Ali Budak- Rusya ile 2015 yılında yaşanan uçak düşürme olayının ardından yaşanan ihracat krizi yavaş yavaş çözülmeye başladı. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenen yeni ihracat kriterleri sektörün tepkilerine yol açtı. İhracatçılar Meclisi de yeni sürece karşı olduğunu bildirirken 'Sadece 3 firmaya kotalı tonaj şartıyla ihracat yapma yetkisi verilemez. Kennar, marul, ıceberg, biber, kabak ve balkabağı gibi ürünlerin ihracatında ise 9 firmaya ihracat yetkisi veriliyor. Böyle bir şey olabilir mi? Bu liste olayı ya da sınırlı sayıda ihracatçı düzenlemesi sektörde yeni rant kapılarının açılmasına neden olabilir' uyarsında bulunuyor.


Yetki verilen 3 firma ilk bin listesinde yok


Türkiye İhracatçılar Meclisi her yıl en fazla ihracat yapan firmaların listesini açıklıyor. Bakanlığın ihracat yetkisi verdiği 3 firmanın yaş sebze ve meyve kategorisinde açıklanan ihracat listesindeki ilk bin içinde yer almadığını hatırlatan İhracatçılar Meclisi yetkilisi, 'Belirlenen firmalar ilk bin firmanın içinde yer almıyor. Rusya'ya ihracat yapan binlerce firma varken çok daha küçük ve az sayıda firmaya yetki verilmesi ayrıca düşündürüyor. Bu durum sektörde etkin olan firmaların da ciddi tepkisine yol açtı. Gerekli görüşmeler başlatıldı. Firmalar yeni durumun sektörü zor durumda bırakacağından endişeli. Bunun yanında Rusya'ya ilk domates ihracatı geçtiğimiz günlerde Mersin'den gerçekleşti. İhracat yetkisi verilen firmalar ise ihracat yapabilecek kapasitede olmaması ve yeterli ürün stokunun bulunmamasından dolayı sıkıntı yaşayabilir. Bu sıkıntıyı aşmak içinse büyük firmalara belli bir komisyon karşılığında ürünlerini ihraç etme teklifinde bulunuyorlar. Eğer süreç böyle devam ederse Türkiye'deki bütün firmaların ürünlerini satabilmek için bu 3 firmaya gerekli komisyonu ödeyerek mallarını satmaya çalışacaklar' diye konuştu.


Liste kabul edilemez


Rusya ile olan ihracat sürecinde ihracatçılar olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın verdiği listeyi kabul etmediklerini belirten Ege İhracatçı Birlikleri Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Rıza Seyyar, 'Rusya ile uzun zaman sonra başlayan ticaretimize sevinemedik. Böyle bir şey yapılamaz. İhracat yapmak için firma kotası getirilebilir mi? İhracat yapmak için sınırlı sayıda ihracatçının belirlenmesine bütün ihracatçılar olarak karşıyız. Liste operasyonuna karşıyız çünkü haksız rekabet oluşturmasının yanı sıra rant kapısı da doğuracak. Böyle bir ticari yaklaşım olamaz' dedi.


'Firmaların bazılarını tanımıyoruz'


Bu dönemin geçici olduğunu ve bu dönemi yok hükmünde saydıklarını belirten Seyyar, şöyle devam etti: 'Bu durumdan son derece rahatsızız. Türkiye'de bu kadar yetenekli ihracatçı varken, milyarlarca dolar döviz getiren insanlar varken, çok fazla bilmediğimiz birkaç firmaya bu yetkinini verilmesini anlayamıyoruz. Listede olan firmalardan birkaç tanesini tanıyoruz ve düzgün firmalar olduğunu biliyoruz. Ancak diğerleri için aynı şeyleri söyleyemiyoruz. Çünkü geçmişleri yok ve bilmiyoruz. İhracatçılar olarak bizler için bu durum son derece kabul edilemez bir hal aldı. Bir an önce çözülmesini istiyoruz. Bunu da kamuda ve her alanda yüksek sesle dillendiriyoruz. Serbest ticaret anlaşması ve global dünya düzenindeyiz ama bir ülke ile ticaretimizi birkaç firma ile sınırlandırıyoruz. Günümüzde firma sınırlandırması olamaz. Bu durum haksız rekabete yol açar. Bir de bu firmalarla Türkiye'de üretilen ürünler daha da kaliteli hale gelecek algısı yaratılmaya çalışılıyor. Böyle bir mantık olamaz. Sadece Ege İhracatçı Birlikleri değil, bütün ihracatçılar topyekun bu kararın karşısındayız. Bakanlığın bu yanlıştan bir an önce dönmesini bekliyoruz.'