İzmir Körfezi'ne ne yapalım? Temizleyelim. Çamurları ne yapalım? Köprü ve tüp geçit yapalım, ada da yapalım, bir de plaj yapalım. Boş verin, dolduralım gitsin.

Bir yandan körfezin temizlenmesi ÇED raporu, bir yandan Osmangazi, Yavuz Sultan Selim'den sonra sıra İzmir Körfezi'ne gelsin kampanyaları. Üstüne İzmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtaş'tan yapılacak adanın plaj olması önerisi[1]
Sizi bilmem ama benim kafam karıştı, İzmir Körfezi'ne ne yapılmak isteniyor?

İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Hükümet arasında uzun zamandır polemik konusu olan İzmir Körfezi ve Limanı Rehabilitasyon Projesi Çevresel Etki Değerlendirme Raporu (ÇED) yayımlandı. İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından uygun bulunan ÇED raporu neden yayımlanmıyor diye bir süre tartıştık, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne sorduk, Müdürlük 'Ben bilmem bakanlık bilir' dedi. En sonunda ÇED raporunun nihai kabul edildiği İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün web sayfasında 19 Ağustos'ta duyuruldu. [2]

Duyuru ilk çıktığında nihai ÇED raporunun linki yoktu, 'ÇED raporu nerede' diye sormamız üzerine raporun linki kondu, tıkladığınız zaman bilgisayarınıza indirebiliyorsunuz. Ben indirdim, pek çok teknik bilginin içinde Körfeze ne yapılmak isteniyor sorusunun yanıtını aradım.

ÇED raporunu akademik meslek odaları, EGEÇEP, ilgili İzmirliler inceliyorlar, itiraz edilecek noktalarını bugün mesai bitimine kadar Bakanlığa ya da İl Müdürlüğüne ileteceklerdir.
Ben de kafamda oluşan soruları sizinle paylaşacağım, etkili, yetkililerin yanıt vermelerini bekleyeceğim, lütfedip yanıt verirlerse bu köşede yayınlayacağım.

Ağır metalli atıklardan ada mı yapılacak?

Körfez tabanından çıkartılacak çamurun ne yapılacağı raporun önemli bir kısmını oluşturuyor. Raporda "Proje kapsamında tarama malzemesinin açık denize boşaltımının yapılması düşünülmemektedir" deniyor, çok iyi, peki ne yapılacak? Bir kısmı II. Kısım Konteyner Terminali dolgu sahasında kullanılacak, bir kısmı Geri Kazanım Alanı'nda değerlendirilecek geri kalanı da oluşturulacak 'doğal yaşam adaları'na dökülecek. Bu adalar İTO Başkanı'nın bahsettiği plaj adalar değil. Rapora göre; orta körfezde ve Gediz Deltası'na yakın bir bölgede çevresi dalga etkilerinden oluşturulacak taş yapı ile korunacak iki tane Doğal Yaşam Adası oluşturulacak. Raporun bir yerinde "Deniz dibi taramasından çıkacak malzemenin Doğal Yaşam Adaları'nın yapımında kullanılması planlanmaktadır" diye yazılı.

Anlaşılan, Körfez'de Gediz Deltası'na yakın bölgede körfez dip taramasından çıkartılacak malzeme ile yapılmış, üzerine körfez çamuru dökülecek 1.350.000 metrekare ve 2.500.000 metrekarelik iki ada olacak.

SORU-1: Körfezden çıkartılacak çamur temiz mi, ağır metal içermiyor mu? Ağır metal içeriyorsa körfez dibine müdahale ile ağır metaller körfez suyuna karışmayacak mı? Ağır metalli atıklarla dolu iki ada ile Körfez nasıl temiz kalacak, atıklı adaların Gediz Deltası'na olumsuz etkisi olmayacak mı? Ortaya çıkacak pis koku ne yapılacak?

Söz mü verildi?

Körfezi rehabilite ederken, 'plaj adalı' Körfez Geçişi Projesi ne olacak? "Körfez Geçiş Projesi uygulanırsa, körfezin rehabilitasyonunu unutun" diye çokça söz söylendi.[3] Buna rağmen körfez rehabilitasyon projesi ÇED'inin nihai yapıldığı bugünlerde, Körfez Geçiş Projesi de yeniden başgündem maddesi yapılmaya başlandı.

Neler oluyor? Yayınlanan nihai ÇED raporunda bu konuda bilgi var mı? Var, Raporun 8. sayfasında, yazının uzamasına yol açsa da aynen alıyorum:

"Proje'nin İzmir Körfez Geçişi Projesi ile ilişkilendirilmesi
İzmir Körfez Geçişi Projesi ile İzmir Körfezi'nin iki yakası arasında ulaşım bütünlüğünün sağlanması amaçlanmaktadır. Projenin toplam uzunluğu alternatiflere ve yapılacak etütlere göre değişebilecek olup, yaklaşık 12 km civarında olacağı tahmin edilmektedir. Alternatif güzergâhların değerlendirilmesi aşamasında mühendislik ve ekonomi açılarından yapılacak değerlendirmelere ilaveten, seçeneklerin biyo-fiziksel ve sosyo-kültürel çevre boyutlarıyla da irdelenmesi planlanmaktadır.

Proje ile İzmir Çevre Otoyolu'nun Balçova ve Çiğli arasının otoyol ile bağlanması, aynı güzergâhta projelendirilecek raylı sistem ile İzmir Körfezi'nin her iki tarafındaki mevcut ve planlanan raylı sistemlerin bağlantısının sağlanması, İzmir Körfezi'nin yaklaşık 4,17 km uzunluğundaki bölümünün özel bir köprü ile geçilmesi, köprü bitiminde denizde oluşturulacak yapay bir ada ve buradan gemilerin geçişine olanak sağlaması amacıyla yaklaşık 1,9 km uzunluğunda batırma tüp tünel ile karşıya geçilmesi planlanmıştır.
İzmir Körfezi ve Limanı Rehabilitasyon Projesi'nin projelendirilmesinde İzmir Körfez Geçişi Projesi kapsamında yapılacak çalışmaları etkilemeyecek şekilde hareket edilecektir."

Son cümleyi bir kez daha okuyun, "Körfezi temizlerken Körfez Geçiş Projesi'ne engel olmayacağız" deniyor. Yani birbiri ile çelişen iki proje de gerçekleştirilecek.

SORU-2: Sormak istiyorum ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı'nın yanıtlamasını bekliyorum; iki proje birlikte mi görüşüldü, Körfez ve Liman Rehabilitasyon Projesi ÇED'ini onaylama karşılığında, sizden Körfez Geçiş Projesi'ne karşı çıkmama sözü mü aldılar?

İzmirlilerin her şeyi bilmeye hakkı var, Sayın Kocaoğlu bu soruyu yanıtlamak zorundasınız.

[1] http://www.egedesonsoz.com/haber/demirtas-tan-yildirim-a-cagri-ve-korfez-ortasina-plaj-onerisi/933836
[2] http://www.csb.gov.tr/iller/izmir/index.php?Sayfa=duyurudetay&Id=138633
[3] http://www.haberekspres.com.tr/korfeze-tup-gecit-ve-kopru-mu-makale,3793.html