Üzerinden iki gün geçti, ama önemini yıl boyu koruyor.
‘20 Kasım Dünya Çocuk Hakları’ gününün önemine dikkat çeken Doç. Dr. Aybike Serttaş, Birçok boyutta ortaya çıkan, kitlelere aktarılırken doğru bilinen yanlışlara sebep olabilen ve medya tarafından işlenirken oluşturduğu toplumsal algıyla kamuoyunun en güncel tartışma konuları arasında yer alan çocuk hakları ve çocuk istismarı konusunu tüm detaylarıyla değerlendirdi.

Çocuklar da haklara sahiptir

Çocuk hakları meselesi temelde iki ana başlık altında şekilleniyor. Bunlar; çocukların, yetişkin bireyler gibi haklara sahip oldukları gerçeği ve geniş kitlelere ulaşan medyada doğru bir şekilde temsil edilmeleri gerekliliği. Şu konuyu tekrar netleştirmemiz gerekiyor: Çocuklar da bireydir ve haklara sahiptir.

Medya kullanıyor

Medya bir aracı rolünden çıkıp toplumu şekillendiren bir baş aktöre dönüşebilir.
Bu sebeple çocuk hakları konusunda en az değinilen konulardan biri olan çocukların medyada temsilini konuşmamız gerekiyor.
Ebeveynlerin sosyal medyada yaptıkları paylaşımlardan, çocukların rol aldığı dizi, film ve reklamlara, çocuk oyuncuların ailelerinin bu çocuklara dair tasarruflarına kadar pek çok konu da mercek altına alınmalı.

Hayata bakışını şekillendiriyor

Toplumsal aktörlerden biri olan kitle iletişim araçları, hemen her konuda sonsuz bir akışla mesajlar aktarır.
Andy Warhol’un da dediği gibi herkes medyanın öznesi haline gelebilir.
Çünkü medyanın yetiştirme fonksiyonu, kullanıcının hayata bakışını şekillendirip ona bir yörünge kazandırır.
Medya yaşamın sınırlarını çizip, kişinin gerçek hayatta neye nasıl bakacağını dikte etmeye başlarsa; bir aracı rolünden çıkıp toplumu şekillendiren bir baş aktöre dönüşmüş olur.
Tam da bu noktada; çocuk hakları konusunda en az değinilen konulardan biri olan çocukların medyadaki temsilini konuşmamız gerekiyor.

Çocuklar dikkat çekmek için kullanılıyor!

İletişim araçları tarih boyunca yetişkinler tarafından kontrol edildiği için medyadaki çocuklar çoğunlukla nesne olarak temsil edilmektedir.
Bu nedenle, çocuklar kendilerini görünmek istedikleri gibi değil yetişkin bakışının sınırları ile sunarlar.  
Buna göre çocuklar haberin bir parçası olduğunda, onlara sınırlı roller verilir.
Haberlerde çocukların görüntüleri sıklıkla savaş, kıtlık gibi yetişkinlerin dikkatini uyandırmak için kullanılır.
Sansasyonel veya trajik unsurlar taşıyan haberlerde çoğunlukla mağdur ve talihsiz olarak resmedilen çocuklar, mağdur ya da duygusal çekiciliğin nesneleri olarak temsil edilir.
Haber medyası çocukları yetişkinler arasındaki güç ilişkilerine işaret eden küçük, korumasız ve bağımlı canlılar olarak etiketler.

İstismara girer

Çocuk hakları meselesi temelde iki ana başlık altında şekilleniyor. Bunlar; çocukların, yetişkin bireyler gibi haklara sahip oldukları gerçeği ve çocukların geniş kitlelere ulaşan medyada doğru bir şekilde temsil edilmesi gerekliliği.
Medyanın istismar ve şiddet vakalarını nasıl aktaracağı üzerine bilgi vermeden önce şu konuyu tekrar netleştirmemiz gerekiyor:
Çocuklar da bireydir ve haklara sahiptir.
İstismarın; çocuğa fiziksel veya psikolojik olarak kötü davranma, ihmal, cinsel istismar ve ticari çıkarlar için çocuğu kullanmak gibi geniş bir kapsamı vardır.
Aslında, çocuğun yetişkin dünyasında herhangi bir şeye alet edilmesi de istismara girer.
Bu noktada ebeveynlerin sosyal medyada yaptıkları paylaşımlardan, çocukların rol aldığı dizi film ve reklamlara, çocuk oyuncuların ailelerinin bu çocuklara dair tasarruflarına kadar pek çok konu da mercek altına alınmalıdır.
Özellikle ebeveynler, sosyal medya paylaşımlarında ikilemde kaldıklarında kendilerine şu soruyu sorabilirler:
‘Bu paylaşım benim için mi, çocuğum için mi?’
Bu sorunun cevabı paylaşımın niteliği konusunda kendilerine fikir verecektir.

Sadece delillere dayanmalı

Medyanın çocuğa yönelik istismar ve şiddet haberlerindeki rolünün çok önemli olduğunu belirtmeye gerek yok.
Medyanın bu haberlerdeki işlevi, bilgilendirme ve eğitme üzerine kurulmalıdır.
Medya metinlerini üreten kişiler, popüler ve sansasyonel söylemlerden kaçınmalıdır.
Yayınların içeriği sadece delillere dayanmalı ve uzman görüşleri ile çerçevelenmelidir.
Bu tür yayınlarda bir diğer önemli konu mahremiyettir.
Verilen pek çok bilgi ve kullanılan görseller için ailenin onayı alınmalı, mümkün olduğu kadar aileyi görsel olarak tanıtmaktan kaçınılmalıdır. İstismar ve şiddet haberlerinde medyanın bir diğer asli görevi, yasa yapıcılarla toplum arasında köprü vazifesi görmek, çözüm önerilerinin tartışılmasını sağlamak, kişi ve kurumları sorumluluk almaya ve sistemle yüzleşmeye teşvik etmektir.

Önüne geçilmelidir

İstismar ve şiddet haberlerinin aktarımı, kamuoyu oluşturmak, konu hakkında medya kullanıcılarını bilinçlendirmek, konuyu bilimsel ve hukuki verilerle tartışıp yapıcı çözümler üretmek, kamu vicdanını mümkün olan en az şekilde zedelemek açısından hassasiyet gerektirir.
Bu bağlamda haber hazırlanırken şiddetin haz duyulan bir öğe gibi tasvir edilmesinin önüne geçilmelidir.
Haber içerisinde ‘alçakça, korkunç, iğrenç’ gibi aşırı duygu içeren, tiksinti uyandıran sıfatlardan uzak durulmalıdır.
Mahkeme kararı, tutanak, otopsi raporu gibi belgeler kamu yararı olmadıkça açıklanmamalıdır.

Görsellerden kaçınılmalıdır

Bir diğer önemli konu da medyada kullanılan görseller.
Haberde fail yerine istismar edilene odaklanan görsellerden kaçınılmalıdır.
Bunlar; dramatik görseller, dur işareti yapan çocuk, oyuncağını tutan çocuk, kınalı eller, korkan, ağlayan, utanan çocuk tasviri, gelinlikli çocuk gibi sıralanabilir.
Son olarak ‘kurban’, ‘mağdur’ gibi kelimeler, kurbanın iddiası gibi ifadeler mümkün olduğunca kullanılmamalıdır. İstismara ilişkin her türlü yayın faile odaklanmalıdır.

Erkek çocuklar da

Sadece kız çocukları tacize uğrayacağı, sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan bireylerin istismara eğilimli olacağı düşüncesi, istismarcıların pis ve hasta olduğu, istismarın sıklıkla bireyin tanımadığı kişiler tarafından gerçekleştirildiği ve istismarcının güç kullandığı yargıları yanlıştır.
Erkek çocuklar da sıklıkla istismar ve şiddet vakalarına konu olmaktadır. İstismarcıların sosyo-ekonomik düzeyleri değişkendir ve toplum içerisinde doğrudan ayırt edilebilecek belirgin özellikleri yoktur.
Çoğu vakada istismarcı çocuğun tanıdığı bir kimsedir ve bazı vakalarda bu durumun çocukla istismarcı arasında bir sır/oyun haline getirildiği, çocuğun yaşadıklarının bilincinde olmadığı bilinmektedir.

Çocuk ‘Hayır’ demeyi bilmeli!

Son olarak, yapılan araştırmalara göre şiddet gören ya da şiddet eylemlerine tanık olan bireylerin, yetişkinlikte şiddet uygulama eğilimlerinin sekiz kat fazla olduğu ortaya çıkmıştır.
Bu da medya, eğitmenler ve yakın çevre kadar, ailenin rolünün de ne kadar önemli olduğunu bir kez daha kanıtlamaktadır.
Çocuğun bedenine önce aile içerisinde saygı duyulmalı, çocuğun kıyafetleri, çamaşırları ya da bezi kamusal alanda değiştirilmemelidir. Çocuk hem ‘Hayır’ demeyi hem de kendisine ‘Hayır’S dendiğinde bunun ne anlama geldiğini bilmelidir.
Çocuğun internet kullanımı takip edilmelidir.
Her yetişkin, istismar olabileceğini düşündüğü olayları ihbar etmelidir.

Şiddet ona göz yumana da geri döner

Bütün bunlara ek olarak, hayvanlara yönelik şiddet eylemi gerçekleştiren ve hatta öldüren kişilerin; insanları kurban seçenlerle mental olarak akraba olduğu bilinmektedir.
Şiddetin her türlüsü hem onu uygulayana hem de ona göz yumana geri döner, psikolojik ya da fiziksel olarak yansır.
Hem medya mensupları hem de bilinçli ve vicdan sahibi her vatandaş, kullandıkları dilin tutum ve davranışlarına yansıdığının ve kelebek etkisi yaratabildiğinin bilincinde olarak hareket etmelidir.

Çocuklar bizim en masum öğretmenlerimizdir

20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü nedeniyle bazı kurum ve kuruluşlar bildiriler yayınladılar.
‘Bazı’ diyorum çünkü çoğunluk bunun farkında bile değil aynen hayvan haklarından, özgürlüklerden olduğu gibi…
Bunların dini imanı para, menfaat ve birilerine yaranma!

1989’dan bu yana…

20 Kasım 1989’da kabul edilen Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 31. yıl dönümünde, Birleşmiş Milletler’e, 31 yıl önce kabul ettiği sözleşmeye uyarak, savaş bölgelerindeki çocuklar için harekete geçmesi çağrısında bulundu.
İlk açıklamayı yapan Yetim Vakfı Genel Başkan Vekili Hüsamettin Orhan, ‘Dünya çocuk hakları konusunda sınıfta kalmış durumda. Bizler çocuklara haklarını hatırlatmak konusunda iyi bir öğretmen olmalıyız.’ dedi.
Uluslararası Mülteci Hakları Derneği Başkanı Abdullah Resul Demir de, ‘Her çocuğun üstün yararı için, hiçbir ayrım gözetmeden her türlü desteği sağlamaya hazırız.’ diye konuştu.
Genç İHH Başkanı Abdullah Muhammed İslam ise, ‘Nasıl ki kendi çocuklarımız ile ilgili hassasiyet gösteriyorsak, dünyadaki tüm çocuklarımızın iyiliği için aynı hassasiyeti ve gayreti göstermek zorundayız.’ ifadelerini kullandı.
Yeryüzü Çocukları Der Eğitim Koordinatörü Betül Ünlü de, ‘Herkes kendi çocuğundan, erişebildiği, sohbet edebildiği bütün çocuklardan sorumludur. Kendi çocuklarımıza, kardeşlerimize tanıdığımız, bizim irade ve gücümüzde olan hakları bir düşünün.
Devletler eğitim hakkını vatandaşlık hakkına sahip olan çocuklar üzerinde denetleyebilir, çocuğun eğitimdeki başarısından, oyun hakkından, huzurlu uykularından, güvenli adımlarından büyük ölçüde ailesi, en yakınındakiler mükelleftir’ şeklinde konuştu.

Öncelikle evimizden, sokağımızdan başlamalıyız

‘Çocuklar bizim en masum öğretmenlerimizdi’ başlıklı basın açıklamasında dünyada en az 400 milyon yetim çocuk olduğuna dikkat çekildi.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
‘Bizler çocuklarımızın haklarını her ne kadar kanunlarla düzenlesek de başarılı olmak için dünyanın güzelleşmesine öncelikle evimizden, sokağımızdan ve mahallemizden başlamalıyız.
Bu sebeple, her ailenin kendi çocuğunun fiziksel ve psikolojik gelişiminden birinci derecede sorumlu olduğu göz ardı edilmemeli ve devletin bu süreci aktif olarak takip ederek aksayan yönler ile ilgili gerekli tedbirleri alması gerekmektedir.

Aile Danışmanlığı konusuna vurgu

Çocukların fiziksel ve psikolojik gelişiminde en önemli etken aile müessesesidir.
Ailede yaşanacak olası problemlerin, aile danışmanları aracılığıyla çözüme kavuşturulması en çok da çocukların kazanımını sağlayacaktır. Devletin, boşanma söz konusu olduğunda evlilik birliğinin ihyası için çiftleri aile danışmanlığına yönlendirerek çözüm aramayı şart olarak kabul etmesi ve bu kapsamda düzenleme yapması, evlilik birliğinin korunması açısından elzemdir.
Bizler dünyadaki tüm çocuklarımızın tebessümüne talip olmak, onlarla gönül köprüleri kurmak ve geleceğin erdemli nesillerini yetiştirmek üzere çalışmalarımızı sürdüreceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz.’

DİP EKSPRES

Tayvan Hükümeti’nden İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne 70 bin dolar bağış
 
İzmir’de 30 Ekim’de meydana gelen deprem nedeniyle Tayvan Hükümeti, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile depremzedelere geçmiş olsun dileklerini iletti. Başkan Soyer’le çevrim içi görüşme yapan Taipei Ekonomi ve Kültür Misyonu Temsilcisi Yaser T. H. Cheng, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne 70 bin dolar bağış göndereceklerini söyledi

Kadın başkandan kadın dostu toplu sözleşme!

Karaburun Belediyesi ile DİSK’e bağlı Genel İş Sendikası arasında süren Toplu İş Sözleşmesi (TİS) görüşmeleri anlaşmayla sonuçlanırken, anlaşma kapsamında kadın çalışanlara pozitif ayrımcılık getiren maddeler ilk kez yürürlüğe girdi.
Buna göre eşine şiddet uyguladığı belirlenen erkek işçinin altı aylık maaş ve sosyal alacaklarının yarısı doğrudan eşine ödenecek.
8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde de kadın çalışanlara bir gün idari izin verilecek.
Karaburun Belediyesi Personel Limited Şirketi kadrosunda yer alan 103 işçiyi kapsayan toplu sözleşme ile çalışanların ücret, sosyal yardım ve ikramiyelerinde iyileştirmeler yapıldı.