Balkan coğrafyasının Osmanlı Devleti için önemi yadsınamaz.  Balkanlar için de Osmanlıaynı önem derecesindedir.  Osmanlı yönetiminde uzun süreli bir barış ve istikrar süreci geçiren Balkanlar’ın Türk kültürüne sağladığı katkıları edebiyat yönüyle ele alan Doçent Doktor Murat Ali Karavelioğlu, Priştine, Prizren, Vardar Yenicesi ve Üsküp’te yetişmiş Osmanlı şairlerini doğup büyüdükleri şehirlerin tarihleriyle birlikte ele almış. ÇalışmadaPriştine’denMesihî’ninhayatı ve eserlerinden bahsedildikten sonra şairin hemşehrisi Levhî, Azmî, Nuhî, Hatifî, Mustafa Çelebi gibi isimleri kaydedilmiş.

 

MURAT KARAVELİOĞLU'NUN ŞAİRLERE BAKIŞI

Prizren’den Osmanlı dönemi şairleri Suzî ve Şem’î başta olmak üzere Mümin, Neharî,Sa’yî, Sücudî, Baharî veFakirî’nin yanında bu kentte Türkçeyi yaşatmaya devam eden Nusret Dişo Ülkü, Nimetullah Hâfız, Hasan Mercan, Bayram İbrahim, İskender Muzbeğ, Altay Suroy, Zeynel Beksaç, A. Rıfat Yeşeren’in isimleri de anılmış.

Üsküp’te 16. yüzyıl içerisinde yaşamış Atâ,Dülgerzade, Dürrî, Fennî, Feridî, Hakî, Hanif Çelebi, Hemdemî, Hevesî, İshak Çelebi, İzarî, La’lî,Mehmet Çelebi, Şeyh Mehmet Emin Çelebi, Mirî, Muidî, Namî, Niyazî, Özrî, Pir Muhammet,Rızayî, Riyazî, Seydî, Sıhrî, Şeyda Çelebi, Tuluî, Vahdetî, Valihî, Vusulî, Zarî anılarak bu şairler arasında önemli bir yere sahip olan İshak Çelebi’nin yaşamı ve yapıtları hakkında bilgi verilmiş.

Yenice Vardar’dan gelip döneminde klasik Türk şiirinin zirvesine çıkan Hayalî ile birlikte yalın diliyle dikkat çeken sufî şair Hayretî ve Nesimî tarzını örnek alan Usulî’den kısaca bahsedilirken Garibî, Âgehî,İlahî, Tab’î, Derunî, Selman, Sırrî, Şanî, Günahî, Yusuf-ı Sine-çâk, Saî, Tal’atî, Seyyit Çelebi,Sıdkî, RazîveZarî gibi 16. yüzyılda yaşamış ve kaynaklarda kayıtlı şairlerin isimleri verilmiş.

Çalışmanın son kısmında Osmanlı döneminde yukarıdaki şehirlerin dışında otuz sekiz farklı Balkan şehrinden kaynaklarda adı geçen şairlerin dökümü verilmiş. Karavelioğlu’nun bu çalışmasının sonucunda ortaya çıkan tablo imparatorluğun en uç kesimlerinden gelip kültür hayatına yerleşen Balkan şairlerinin azımsanmayacak bir sayıya ulaşmış olduğunu gösteriyor.

Ömer Arslan