Ali Budak-Türkiye'de yaşayan mültecilerin ilaç sorununu düzenleyen ve 2 yıl önce yayınlanan Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD)'nın 2013/8 Sayılı Genelgesi'nin 6. Maddesi, İzmir'de şimdiye kadar çeşitli gerekçelerle uygulanamadı. Kampların olduğu Antep ve Urfa gibi ve mültecilerin yaşadığı İstanbul, Ankara, Bursa, Manisa ve Mersin gibi illerin aksine İzmir'de AFAD ile Eczacı Odası arasındaki anlaşmazlıktan dolayı mağdur olan mültecilerden kanser, MS, tansiyon, kalp ve şeker hastası olanlar tedavilerinde sorun yaşadı. Mültecilerden parası olanlar ilaçlarını alabiliyor, olmayanlar ilaçlarına erişemiyordu. Suriyeli mültecilerin hayatlarını olumsuz etkileyen bu sorun Halkların Köprüsü Derneği'nin girişimleriyle İzmir'in ilçelerindeki 9  eczacının AFAD ile bireysel olarak sözleşme imzalamalarıyla çözüldü. Mülteciler, 9 eczanede 30 Eylül'den itibaren reçetelerini katkı ya da muayene ücreti ödemeksizin yaptırıyor.

AFAD eczacılara 3 ay içinde ödeme yapacak

AFAD'ın protokolün imzalanamamasında Eczacılar Odası'nın masaya oturmamasını gerekçe göstermesi, İzmir Eczacı Odası da protokolü imzalama yetkisinin kendisinde olmadığını, yetkinin Türkiye Eczacılar Birliği'nde (TEB) olduğunu dile getirerek sorumluluk almaktan kaçınmasından dolayı sürecin çıkmaza girdiğini belirten Halkların Köprüsü Derneği Başkanı Prof. Dr. Cem Terzi, 'Söz konusu sorunun çözülmesi için İzmir Valiliği, AFAD ve Eczacılar Odası ile ayrı ayrı görüştük. Bu görüşmeler çözüm sağlamayınca Halkların Köprüsü Derneği olarak yeni bir formül bulduk. Dernek aracılığıyla AFAD'a başvuran eczane sahipleri dilekçe verdi ve ilgili genelge doğrultusunda mültecilere ilaçları verebileceklerini belirttiler. Dilekçeye geçen hafta AFAD'dan cevap geldi ve eczacılar protokol imzalanması için çağrıldı. Protokole göre eczacılar, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamında reçeteleri olan mültecilere ilaçlarını verecek. AFAD da eczacılara 3 ay içinde ödeme yapacak' dedi. 

Şimdilik 9 gönüllü eczane var

Şu an itibariyle Basmane, Bornova, Buca ve Menemen ilçelerinden 9 gönüllü eczacının olduğunu ifade eden Prof. Dr. Cem Terzi sözlerini şöyle sürdürdü: Eczacıların artmasını bekliyoruz. Gönüllü eczanelerin isimleri Suriyeli mültecilerin tedavi için gittiği aile sağlığı merkezlerinde ve hastanelerde duyurulmaya ve mülteciler bu eczanelere yönlendirilmeye başlandı. Bu hafta içinde de yaklaşık 10 eczane daha anlaşma imzalayacak. Halkların Köprüsü Derneği'nin bu konuda neler yapılabileceği ve nasıl bir çözüm olabileceği konusunda çalışmalarından sonra bu sürecin başladığını dile getiren Eczacı Eda Çağında, 'Normalde kurumlarla protokol imzalayan Türk Eczacılar Birliği'dir. Suriyeli mültecilerin tedavileri ve her türlü ilaç ihtiyaçlarıyla AFAD ilgilendiği içi birçok ilde oda bazında AFAD ile protokol imzalandı. Ben eczacı olarak AFAD ile 30 Eylül'de anlaşma imzaladım' dedi.  Emniyette kaydı bulunan Suriyeli mültecilerin bütün ilaçlarını katkı payı ya da muayene ücreti ödemeden alabileceğini belirten Çağında, sözlerini şöyle sürdürdü: Suç protokolleri kapsamında emniyette kaydı bulunan mültecilerden hiçbir ücret talep etmeden ilaç ihtiyaçlarını karşılıyoruz. Protokol devletin Suriyelilere bakmayacağız demesiyle sonlanacaktır. Manisa, Hatay, Diyarbakır, Mersin, İskenderun, Adana vb. birçok ilde protokol yapıldığını biliyorum.

Para ödenmemesi riskini göze aldık

İzmir'deki mültecilerin ilaçlarını rahatlıkla alabilmeleri için AFAD ile sözleşme yaptıklarını ve hastalarını beklediklerini söyleyen Eczacı Şule İlkkurşunlu, 'Anlaşma olmadığı için mültecilerin reçetelerinin karşılanmadığını öğrendik. Bunun üzerine Halkların Köprüsü Derneği duyarlı eczacı arkadaşlarla görüştü ve ilk olarak 9 eczane AFAD'la sözleşme imzaladı. Bu hafta içinde de 10 eczanenin sözleşme imzalayacağını biliyorum' dedi.  Eczacılığın sadece para kazanmak için yapılan bir meslek olmaması gerektiğine dikkat çeken İlkkuşunlu, sözlerini şöyle tamamladı: 'Bu konuda ödeme yapılmaması durumundan dolayı anlaşma yapılmadığı konusunda duyumlar alıyoruz. Ancak anlaşma yapan eczanelere ödeme yapıldığını ve bu konuda sorun yaşanamadığı noktasında duyumlarım oldu. Zaten bizler para ödenmemesi riskini de göze alıp mültecilerin sağlık haklarından yararlanması için bu anlaşmayı yaptık. Bu durum bir eczacılık görevidir ve eczacılık yeminimize uygun davranıyoruz. Hastaların din, dil, ırk, mezhep, cinsiyet gibi hiçbir ayrıma tabi tutulmadan sağlık haklarından yararlanabilmesi gerekiyor. Her insanın sağlık haklarından eşit olarak yararlanmasını sağlamalıyız.'
Mültecilere yardımcı olabilmek için anlaşma imzaladıklarını söyleyen Eczacı Nilgün Ferhat, 'Bir eczacı arkadaşımın önerisi üzerine araştırma yaptım ve destek olunması gerektiğini düşündüğüm için bu anlaşmayı gönüllük ve etik anlayışıyla imzaladım. Yeni bir sözleşme olduğu için ödemeyle ilgili sorun yaşayıp yaşamayacağımızı bilmiyoruz ve ne olacağını önümüzdeki günlerde göreceğiz' dedi.

Halkların Köprüsü'nden çağrı

Suriyeli hasta mültecilerin ilaçlarını alamamasından kaynaklı yaşadığı sağlık sorunlarına dikkat çekmeye çalıştıklarını dile getiren Halkların Köprüsü Derneği, İzmir'deki eczaneleri mülteciler için gönüllü eczane olmaya çağırdı. AFAD Genel Merkezi'ne ve Türkiye Eczacılar Birliği'ne de çağrı yapan dernek sorunun temelli çözülebilmesi için tarafları anlaşma yapmaya çağırdı. Sorunun acileyetine dikkat çeken dernek yetkilileri yeni gönüllü eczacılar için çağrı yaptı.

Gönüllü eczaneler

*Çağında Eczanesi, Ecz. Eda Çağında, Mansuroğlu Mah. 286 sok. No:16/A Bayraklı/İzmirTel:0 232 347 46 82
*Dermancı Eczanesi, Ecz. Yeliz Dermancı, Kasımpaşa Mah.1028/2 Sok. No:1/A Menemen /izmir Tel:0232 832 24 04
*Yurderi Eczanesi, Ecz. Şule İlkkurşunlu, Menderes Cad. No:145/C Şirinyer /İzmir Tel:0 232 487 33 46
*İlayda Eczanesi, Ecz. A. Baran Okumuş, Kazım Dirik Mah. 213. Sok.No:29/A Bornova /İzmir Tel:0 232 388 80 22
*Seçenek Eczanesi, Ecz. Nilgün Erdem, Güney Mah. 1147 Sok. No:9 Konak/Yenişehir Tel:0 232 433 02 42
*Gültekin Eczanesi, Ecz.Birsel Gültekin, 347 Sok. No:119, Şirinyer/İzmir, Tel:0 232 426 53 15
*Atabey Eczanesi, Ecz. İldeniz Atabey Şahin, Menderes Cad. No:302/B, Şirinyer/ İzmir Tel: 0 232 487 28 23
*Yeni Beste Eczanesi, Ecz.Aysun Kale, 501 Sok. No:10A Bahcelievler Üçyol /İzmir Tel: 0 232 228 09 10
*Sağol Eczanesi, Ecz.Ali İhsan Yıldız, Coşkunkale Sok. No:20/A, Bozyaka- İzmir Tel: 0 232 227 41 55