Gökay Akgün-Alkollü içkilere uygulanan ÖTV miktarı arttıkça, kendi içkisini imal etmeyi deneyenlerin sayısı da artıyor. Özellikle evinde rakı yapmak isteyenler, etil alkol temin etmek için marketlere ve eczanelere yöneliyor. Eczacılar Odası Başkanı Tuncay Sayılkan, 'Vergiden kar etmek için canınızdan olmaya değmez' sözleriyle herkesi uyarıyor
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, üst üste yapılan zamlar sonucu sürekli artan alkollü içki fiyatlarıyla ilgili olarak eski Cumhurbaşkanlarından İsmet İnönü'nün bir sözünü hatırlatmış ve 'İçenin parasından, içmeyenin sağlığından yararlanacak bir yolculuk yapıyoruz' ifadelerini kullanmıştı. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) bir araya geldiğinde, 83 liraya satılan 70 cc'lik rakıya ödenen vergi tutarı 60 lirayı geçiyor. Yani içenin parasından yararlanma politikasının 'hakkı veriliyor'. Ancak hem sağlığını hem de parasını kullandırma özgürlüğünün tamamen kendisinde olduğunu düşünenler, alkolde ve tütünde vergi arttıkça alternatif yollara gidiyor.
Son dönemde sayıları ve müşterileri vergilerle doğru orantılı olarak artan tütüncüler, 'vergi ödemek istemeyen tiryakilerin' giderek çoğaldığının göstergesi. Alkollü içkide de aynı eğilim söz konusu. Özellikle rakısını kendi imal etmek isteyenlerin sayısı giderek artıyor. Evde rakı yapabilmek için önce etil alkole ihtiyaç var. Alkollü içki üreticisi bazı firmaların kendi markalarıyla piyasaya sürdükleri etil alkoller, büyük marketlerin temizlik reyonlarında kalitesine göre 30 ila 50 lira arası fiyatlarda satılıyor. Söz konusu firmaların sattığı etil alkol şişesinin üstünde 'Tarımsal Kökenli Etil Alkol' ifadesi var. Bu, alkollü içki üretilebilecek, oral yolla tüketilebilecek etil alkol olduğu anlamına geliyor.
Eczaneden alınıyor
Vergisiz rakı içmek isteyenlerin marketler dışında başvurduğu bir başka yer ise eczaneler. Görüştüğümüz eczacılari vergiler arttıkça, müşterilerinden etil alkol talebi aldıklarını ifade ediyorlar. 1 litre etil alkolle 2,5 litreye kadar rakı üretmek mümkün ama son derece tehlikeli. İnsanlar, internette giderek yaygın hale gelen 'Kendi içkini kendin yap' sayfalarından aldıkları tariflerle büyük bir sağlık kumarı oynuyor. Eczacılar Odası İzmir Şubesi Başkanı Tuncay Sayılkan'a göre en büyük sorun etil alkol satışındaki denetimin azaltılması. Bilinçsizce alkollü içki imal etmeye çalışmanın 'vergiden kar ederken canından olma tehlikesine' yol açıtığını vurgulayan Sayılkan, başta meslektaşları olmak üzere herkesi uyarıyor: 'Önceleri eczaneler etil alkolü TEKEL'den karneyle alıyordu. Aylık belli bir kota vardı ve bunun fazlasını temin etmek olanaksızdı. Ayrıca eczaneler satılan etil alkolün hesabını da veriyordu. Sonra bu iş TEKEL'den çıktı ve birçok firma üretim ve satış yapmaya başladı. Denetim gitgide azaldı. Rakı üretmek amacıyla marketlerden etil alkol satın alabilmek bir hayli kolay ve bir o kadar da riskli. Aslında bu sorunun oluşmasında meslektaşlarımın payı oldukça az ama uyarılara iğneyi kendimize batırarak başlamakta fayda var. Eczanelerden etil alkol istenildiğini ve bazı meslektaşlarımızın satmaları yasak olduğu halde müşterilerine sağladığını biliyorum. Ancak, vatandaşlar etil alkolü sadece içki üretiminde kullanmıyor. Bu yüzden yıllardır komşuluk ettikleri eczacısından sırt ağrısına iyi gelen 'kupa çekme' yöntemi için ya da vücuttaki bir morluğu tedavi etmek için etil alkol isteyebiliyorlar. Onlar da yardımcı olmak için temin ediyor. Rakı yapmak için istediklerini söyleseler hiçbir eczacıdan alabileceklerine inanmıyorum. Meslektaşlarım yine de dikkatli olmalı. Nasılsa içki amacıyla kullanılmayacağını düşünen eczacının müşterisine verdiği alkolün içinde metanol madde de bulunabilir. Bu da can kaybına neden olabilir.'
'Herkes dikkatli olmalı'
'Biz, meslektaşlarımızı uyarmayı sürdürüp gerekli adımları atarız ama tehlikenin ortadan kalkmasına yetmez. Her yerde satışı yapılan bir madde eczanelerde kesinlikle bulunamasa ne olacak? Vergi politikasının gözden geçirilmesi düşünülebilir ama bu konuda yetkililer harekete geçmiyorsa vatandaşlarımız rakısını imal etmeye çalışmamalı. Rakı üretebilmek için etil alkolü birbiriyle bağlantılı birçok işlemden geçirmek gerek. İnternetteki tariflerle basitçe yapılabilecek bir iş değil. Ayrıca marketten alınan etil alkol şişesinin üstünde yazan yazıyla rakı üretip içmeye kalkmak, sağlıkla kumar oynamak demek. Herkesi bu konuda daha dikkatli olmaları için uyarıyorum. Vatandaşa söyleyeceğim şey vergiden kar etmek için canından olmayı göze almasınlar. Meslektaşlarım da müşterilerine etil alkol verirken çok daha titiz davransınlar.'
