Sağlıkla kalın.
