İş yerinde SSK’sı yatmayan kişilerin hastalanması ya da iş kazası sonrası işi bırakmak zorunda kalması sonrası, hastaneden alacağı iş göremezlik raporu ile SGK’dan belli bir süre maaş alması söz konusu olabilir mi? İşçilerin haklarını iyi bilmeleri durumunda, maddi ve manevi kazançları da boşa gitmiş olmayacaktır. Bu yazımızda, sigortasız çalıştırılan kişilerin ameliyat ya da hastalık sonrası alacağı raporu nerede kullanabileceği ile ilgili kesinlikle her işçinin bilmesi gereken bilgiler yer almaktadır.
Sigortasız İşçilerin İş Kazası Geçirmesi
Ülkemizde bir işçinin işe girdiği tarihten itibaren işveren tarafından SGK’ya girişinin yapılması zorunludur. İşveren aylık prim ve hizmet belgesinde işçinin o ay içerisindeki toplam çalışma gün sayısını ve kendisine yapılan brüt ödemeyi bildirmek suretiyle işçisini sigortalı yapar.Bu işçinin herhangi bir sebeple işten ayrıldığında ya da işine son verildiğinde SGK’ya bildirilmesi gerekir.
Kimler Sigortasız İşçi Sayılır?
Ancak aşağıda vereceğimiz sebeplerle işçiler sigortasız çalışan durumuna düşmektedir;
-Bir işte çalışıyor olmasına rağmen SGK’ya Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin verilmemiş olması.
-Çalıştırılan işçinin emekli ya da başka bir yerde sigortalı olması.
-Herhangi bir sebeple raporlu olan işçinin raporunu kullanmayıp çalışmaya devam ettiği halde priminin eksik gösterilmesi veya priminin 0(sıfır) gün olarak bildirilmesi.
-Sigortası sorunsuz başlatılıp belli bir süre sonra çıkış verilen ancak çalışmaya devam ettirilen işçi.
-Çalışacak kişi Yeşilkartlı ise sigortalı çalışmaya başladığında Yeşilkartının iptal edilecek olması.
-Eğer çalışan Sosyal Yardımlaşma Vakfından ya da başka yerlerden yardım alıyorsa, engelli bir yakınına bakıyorsa ve buradan maaş alıyorsa sigortalı çalışmaya başladığında bu gelirlerin kesileceği korkusu.
-Emeklilik prim günlerini doldurup yaşı bekleyen kişilerin ek bir işte çalışması.
İşgöremezlik Ödeneği Ya da Rapor Parası Nedir?
Halk arasında rapor parası olarak da bilinen geçici işgöremezlik ödeneği sigortalı olarak çalışmakta iken herhangi bir sebeple (hastalık, iş kazası vs.) sağlık raporu alan ve rapor süresince çalışamayan sigortalılara ödenen para olarak ifade edilir.İşçi raporlu olduğu süre boyunca istirahat etmekte ancak çalışamadığı bu süre içerisinde ücret almaya devam etmektedir. Bu ücret kendisine işveren tarafından değil SGK tarafından ödenmektedir.
Kimler Rapor Parası Alabilir?
-Çalıştığı işyerinde iş kazası geçiren sigortalı
-Hastalık sebebiyle sağlık raporu alan sigortalı
-Doğum yapan sigortalı kadın çalışan
-Meslek hastalığına yakalanan sigortalı çalışan
Rapor Parası Hangi Şartlarda Alınabilir?
Yukarıda belirttiğimiz şartları taşıyan sigortalılar rapor parası alabilir.Ancak bunun için belli şartları taşımak gerekir.Bunlara değinecek olursak:
-Yukarıda belirttiğimiz 4 durumdan birisi nedeniyle çalışan, geçici işgöremezliğe uğramış olmalıdır. Bunun için SGK tarafından yetkilendirilmiş bir sağlık kuruluşundan sağlık raporu alınması gerekir.
-Sağlık raporunun alındığı tarihten itibaren geriye doğru son 1 yıl içinde en az 90 gün sigorta primi bildirilmiş olmalıdır.
Sağlık raporunun çeşidine göre bu durumları tek tek değerlendirelim.
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Nedeniyle Rapor Parası
Sigortalı çalışan çalıştığı işyerinde iş kazası geçirmişse ya da meslek hastalığına yakalanıp rapor almışsa; geriye dönük son 1 yılda 90 gün prim şartı aranmaz.Bu çalışan için geriye dönük sadece 1 gün bile sigorta primi yatırılmışsa yine de kendisine rapor parası ödenir.Ayrıca bu durumdaki çalışana rapor parası, sağlık raporunu aldığı ilk günden itibaren ödenmektedir.
Hastalık, ameliyat vs. Nedenlerden Ötürü Rapor Parası
Eğer çalışan hastalanmış, ameliyat olmuş ya da başka sağlık durumlarından ötürü rapor almışsa; bu kişinin rapor parası alabilmesi için raporun alındığı tarihten geriye doğru son 1 yıl içinde en az 90 günlük priminin SGK’ya bildirilmiş olması gerekir.Eğer çalışan bu şartı sağlıyorsa rapor parası, çalışanın raporlu olduğu ilk 2 gün ödenmez ancak 3. Günden itibaren ödenir.
Doğum Nedeniyle Rapor Parası
Kadın çalışan doğum nedeniyle işinden ayrılmışsa halk arasında “doğum parası” olarak bilinen geçici iş göremezlik ödeneğini alabilir.Bunun için de kadın çalışanın doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün priminin SGK’ya bildirilmiş olması gerekmektedir.Bu şartları taşıyan anneye doğumdan önceki 8 hafta, doğumdan sonraki 8 hafta boyunca her gün için rapor parası ödenir.Çoğul gebelik varsa, doğumdan önceki 8 haftalık süre 10 hafta olarak uygulanır.
Rapor Parası Ne Kadar?
Yukarda açıkladığımız şartları taşıyanlar (gerekli SGK prim gün sayısını sağlayanlar) eğer iş kazası ve meslek hastalığı geçirmişlerse istirahatli oldukları tüm günler için, annelik durumunda da istirahatli olunan tüm günler için ve hastalık durumunda ise istirahatli olunan 3. günden itibaren rapor parası alabilirler.Peki bu ödenecek ücret ne kadardır?
Her bir sigortalı için ödenecek rakam farklıdır.Bu rakam hesaplanırken sigortalının rapor aldığı tarihten önceki son 3 aylık prime esas kazançları toplanmakta ve yine bu dönemdeki prim ödeme gün sayısına bölünmektedir.Çıkan rakam günlük kazancı vermektedir.
İşte çalışan raporlu olduğu günlerde ; eğer yatarak tedavi gördüyse bu rakamın yarısını ve ayakta tedavi gördüyse 2/3 ‘ünü rapor parası olarak alacaktır.Yatarak tedavilerde oranın düşük olmasının nedeni zaten sağlık sigortası kapsamında SGK’nın çalışan için gerekli masrafları (hastane giderleri vs.) yapmasıdır.
Kaynak: https://www.kredihesabi.com/
