Türkiye, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcak hava dalgası ile boğuşurken uzmanlar, önemli uyarılarda bulundu. Antalya Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Murat Özdemir, aşırı sıcakların insan vücudunda 'sıcak vurgunu' denilen tuz ve su kaybıyla ortaya çıkan ağır hastalıklara neden olduğunu söyledi. Uzm. Dr. Özdemir, insan vücudunun, kan dolaşımı oranını ve miktarını değiştirerek deri ve ter bezleri ile su kaybederek ve vücut sıcaklığı 37 derecenin üzerine çıktığında solunum ve kalp atışlarında artış sağlayarak ısıyı dengede tutmaya çalıştığını kaydetti. Uzm. Dr. Özdemir, "Sıcaklıktan en çok etkilenenler yani risk altında olanlar; çocuklar, yaşlılar, kalp ve akciğer hastaları ile farklı cilt hastalığı olanlardır. Her gün en az 2- 2.5 litre sıvı tüketilmeli, soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemelidir. Güneş ışınlarının etkisinin güçlü olduğu saatler olan 10.00- 16.00 arasında güneş ışınlarından kesinlikle kaçınılmalı" diye konuştu.
SICAK ÇAPRMASINA İLK MÜDAHALE
Uzm. Dr. Özdemir, sıcak çarpmasına maruz kalan kişinin, güneşli- sıcak alandan alınıp, hemen serin- gölgeli bir yere taşınması gerektiğini de söyledi. Uzm. Dr. Murat Özdemir, şunları anlattı:
"Elbiseleri çıkarılıp vücudu ıslatılmış tülbentle silinmeli ve bir yelpaze ile serinletilmelidir. El bezlerine buz sarıp kişinin koltuk altlarına, kasıklarına ve başına soğuk kompres uygulanmalıdır. Her 5 dakikada bir hastanın ateşi ölçülerek vücut ısısı 37- 38 dereceye düşürülmeye çalışılmalıdır. Ateşin 37 dereceden aşağıya düşmemesine de özen gösterilmelidir. Hastanın kusma olasılığı yüksek olduğundan ağızdan bir şey verilmemeli, hastanın ağız yoluyla beslenmesi ancak sakinleşmesi durumunda mümkün olabilir. Ancak kişi uzak mesafeye iletilecekse ılık içecekler verilebilir. Hastanın durumunda bir iyileşme tespit edilemiyor, şuur bulanıklığı var ve bu bulanıklık artıyorsa, kişi en yakın sağlık merkezine götürülmelidir."
ASLA YOĞURT SÜRMEYİN
Uzm. Dr. Özdemir, güneş yanıklarında da kişinin gölge bir yere götürülmesi gerektiğini söyledi. Uzm. Dr. Özdemir, "Güneşlenme sonrasında oluşabilecek güneş yanıklarında yanık üstüne hiçbir şey konulmasına gerek yoktur ve kesinlikle yoğurt gibi maddeler kullanılmamalıdır. Basit bir yanıkta ağrının giderilmesinde bölgenin sadece soğuk su musluğunun altına tutulması veya soğuk kompres uygulamaları yeterli olacaktır. Kabarcıklar oluşmuş ise patlatılmamalıdır. Çünkü kabarcıklar içerisindeki su mikropsuzdur ve patlatılmadıkça yaranın mikrop kapması söz konusu olmayacaktır. Müdahale gerektiren durumlarda hekime başvurulmalı" dedi.
AŞIRI SICAKLARDA SAĞLIĞI KORUMAK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
1- Hareketlerinizi yavaşlatın: Ağır çalışmalar yavaşlatılmalı veya günün en serin zamanında yapılmalıdır. Risk altında olanlar en uygun serin yerlerde bulunmalıdırlar.
2- Serin veya klima bulunan alanlarda daha fazla zaman harcayın: Evlerdeki ve işyerlerindeki klimalar ısı kaynaklı tehlikeleri azaltır.
3- Yaz kıyafetleri giyin: Hafif, açık renkli kıyafetler ısıyı ve güneş ışınlarını yansıtır ve vücudun normal sıcaklığını korumasına yardımcı olur. Sentetik kıyafetler yerine pamuklu kıyafetler tercih edilmelidir.
4- Beslenmede bazı düzenlemeler yapın: Ağır et yemekleri ve yağlı hamur işleri hem günlük tempoyu yavaşlatır, hem de tansiyon ve kalp hastalıkları riskini artırır. Bu nedenle yemek seçerken çok dikkatli olunmalı. Öncelikle sebze ve meyve tüketilmelidir. Yine sofralardan yoğurt ve ayran gibi süt ve türevleri eksik olmamalıdır.
5- Su veya diğer sıvıları bol miktarda için: Vücudumuz serin kalmak için suya ihtiyaç duyar. Hava ısısının yüksek olduğu dönemlerde bol bol sıvı alınması, susama ihtiyacının olmadığı dönemlerde bile sıvı tüketiminin eksik edilmemesi gerekiyor. Öncelikli su olmak üzere, taze meyve suları, soda, bitki çayları gibi sıvılar almakta fayda var. Toplam sıvı miktarı 2 litrenin altında olmamalıdır. Kendinizi susamış hissetmiyor olsanız dahi bol bol su tüketin. Gazlı içecekler içmeyin.
6- Çocukları ve küçük ev hayvanlarını kapalı otomobilde asla yalnız başlarına bırakmayın: Kapalı bir araçta sıcaklık 60 dereceye çıkabilir. Böyle bir sıcaklığa maruz kalma ölümle sonuçlanabilir.
7- Güneş ışınlarından korunun: Güneşe çıkmaya mecbursanız şapka giyin, güneş gözlüğü takın ve dışarı çıkarken güneş kremi sürün. Zorda kalmadıkça öğle güneşinden kaçının. Kanser hastaları, kemoterapi hastaları veya değişik deri hastalığı olanlar güneş ışınlarından korunmaya özellikle dikkat etmelidir.
8- Vücut ısısının yükselmesini kontrol altına almaya çalışın: Vücut ısısının yükselmemesi için sık sık duş alınmalı; bunun mümkün olmadığı durumlarda ayaklar, eller, yüz ve ense soğuk suyla ıslatılmalı veya silinmelidir.
