Torba yasa kapsamında olan kanun taslağında yer maddeler özellikle Türkiye’deki internet kullanıcılarını olduğu kadar internet ekonomisini de etkileyebilecek düzeyde. 5651 sayılı kanunun taslağında yer alan değişliklerde öne çıkanları bir araya topladık. İşte internet dünyasına gelmesi beklenen yenilikler…
Siteler yasaklı olsa bile aracı adresler vasıtasıyla yasaklı sitelere girilebilecek mi?
Değişiklikler arasında dikkat çekenler arasında internet sitelerinin artık kimlik bilgisi olarak bilinen IP üzerinden engellenecek olması geliyor. Yani engellenen internet sitelerine hiçbir şekilde giriş sağlanamayacak. Bu kapsamda aynı IP’yi kullanan veya aynı IP üzerinden yayın yapan birçok internet sitesi erişim engelli hale getirilebilecek.
Örneğin, geçen yıllarda YouTube’a erişim engellendiğinde farklı yollarla giriş yapılabiliyordu. Ancak yeni yasayla birlikte söz konusu sitelere giriş mümkün olmayacak. Böylelikle Türkiye’deki aynı sunucuda bulunan farklı internet sitelerine erişim de engellenebilecek.
Siteleri engellenmesi muhtemel firmalar ne yapacak?
Sıkılaştırılmış bu engel ile birçok yabancı ve yerli şirket tedirgin edecek düzeyde. IP adresinden engellenme tedirginliğinden dolayı Türkiye’deki site sahipleri veya hosting sahibi firmalar, sadece bu yüzden sunucularını yurtdışına taşıması mümkün.
Yeni düzenlemeler internet faturasına yansır mı?
Düzenlemede eleştiri alan noktalarından bir diğeri ise ‘Erişim Sağlayıcıları Birliği’ oldu. Mesleki bir birlik olacak bu kuruluş, hatırı sayılır bir masraf yükünü de beraberinde getirecek. Bu masrafların başında veri saklama bulunuyor. Söz konusu masrafların artması ise dolaylı yoldan olsa da son kullanıcılara yansıyabilecek.
İnternet hızımız yeni düzenlemelerden nasıl etkilenir?
Son kullanıcıları etkileyecek bir konu ise alan adı yerine site sayfalarının da engelleme yapılabilecek olması. Başka bir deyişle, bir haber sitesinde yazılan haber veya atılan bir tweet kullanıcılara gösterilmeyecek. Bu tip bir engelleme yapılabilmesi için internet erişimi sağlayıcıların her sayfayı süzmesi gerekiyor.
Bu durum da kullanıcılara ulaşan internetin yavaşlaması anlamına geliyor. Ayrıca merkezi bir izlemenin de mümkün olabileceği tartışılanlar arasında yer alıyor. Böylece kullanıcılar, hem mahremiyet endişesinden dolayı hem de yasaklı sitelere girebilmek için ‘VPN’ yönelmesi muhtemel seçenekler arasında. İnternette iz bırakmamak ve yasaklı sitelere girebilmek için kullanılabilen bu sistem belirli ücretlerle kullanıcılara sunuluyor.
‘Zararlı içerikler’ nasıl ortadan kaldırılıyor?
Düzenleme de dikkat çekenler arasında uygun olmayan içeriklere olan müdahale etme süresi oldu. Buna göre hâkimler, ‘zararlı’ gördükleri içeriklere olan erişimi 24 saat engelleyebilecek. Daha önce bu süreç mahkeme kararından sonra yapıldığı için kapanma süresi uzayabiliyordu. Buna ek olarak söz konusu uygun olmayan içeriklerin kaldırılmaması durumunda ise 500-1000 TL arasında günlük para cezası kesilecek.
İnternet işiyle uğraşan şirketlerin masrafları artacak mı?
Sunucu firmaları ise her kullanıcının izini sürebilecek. Bu kapsamda her kullanıcının internetteki faaliyeti kayda alınacak ve bir-iki yıl saklanacak. Böylece sunucu şirketleri üzerindeki yük artacak. Bu yüzden birçok sunucu şirketinin maliyeti artacak ve site sahiplerinin faturalarına yansıyacak.
Sitenin kapatılmasına kim karar verecek?
Daha önce mahkeme kararıyla verilen internet sitesi site engelleme yetkisi bakana ve Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) Başkanına verilecek. Böylece ‘uygunsuz’ bulunan içeriklerin, yetkili makamlarca daha hızlı bir şekilde adli yollardan engellenmesi mümkün olabilecek. (Hürriyet)