El insaf. Ne menem meslekler imiş ki hemşirelik ve ebelik, hakkında bu kadar rahat kararlar alınabiliyor. Oysa ne idüğü çoktan belirlenmiştir bu mesleklerin. Yıllar önce meslek lisesi ve/veya ön lisans eğitimleriyle hemşire ve ebe unvanlarının verilmesi durdurulmuş iken, ne olduysa oldu, sağlık meslek liselerini yeniden açtılar. Yanı sıra hemşirelik ve ebelik bölümlerini de tabii! Ancak sonradan anladılar ki mezunlara hemşire ve ebe unvanlarını veremeyecekler. Hemşire yardımcısı, ebe yardımcısı unvanları yaratıldı. Oysa nitelikli sağlık insan gücüne dayalı hizmetin tam donanımlı üniversitelerde verilen lisans eğitim ve öğretimiyle elde edildiğini bile bile. Yepyeni bir karar daha alındı hemşirelik ve ebelik meslekleri adına. Karar aynen şöyle:
"Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı Kurulmasıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 26.11.2014 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Sağlık çalışanlarına lisans tamamlama hakkı başta olmak üzere birçok uygulamayı beraberinde getiren yasal düzenlemeler yapıldı. Sağlık bilimleri alanında ön lisans mezunu yaklaşık 130 bin sağlık personeline lisans eğitimi alma fırsatı verildi. Düzenlemeye göre ebelik ve hemşirelik ön lisans programlarından mezun olanlara kendi alanlarında, diğer programlardan mezun olanlara ise Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) belirleyeceği alanlarda lisans tamamlama hakkı verildi. Lisans tamamlama YÖK'ün belirleyeceği alanlarda uzaktan eğitim yöntemiyle de verilebilecek. Uygulama için Sağlık Bakanlığı ile YÖK işbirliği yapacak."

Hemşirelik mesleğinin lisansa dayandırılmasından bu yana tam tamına 59 yıl geçti. Ebelik mesleği de 19 yılı geride bıraktı. 2015 yılı itibariyle 1'er yıl daha eklenerek hemşirelik 60 yılı geride bırakırken ebelik 20 yılı geride bırakacak. Bu demektir ki ülkemizde insan sağlığına nitelikli sağlık insan gücüyle hizmet sunmanın önemi hemşirelik mesleğinde yarım asır önceden öngörülmüş. Hemşirelik ve ebelik mesleklerinin birbirinden faklı meslekler olduğunun uluslararası düzeyde kavranarak ayrılmasıyla da ebelikte. Hemşirelik ve ebelik mesleklerinin lisansa dayandırılma gerekçesinin temelinde insan sağlığının hiçbir şeyle satın alınamayacak kadar değerli olduğu yatar. Dolayısıyla insan sağlığının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülmesinden sorumlu hemşire ve ebelerin tam donanımlı yükseköğretim kurumlarında görevli bilimcilerin eğitim ve denetiminde yetiştirilmelerini. Hemşire ve ebe kökenli bilimciler bir taraftan kendilerini yetiştirirken, diğer taraftan lisans ve lisansüstü düzeyde hemşire ve ebe yetiştirmeye gayret gösterirler. Ki başta tıp fakülteleri olmak üzere, fen ve sosyal bilimler gibi diğer disiplinlerin de hemşire ve ebe yetiştirilmesinde önemli katkıları vardır.

İnsan sağlığına hizmet dört dörtlük eğitim-öğretim yanı sıra denetim de gerektirir. Denetim de eğitimdir bir yerde. Ancak mutlaka yerinde ve uygulamalı. Mesleğinde ehil insanların eğitim ve denetiminde, öğrenerek ve uygulayarak. Önce klinik beceri laboratuvarlarında temel uygulama becerisi kazandırılarak. Hemşire unvanı verilecek ise hemşirelik mesleğine yönelik temel uygulama becerisi kazandırılarak. Ebe unvanı verilecek ise ebelik mesleğine yönelik temel uygulama becerisi kazandırılarak. Beceri kazandığından emin olunduktan sonra da sağlıklı/hasta insana temas ederek hizmet sunulmasına izin verilerek. Ki hemşirelik mesleğinde, temel mesleki ilke ve uygulamalar yanı sıra iç hastalıkları, cerrahi hastalıklar, kadın sağlığı ve hastalıkları, çocuk sağlığı ve hastalıkları, toplum sağlığı, psikiyatri ve yönetim alanlarına özel mesleki öğretim ve uygulamalar da vardır. Ebelik mesleğinde de temel mesleki ilke ve uygulamalar yanı sıra kadın sağlığı ve doğum, yenidoğan ağırlıklı çocuk sağlığı ve toplum sağlığı alanlarına özel mesleki öğretim ve uygulamalar.

Profesyonel iş hayatı ve akademik çalışmalardan edindiğim deneyimler yanı sıra asıl önemlisi kanıta dayalı bilgilerden esinlenerek yazdım köşe yazımın her satırını. Yaklaşık 36 yıldır çalışıyorum. Çalışma hayatımın büyük bölümü (20 yıl) doğrudan hemşirelik, geri kalanı (16 yıl) doğrudan ebelik mesleklerine hizmet ederek geçti. Halen de geçmekte ki asıl mesleğim hemşireliğe dolaylı da olsa katkı vermeyi sürdürerek elbette ki. Sağlık hizmeti denildiğinde, hizmeti sunan sağlık insan gücünün hekimlik kadar vazgeçilmezidir hemşirelik ve ebelik. Sağlık hizmeti ekip hizmetidir çünkü. Nasıl ki nitelikli hekim yetiştirme çabaları aynı zamanda nitelikli sağlık hizmeti sunmanın da ön koşulu ise hemşirelik ve ebelik meslekleri için de durum aynı. Bunun da yolu hemşirelik fakülteleri ve sağlık bilimleri fakültelerinin ebelik ve hemşirelik bölümlerine lisans yerleştirme sınavıyla (LYS) öğrenci almaktan geçiyor. Yükseköğretime geçiş sınavıyla (YGS) da değil. Hemşirelik ve ebelik mesleklerinde uzaktan eğitimle lisans tamamlamayı ise hiç duymamış olalım. Önce insan ve sağlığına verdiğimiz değer, sonra da hemşirelik ve ebelik mesleklerine duyduğumuz saygıdan dolayı. Hiç duymamış olalım!