Şefika Bal- Zeytincilik sektörünün Türkiye'de gelişimi devam ediyor. Genel olarak tarımsal üretimde azalmaların yaşandığı Türkiye, zeytincilik sektöründe gelişiyor. Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi(UZZK) Başkanı Ümmühan Tibet, 'Ülkemiz Dünya zeytincilik sektöründe yıllardır 4. konumdaydı. Bazen Tunus ile yer değiştiriyorduk ve 5. sıraya geriliyorduk. Zeytinde Dünya'da İspanya, İtalya, Yunanistan ve Tunus sıralamasıyla ilerliyoruz. 2007'de dönemin Tarım Bakanı Mahdi Eker ile makus talihimizi kıracağız demiştik. 2023 hedeflerinin arasına zeytinde İtalya'dan sonra 2. ülke olma hedefini koyduk. 2017-2018 yıllarında da toplam dane zeytinde İspanya'dan sonra geldik ve Dünya'da 2. olduk. 2016-2017 yılında 177 bin ton zeytinyağı tahmini yapmıştık ve yaklaşık 400 bin ton da sofralık zeytin tahmini yapmıştık. Ancak 2017-2018 yıllarında rekor bir üretim oldu' dedi.

Randıman kaybı yaşandı

Dane zeytin rakamlarına değinen Tibet, 'Dane zeytin tahminimiz 2 milyon 50 bin tondu ve bu rakama ulaştık. Ancak randıman yüksek olduğu için 6,1 kilodan 1 kilo zeytinyağı alacağımız öngörüsünü yapmıştık. Fakat 5,6 kilodan 1 kilo aldık. Dolayısıyla yağlığa ayrılan yaklaşık 1 milyon 600 bin ton zeytin çıktı ama bundan biraz daha az zeytin yağı üretimi oldu. Kasım'a kadar yağmur yoktu, Kasım'dan sonra yağışlar olunca da randıman düştü. Bunun etkisini de toplam zeytin yağında azalma olarak gördük' diye ekledi.

Sektörün yeri

Türkiye tarımı hasılatındaki zeytin ve zeytinyağı payını yüzde 10'a çıkarmayı hedeflediklerini belirten UZZK Başkanı Ümmühün Tibet, 'Yakın gelecekte ulusal hasıla içerindeki sektörün payını yüzde 10'a çıkarmayı düşünüyoruz. Önümüzdeki yıllarda arz talep dengesinin devam ettiğini düşününce yüzde 10 olabilir. Bu çok önemli bir ekonomik güç demek. Zeytincilik, Dünya'da 2. sıraya yükselerek ülkemizin kalkınmasına destek olacak. Tarımsal faaliyetlerde azalma yaşanırken zeytincilik sektörü olarak gelişim içindeyiz. Ne yazık ki ülkemiz yağ ihtiyacını dışardan karşılamakta. Zeytinyağı üretiminin artması bitkisel yağı da arttırır' şeklinde konuştu.

Üretici mazot ve işçilik konusunda problem yaşıyor

2018 tahminleri için henüz erken bir zaman olduğunu söyleyen UZZK Başkanı Ümmühan Tibet, '2009'dan beri zeytin ve zeytinyağı anlamında tarafsız ve uzman kadrolarımızla sahada rapor oluşturuyoruz. Eylül ayında bu raporlarımız yeniden çıkacak, 2018'in durumunu o zaman nat şekilde görecek ve kamuoyu ile paylaşacağız' dedi.
Tibet, üreticinin mağduriyetini ele alarak, 'Ben de bir üreticiyim ve üreticinin sıkıntılarını ben de yaşıyorum. Mazot, gübre, işçilik çok pahalı. Gıda fiyatlarında artış olurken zeytin fiyatı yerinde sayıyıor. Değer zincirinin hakça paylaşımı noktasında lisanslı depoculuk ve planlama yapılmalı. Ülkemiz zeytinyağı tüketimine yakın bir ülke, yeterki üreticimiz ürününe bakabilsin, kaliteli ürün çıkarabilsin. Üreticimiz mağdur durumda. Sektörümüzün sürdürülebilirliği konusunda ölümsüz zeytin ağacına gerekli desteği göstermeliyiz. Hem üreticiye destek olmak adına hem de sağlıklı zeytin ve zeytinyağı tüketebilmek için arkalı, ambalajlı ürünler satın alınmalı' sözlerini kaydetti.

kutu kutu
Gıda polisi olabilir

Tüm sektörlerde olduğu gibi zeytinyağında da taklit ve tağşişin önemli bir problem olduğunu hatırlatan Tibet, 'Bu konuda yasal düzenlemeler büyük önem taşıyor. Bu vesileyle ilk defa İzmirli birinin Tarım Bakanı olması bizim için bir avantaj. Sayın Bekir Pakdemirli, sektörümüzü çok iyi tanıyan ve hakim birisi. İlk icraatının yaklaşık 2015 yılından beri mecliste bekleyen Gıda Sektörünün Taklit ve Tağşiş maddesi'nin meclisten geçirilmesi olacak diye düşünüyorum. Sadece zeytinyağı için değil, biz tüketiciler için gıda sektörünün tümünde taklit ve tağşiş konusu önem arz etmekte. Yasaların değişmesi de tek başına yeterli değil. Gıda polisliği, maliye polisliği gibi birimler olabilir. Çünkü taklit ve tağşiş sadece taklit değil vergi kaçakçılığı, devletimizde kayıtdışılığın artması demek. Çalışanların ve üreticinin hakkını gasp etmek demek. Bu bakımdan tüm bileşenlere zarar veren taklit ve tağşişin Bakan Pakdemirli tarafından meclise taşınmasını umuyoruz' diye konuştu.

En lezzetli baklava zeytinyağdan yapılır

Zeytinyağının tatlılar üzerindeki yanlış bilinen, ağırlaştırıyor söylemi ve tereyağının tercih edilmesi konusunda bilgi veren UZZK (Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi) Başkanı Ümmühan Tibet en lezzetli baklavanın zeytinyağıyla yapılacağını söyledi.
Zeytinyağının dünyada meyve suyu olaraktüketilen tek yağ olduğuna değinen Tibet, 'Dolasıyla zeytinin nasıl elde edildiği hangi çeşit olduğu hasat zamanı, şekli, işleme koşulları. Bunların tamamı zeytinyağının tat ve kokusuna etki ediyor. Maalesef henüz ülkemizdeki kalite netleşmemiştir. Bazı hatalar yapılıyor. Bu hatalar nedeniyle de şöyle bir algı var. Efendim zeytinyağı ağır olur, koku verir, ağırlaştırır, yemeklere ve tatlılara. Böyle doğru bilinen bir yanlış var. Anadolu, zeytinin anavatanı. Bu topraklarda günümüzden 9 bin yıl önce zeytinağacı yetiştiriliyordu. Bu topraklarda yetişen zeytin ağacından yaşayan tüm insanlar öncelikle onu ilaç gibi kullandılar, sonra yemeklerine lezzet verdiğini gördüler. Her zaman bir sağlık kaynağı, yaşamın bir parçası oldu zeytin ağacı. Ama yaklaşık 60 yıldır biz unutmuştuk zeytinyağını. Bu yoğun reklam bombardımanları nedeniyle diğer bitkisel yağlarla. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de zeytin ve zeytinyağı tekrar yükselişe geçti. Doğru zeytinyağı üretildiği zaman inanılmaz muhteşem hoşa giden bir tat ortaya çıkıyor. Ve gördük ki zeytinyağı ilave edildiği gıdaya ayrı bir lezzet katıyor. Doğru bir zeytinyağıyla yapılmış her zaman en lezzetli baklavadır' dedi.

Zeytinyağı yeniden keşfedilecek

Kendisinin zeytinyağlı baklava yapılan bir evde büyüdüğünü dile getiren Tibet, 'Şimdi insanlarımız, zeytinyağıyla yaşamamış binlerce kişi bu lezzeti keşfedecek ve görecekler ki her yılkinden  çok daha güzel zeytinyağlı baklavalar yapılmış evinde. Ev hanımları daha bir mutlu olacak. Yine buna benzer şekilde kekler, her türlü pasta, poğaça, hamur işleri inanılmaz lezzetli oluyor. Ben bir ev hanımı olarak da tavsiye ediyorum. Tüm tatlılarda, yemeklerde zeytin ve zeytinyağı kullanarak hem çok leziz sofralar kurabilir hanımlarımız hem de çok sağlıklı beslenmelerini sağlayabilirler ailelerin. Umuyorum ki bu bayramda bir çok evimizde zeytinyağı yeniden keşfedilecek' dedi. n Gamze Geçer