FATİH ÖZKILINÇ- Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) kuru üzümün kilo fiyatını açıkladı. 2021 yılı TMO çekirdeksiz kuru üzüm alım fiyatları kalitesine göre ayrı ayrı fiyatlandırıldı. Bandırmalı çekirdeksiz kuru üzüm fiyatları; 10 nolu üzüm 14 lira. 9 nolu üzüm 13 lira. 8 nolu üzüm 12 buçuk lira. 7 nolu üzüm 12 lira oldu. Üreticiler ise geçen sene 12,5 TL olan 9 nolu üzüm taban fiyatının bu yıl en az enflasyon oranında artmasını bekliyordu. Fiyatların açıklanmaması nedeniyle tedirginlik yaşayan üzüm üreticisi TMO tarafından açıklanan fiyatla da şok oldu.
“Üreticinin güvendiği dağlara kar yağdı”
Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından açıklanan üzüm taban fiyatlarını değerlendiren İzmir Ticaret Borsası(İTB) Meclis Üyesi Mehmet Esmer, “Geçen sene ağustos ayının son haftasında üzüm taban fiyatı açıklanmış 7 Eylül’de de TMO tarafından alımlar başlamıştı. Bu sene sezon başladı ama üreteci ne yapacağını bilemiyordu. Konuşulan fiyatla piyasa arasında çok ciddi bir fark vardı. Normalde TMO piyasaya girmeden önce fiyat önceki yıl kapandığı yerden başlardı. Geçen sene 12 TL’den kapandıysa o seviyelerden başlardı. Piyasa kendi dinamikleri içinde arz ve talep dengesi ile bir fiyat oluştururdu. Ama birkaç senedir TMO devreye girdiği için üreticinin en az enflasyon oranında ya da daha üzerinde bir artışla fiyat beklentisi vardı. Geçen sene taban fiyatı 12,5 TL olan 9 nolu üzüme bu sene enflasyon farkı da eklenince 15 TL fiyat verilmesi bekleniyordu. Olması gereken rakam buydu. Ancak TMO’nun geçte olsa açıkladığı fiyat üretici açısından çok kötü. Doğal olarak üretici açısından bakmak durumundayım. Bir mal üretilmezse o malın ne ticareti, ne ihracatı ne de işletmesi olur. Ben fiyatları görünce hayretler içerisinde kaldım. Geçen seninin fiyatına enflasyon dahi yansımamış. Bu fiyatları açıklarken neyi baz aldılar onu da bilmiyoruz. TMO tarafından açıklanan bu fiyat üreticiyi üzecek, sıkıntıya sokacak. Bu rakamı üreticinin kabul etmesi zor olacak. Tabi ki piyasaların da bundan nasıl etkileneceği belli değil. Serbest piyasada bunun da altında fiyatların oluşacağını düşünüyorum. Üreticinin güvendiği dağlara kar yağdı” dedi.
TMO alım yapmazsa fiyat daha da düşecek
Üzüm üreticisinin fiyatların bu şekilde devam etmesi halinde üzüm bağlarını kökleyebileceğini aktaran Esmer, “Üzüm çok yıllık bir bitki. Üretici bir sezonluk fiyatla üzüm bağlarını kökleme kararı vermez ama birkaç sezon bu şekilde tekrarlanır ve üretici emeğinin karşılığını alamazsa bağlar ciddi bir söküme uğrar. Bu 13 TL üreticide bir şok etkisi yarattı. Biz bu ürünün ticaret kısmındayız ama biz bir borsa ajanı olarak bu fiyatın az olduğunu, üreticinin bunu hak etmediğini daha yüksek fiyatları hak ettiğini ve bu ürünün mutlaka kıymetini bulması gerektiğini, kıymetinin bu olmadığını üstüne basa basa tekrar etmemiz gerekiyor. Devlet bunun hakkını vermiyor, enflasyon farkını vermiyorsa bunun bir mantığı yok. Sonuçta üzüm satılan bir ürün. İhracata giden, Avrupa’nın gelişmiş ülkelerine satılan bir ürün. Değerli bir ürünü sen neden kendi elinle düşük bir fiyata mahkûm ediyorsun? Bu anlaşılır bir şey değil. Zaman geçtikçe piyasalar bu rakamları bile bulamayacak. İhracatçıya şimdi bu fiyatı daha aşağıya çekme şansı doğdu. Madem bu fiyatı verdiniz TMO, Borsadan üzüm alımı yapmalı. Bu fiyatı korumakta zor” şeklinde konuştu.
