Zeynep Kaya- Kuşlar için vazgeçilmez yaşam alanlarından İzmir Kuş Cenneti'ne kuşlar için platformlar kuruldu. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı'nın girişimiyle başlatılan proje kapsamında yapılan platformlarda, 250 çift kuşun kuluçkaya yattığını açıklandı. Prof. Dr. Sıkı, 'Toplam 27 platform yaptık. Tüm Gediz alanında 300 çiftin kuluçkaya yattığı tahmin ediliyor. Bizim tespitlerimize göre ise 250 çift kuş Kuş Cenneti'ne inşa ettiğimiz platformlarda üredi' dedi.

Platformların yapımı hakkında bilgi veren Prof. Dr. Sıkı, 'Kuş Cenneti'nde kuluçkaya yatan deniz kırlangıçları, gümüş martı ve uzun bacak kuşlarının üreme başarısını yükseltmek için yapay ahşaptan su içerisine sabit platformlar yerleştirdik. Çam altı tuzlasının ziyaretçi girişine 14 tane, ziyaretçi merkezinden kuzeye doğru ise 13 tane olmak üzere 27 platform yerleştirdik. Bu çalışma dünyada ilk sayılır. Platform yerleştirdiğimiz alan 1. derece doğal sit alanı olduğu için gerekli izinler de alındı' diye konuştu. Sıkı, 'Deniz kırlangıçları, gümüş martı ve uzun bacaklar genellikle sulak alanlarda küçük ada ve adacıkların su kenarlarına yuva yaparlar. Ancak en küçük bir su yükselmesinde veya su seviyesi düşüşünde, kuşların güvenli olarak kabul ettikleri alanlar tehlikeye açık hale gelmektedir. Dalga hareketi sonucu yuvalardaki yavrular telef ya da diğer yırtıcı canlılara yem olabiliyor' dedi.

Kuluçka dönemine yetiştirdik

Prof. Dr. Mehmet Sıkı, nesli azalmakta olan uzun bacak ve deniz kırlangıçlarının üremeleri çok düşük olduğu için az bulunan türler arasında yer aldıklarını vurgulayan Sıkı, '2014-2018 Gediz Deltası yönetim faaliyetlerinde de aynı çalışmaya yer vermiştik. Çalışmanın ilk etabını ise 2014 yılında pilot bölge olarak İzmir'de başlattık. Gördük ki kırlangıçlar platformu çok sevdi. Kuşların burayı sabit platform olarak kabul ettiklerini gördükten sonra ise Mart 2017'de bu sayıyı 27'ye çıkardık' dedi. Adı İzmir Kuş Cenneti ile özdeşleşen Prof. Dr. Sıkı, 'Normalde bu kuşlar yaz göçmenleri oldukları için nisan ayında gelip, mayısta kuluçkaya yatıyorlardı. Platformu bu döneme yetiştirmeye çalıştık. Tespitlerimize göre yaptığımız platformlara deniz kırlangıcı, beyaz alınlı deniz kırlangıcı (albifrons), gümüş martı ve uzun bacak kuşları yattı. Şimdi ise 3 tür yatıyor. Mayıs ayından Ağustos ortasına kadar Albifrons türü yatmadı ama deniz kırlangıcı 246 çift yattı. 4 çift uzun bacak, 4 çift gümüş martı yattı kuluçkaya. Tüm Gediz alanında 300 çiftin kuluçkaya yattığı tahmin ediliyor. Bizim buradaki mevcut tespitlerimize göre ise 250 çift bizim alanda ürüyor.

Proje başka illere de yapılmalı

Platformları köpek, tilki ve çakal gibi yırtıcı hayvanların ulaşamayacağı yerlere yaptıklarını ifade eden Sıkı, platformlara insanların da zarar veremeyeçceğini belirtti. İklim şartlarına da değinen Sıkı şöyle devam etti: Kuraklık söz konusu olmadı. Platformları şimdilik tuz tavası dediğimiz havuz içine monte ettik. Raporumuzu Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne göndereceğiz. Kuşların ürediği bu alanlar örnek olarak göz önünde tutulsun istiyoruz. Aynı uygulama başka yerlerde de yapılarak kuş üremeleri garanti altına alınmalı. Çünkü platformlar üreme döneminde kuşlara kuluçka imkanı tanıyor. Kuluçka dönemi bittikten sonra da alandaki bütün kuşlara dinlenme imkanı sağlıyor. Su kuşları her zaman su alanında bulunmuyor, mutlaka bir kenarda dinlenmeleri gerekiyor. Kuşların tüy bakımını yapması lazım. Bu platformlar tepeli pelikanların, kara batakların, balıkçılların dinlenme yeri oldu. Sonuç olarak dünyada ilk defa yapılan kuş platformları hem üreme hem dinlenme alanı olarak hizmet ediyor. Genç nesle de çevre koruma bilinci aşılıyor.