Halil Özcan - TOBB ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü'yle öğrenciler artık yeteneğine göre meslek sahibi olacak. 60'lı yıllardaki eğitim düzeninin yeniden hayata geçirileceğini ifade eden EBSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, "Mesleki eğitimi başaramazsak endüstri 4.0 da olmaz. Mevcut eğitim sisteminden mezun olan öğrencilere 3 yıl da sanayici eğitim veriyor. Yoksa çalıştıramıyoruz" dedi.

Mesleki eğitim ile reel sektörü, birbirine entegre edecek proje için Şubat'ta ilk adım atıldı. Milli Eğitim Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi arasında Mesleki Eğitim İşbirliği Protokolü imzalandı ve 81 ilden bir pilot okulda projeye uygun eğitim verilecek. İzmir'deki pilot okul da Çınarlı Anadolu Teknik ve Endüsti Meslek Lisesi.

Hep ön plandalar

Kendisini eğitim gönüllüsü olarak tanımlayan makine mühendisi İbrahim Gökçüoğlu, "Gelişim ağırlıklı bir ülke olacaksak, dünyanın gelişmiş ilk 5 ve 10 ülkesinden biri olmayı hedefliyorsak mesleki eğitimin birinci planda olması gerekiyor. Normal liselerdeki eğitim zaten devam ediyor. Mesleki eğitimi başarıyla gerçekleştiremeyen hiçbir ülke dünyanın ilk 5 sıralamasında yok. Kore ve Japonya örneklerinde hep meslek liseleri ön planda" dedi.
1968'de meslek lisesinden mezun olduğunu anlatan Gökçüoğlu, şöyle devam etti: "Aileler çocuklara altın bilezik olsun, mesleksiz olmasın diye öncelikle sanat okullarına gönderirdi. Köy Enstitüleri'nden gelme bir süreçti. O sistemde, ilkokuldan mezun olan çocuk sanat okuluna sınavla girerdi. İlk 3 yıl bütün bölümlerde eğitim verilir, ortaokuldan liseye geçerken bir alanda uzmanlık alanı belirlenir ve başarıya göre istediği bölüme yerleşirdi. Makinelerde çalışarak, dışarıda staj yaparak bu okuldan mezun olan öğrenci sanayicinin yüzde 60-70 ihtiyacını karşılayacak düzeyde olurdu. Meslek lisesinden mezun olanlar bir üst okulda eğitici, teknisyen ya da mühendis olurdu. O dönemde hiç bir zaman mavi yakalı sıkıntısı çekilmedi. O dönem herkesin hedefi mühendis olmak da  değildi. O algıyı yıkmamız lazım. Türkiye'de sanayi gelişmelerinin 1965-75 yılları arasındaki zirve yaptığı dönemdi."  

Mesleksizlik eğitimi

Türkiye'de eğitim seviyesinin 1950'den sonra düşüşe geçtiğine dikkat çeken Gökçüoğlu, "Türkiye'de bu sistem yavaş yavaş mesleksizlik noktasında eğitime dönüştü. Bugün İzmir Sanayisi'nde işverenlere bakıldığında yüzde 70'i Mithat Paşa ve Çınarlı Meslek Lisesi mezunudur. Bizler de öyleyiz. Bu okullardan mavi yakalı olarak mezun olmuşlar şimdi büyük büyük fabrikaları var. Bugün yine o okulların değerli olduğunu, alacakları eğitimle aranılan kişi olacaklarına inanıyorum" diye konuştu.

Başarılı örnekler var

Atatürk Organize Sanayi Nedim Uysal Meslek Lisesi'nde, Manisa Organize'nin Meslek Lisesi'nde ve Japonlarla birlikte kurulan Mashar Zorlu Meslek Lisesi'nden mezun öğrencilerin işsiz kalmadığına dikkat çeken Gökçüoğlu, "Çocuk makineyi kıracak, dökecek toplayacak yoksa öğrenemez. Öğretmene zimmetlenmiş makineye öğrenci dokunamıyor. Sanayici aranılan eleman sıkıntısı çekiyor. Mezun olan öğrenciyi 2-3 yıl kendimiz eğitime alıyoruz. Öğrenciyi eğitince de elde tutamıyoruz başka yere gidiyor. Nitelikli eleman ve sistemler para karşılığı alınmıyor. Çok zaman kaybettik. Endüstri 4.0'ın temel ayaklar üzerinde oturması gerekiyor. O zaman eğitimli, bilinçli mezunlar vereceğiz ki hem meslek liselerinden hem üniversitelerde endüstri 4.0'ı yapabilelim" ifadelerini kullandı.

Liseye geçmeden 1 yıl önce masaya oturacağız  

Öğrenci ve ailesiyle liseye geçişten 1 yıl önce masaya oturacaklarını anlatan Gökçüoğlu, "Bu işin değerli olduğunu, mezun olunca hem ekonomik hem de bilgi birikimi olarak neler kazanabileceğini anlatacağız. Okul idaresinden bir öğretmen ve psikolog eşliğinde yapacağız bunu. Pilot uygulama yapılmayınca hiçbir işte başarı elde edilemez. Bu projenin bir ayağı başladı. TOBB ile Milli Eğitim Bakanlığı protokol yaptı. Her ilde bir teknik meslek lisesi o ildeki TOBB'a bağlı odaların desteğiyle burada protokol oluşturuldu.  EBSO, Ticaret Borsası, İzmir Ticaret Odası ve Deniz Ticaret Odası ve Milli Eğitim Müdürlüğü ortak çalışma yapacak. Bu projenin protokollerini imzaladık. Önümüzdeki aylarda çalışmaya başlayacağız" dedi.

Bu süreçte öğretmenlerin de güncelleneceğini aktaran Gökçüoğlu, gerekli görülürse öğretmenleri Almanya'ya, İngiltere'ye eğitime gönderceklerini söyledi.

Üniversite mezunlarının yüzde 30'u işsiz

Türkiye'de işsizlik oranının her geçen gün arttığına dikkat çeken Gökçüoğlu, "Gençlerin yüzde 25'i işsiz. Üniversite mezunlarının yüzde 30'dan fazlası işsiz. Çocukları eğitince başarılı oluruz. Bir çocuğun 5-12 yaş arasında geleceği tespit ediliyor. Bu yaşlardaki bir çocuk ilerde mühendis mi olacak, ressam mı olacak, belli oluyor. Almanya'da bir çocuk istediği mesleği yapamaz. Neye becerisi varsa onu yapmak zorunda. Bizdeki eğitimde öyleydi ancak Köy Enstitüleri'nden sonra eğitim sistemimiz çöktü. Finlandiya bu sistemi uyguluyor.

Teknik meslek liselerini, işe yaramayan okul, fakir aile çocuklarının okuduğu okul düşüncesini yok edeceğiz.  Kore'yle 1950'de aynı noktadaydık. Eğitime ket vurulunca bu hale geldik" diye konuştu.