Gökay Akgün-Önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Beştepe'de düzenlenen Türkiye Bilimler Akademisi Ödül Töreni'nde gündeme getirdi. Ardından Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, kullanımın yaygınlaştırılması için çağrı yaptı. Böylece yerli işletim sistemi Pardus'un yaygın kullanımı konusu yeniden konuşulmaya başlandı.

Pardus, Linux işletim sisteminin TÜBİTAK mühendislerince geliştirilen yerli versiyonu. Yani diğer işletim sistemlerine oranla, güvenliği sağlamak Pardus'ta daha kolay. İnternet sitesinden ücretsiz olarak indirilip kullanılabiliyor. Ancak bir türlü yaygınlaşmıyor. Milli Savunma Bakanı Fikri Işık'ın, "Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı olduğum dönemde tanıştığım Pardus'u, şimdiki görevimde de kullanıyorum. Bütün resmi kurumlarımızı ve vatandaşlarımızı, ücretsiz olarak edinebilecekleri Pardus'u kullanmaya davet  ediyorum" sözlerinin ardından konuyu uzmanına danıştık.

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Murat Erten'in konuya ilişkin görüşleri şöyle:
Pardus, bizim mühendislerimizin Linux üzerinden geliştirdikleri yerli bir sistem. Bu nedenle Pardus'ta kontrol bizde. Güvenlik konusunda yetkili biziz. Dolayısıyla siber suçlarla mücadelede daha etkin olabilmek için Pardus kullanmak kesinlikle faydalı olacaktır. 'Peki eğer bu kadar iyiyse, üstelik bir de bize ait olan bu yazılımı neden yaygın kullanmıyoruz?' diye sorabilirsiniz. Çünkü alışkanlıklarımızdan kolay kolay vazgeçemiyoruz. Yıllardır kullanılan Windows işletim sisteminin ağırlığını, son yıllarda kullanımı fazlalaşmış olsa da iOS işletim sistemi bile yeni yeni azaltabildi. Dolayısıyla insanları Pardus'a alıştırmak hiç kolay değil.
 

'Önce kamudan başlamalı'


Sayın Cumhurbaşkanı da, Milli Savunma Bakanımız da haklı; Pardus yaygınlaşmalı. Bunun için önce kamu kurum ve kuruluşlarından başlanması gerek. Tabii bunu yaparken de, 'Arkadaşlar artık Pardus'ta çalışacaksınız' demek doğru olmaz. Kullanılacak yeni yazılım sistemiyle ilgili olarak, geniş kapsamlı eğitim verilmesi gerek. Pardus, kamuda yaygınlaşırsa, iş yerinde o işletim sistemini kullanan personelin bu alışkanlıklarını evlerindeki şahsi bilgisayarlarına da taşıyabileceklerini düşünüyorum.

Bu sağlanabilirse mühendislerimize çok daha fazla iş düşüyor. Elimizde Windows'a alternatif bir yerli işletim sistemi varsa, insanların bunu kullanmasını sağlamak için Windows'la yarışmalıyız. Dolayısıyla Pardus sürekli güçlendirilmeli ve kullanıcılara destek verilmeli. Diğer işletim sistemlerinde kullanılan uygulamalar, Pardus'a da uyumlu hale getirilmeli.
Şimdiye kadar İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü'ne bu konuyla ilgili çalışma yapılması için herhangi bir talep gelmedi. Ancak böyle bir seferberlik söz konusu olursa bu ülkenin her değerli mühendisi gibi biz de elimizi taşın altına koyarız.

Pardus


Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK tarafından geliştirilen bir Linux dağıtımı olan işletim sistemi. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005'te yayınlanmıştır. Pardus adı, Anadolu Parsı'nın bilimsel adı olan Panthera pardus tulliana'dan gelmektedir.

Pardus, ilk sürümden 2011.2 sürümüme kadar herhangi bir başka Linux dağıtımı temel alınmadan kendine özgü projelerle geliştirilmiş olup 2013 yılında yayınlanan Pardus 2013 sürümü ile beraber Debian tabanına geçilmiştir. 2011 yılı son aylarından itibaren TÜBİTAK bünyesinde yeniden yapılanma çalışmaları neticesinde yönetici ve geliştirici ekip dağıtılarak tasviye edilmiştir. 2012 yılında TÜBİTAK, Pardus projesi için tekrar geliştirici istihdam etmiş ve o güne kadar Pardus projesi kapsamında geliştirilmiş olan PİSİ paket yönetim sistemi, ÇOMAR yapılandırma yöneticisi, YALI kurulum aracı, Müdür açılış sistemi, Kaptan ilk ayar sihirbazı ve diğer irili ufaklı tüm projeler terk edilerek Debian tabanına geçilmiştir. Kararlı sürümü 25 Ocak 2013'te yayınlanan "Pardus 2013 Anadolu Parsı" sürümüyle beraber artık Pardus, Debian tabanlı bir Linux dağıtımı haline gelmiştir. Terk edilen eski Pardus projeleri ise gönüllüler tarafından yürütülen Pisi Linux projesi kapsamında sürdürülmektedir. Ayrıca yine gönüllüler tarafından yürütülen Pardus Topluluk Sürümü projesinin web sayfasında eski Pardus araçlarının Debian tabanı üzerinde kullanılabilmesi için çalışmalar yürütüldüğü ve kullanılması mümkün olan bazı araçların ileride Pardus Topluluk Sürümüne dahil edilebileceği bildirilmektedir.

Pardus, 2013 sürümü ile beraber artık bireysel kullanıcılara yönelik resmi bir sürüm yayınlamamakta, Kurumsal, Sunucu ve Fatih projesi sürümü olmak üzere 3 ayrı sürümü yayınlanmaktadır. Pardus 2013 sürümünden itibaren bireysel kullanıcılara yönelik resmi bir sürümü bulunmamakla birlikte TÜBİTAK tarafından "Pardus" isminin kullanımı için izin verilen, TÜBİTAK'tan bağımsız bir topluluk tarafından Pardus Topluluk Sürümü adı altında bireysel kullanıma yönelik bir sürümü yayınlanmaktadır.