Bu sene, dünya kültür-sanat tarihinin en önemli ekollerinden birini oluşturan Bauhaus'un 100. yaşı kutlanıyor.
Bundan bir asır önce Alman mimar ve kent planlayıcısı Walter Gropius'un kurduğu Bauhaus okulu, sanat, mimarlık, iç mimarlık, grafik tasarım ve endüstriyel tasarım alanlarını tek çatı altında topladı. Tek tip endüstriyel ürünlerden farklı, hem modern ve yalın hem de hesaplı ve kullanışlı seçenekler yaratılmasını amaçladı. Teknoloji, sanayi ve seri üretimin getirdiği olanaklar ile zanaatı buluşturup modern çağ için yeni tasarımlar üretilmesinin öncülüğünü üstlendi.
Nazi rejimi nedeniyle kapatıldığı 1933'e kadar süren, sadece 14 yıllık varlığı süresince Bauhaus, yaratıcı ve sanatsal düşünce ile üretimde dünya çapında bir devrim yarattı. Bauhaus'ta öğretmenlik yapanlar arasında modern mimarinin öncülerinden Ludwig Mies van der Rohe, ressam Paul Klee, soyut resmin öncüsü olarak anılan ressam ve sanat teorisyeni Wassily Kandinsky ile ressam, heykeltıraş, tasarımcı ve koreograf Oskar Schlemmer gibi önemli isimler yer alıyordu.
Bauhaus'un 100. yaşı, dünyanın birçok şehrinde olduğu gibi İzmir'de de çeşitli etkinliklerle onurlandırılıyor. Goethe-Institut önderliğinde düzenlenen ve Şubat'ta başlayan etkinliklerle, "Biçim işlevi takip eder" düsturunu benimseyen Bauhaus'un bugüne dek estetik algımıza ve tasarımımıza nasıl bir etkisi olduğu ve bu tarzın günümüze kadar nasıl çağdaş kaldığı gösterilmek isteniyor.
Bauhaus mimarisi konulu bir fotoğraf sergisiyle başlayan, mimari ve sanat alanlarında panel ve seminerlerle devam eden etkinliklerin sonuncusu, geçtiğimiz hafta yapılan açılışla izleyiciye sunuldu. Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde gerçekleşen açılış etkinliği, tıpkı Bauhaus yaklaşımında olduğu gibi, sanat ve tasarımın farklı disiplinlerini bir araya getirdi.
Güvenlik kontrolünü geçip binaya girdiğimizde hemen karşımıza, giriş holüne yerleştirilmiş kuyruklu piyanoyu ve önüne dizilmiş izleyici koltuklarını gördüğümüzde, alışılmışın dışında bir kurguyla karşılaşacağımızı anlıyoruz. Etkinliğin onur konuğu İbrahim Yazıcı, her zamanki sıcakkanlılığıyla, eser hakkında bilgi verdikten sonra piyanoya geçerek Modest Mussorgsky'nin "Bir Sergiden Tablolar" eserini icra ediyor.
Mussorgsky, 10 bölümden oluşan bu eseri, ressam ve mimar arkadaşı Viktor Hartmann'ın ölümünden bir yıl sonra, 1874'te gördüğü sergisindeki eskizler, sahne tasarımları ve mimari çalışmalardan ilham alarak, sanatçı anısına bestelemiş. Eserden çok etkilenen Bauhaus öğretmeni Kandinsky, bestecinin ölümünden yaklaşık yarım yüzyıl sonra, bu müziği resimlerinde ifade etmeye başlamış. Geleceği sanat dallarının sentezinde gören Kandinsky, dekor, müzik, renk, ışık, geometrik şekiller ve plastiğin etkileşiminden oluşan bir kompozisyonla, Bir Sergiden Tablolar'ın sahne prodüksiyonunu yaratmış.
Yazıcı eseri çalmaya devam ederken, sağ ve solundaki merdivenlerden, İzmir Ekonomi Üniversitesi Moda ve Tekstil Tasarımı Bölümü öğrencileri tarafından tasarlanan kıyafetleri giymiş genç hanım ve beyler iniyor ve eser bitinceye dek farklı pozlarda iki tarafta yerlerini alıyorlar.
Moda Tasarım Stüdyosu dördüncü sınıf öğrencileri, Bauhaus ekolünden ve Walter Dexel, Josef Albers gibi dönemin önemli isimlerinden ilham alarak koleksiyonlar hazırlamış. Kostüm Tasarım Stüdyosu öğrencileri ise, Bauhaus öğretmeni Schlemmer'ın, tasarım dili olarak temel üç geometrik şeklin (daire, üçgen ve dikdörtgen) kullanıldığı Üçlü Bale'sindeki kostümlerin bir bölümünün benzerlerini üretmişler.
Dinletinin ardından, Başak Gürsoy'un koreografisini üstlendiği iki kişilik bir performans sunuluyor ve izleyiciler üst kattaki sergiye davet ediliyorlar. Büyük bir özenle hazırlandığı anlaşılan sergide, öğrencilerin koleksiyonlarından bir bölüm teşhir ediliyor. Tasarımların yanında, ilham kaynakları hakkında ayrıntılı bilgilerin de yer aldığı çarpıcı sergi, 15 Mart'a kadar görülebilecek.
Bauhaus, bir eğitim kurumu olmasının yanı sıra, üretim yapılan ve çeşitli fikirlerin, teorilerin ve stillerin hem açık fikirli bir yaklaşımla tartışıldığı hem de kaynaştığı, disiplinler arası, uluslararası bir platform oluşturmuş. Belki de bu yüzden, hala güncelliğini koruyor.
