Havayolu şirketlerini yakından ilgilendiren bir konu olan, ‘uçak yolculuğunda sağlıklı bir yolcuya Covid-19 bulaşma riskini’ değerlendiren Doç. Dr. Tuba Birinci Uzun, “Havacılık kurallarına uyulmaması nedeniyle sağlıklı bir yolcuya hava aracında veya biniş ya da iniş işlemleri sırasında Covid-19 bulaşması, kaza olarak nitelendirilebilir ve taşıyıcının sorumluluğu gündeme gelebilir. Yolcu, maddi ve manevi tazminat davası açılabilir” uyarısında bulundu. Covid-19 salgınının şirketler hukukunda, ceza hukukunda, hava yoluyla yapılan uluslararası taşımalarda, sigorta ve kira sözleşmeleri gibi pek çok hukuki alanda yarattığı etkileri değerlendiren hukukçular, ülkemiz ve dünyada alınan dikkat çeken kararları paylaştı. Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından düzenlenen çevrimiçi sempozyuma davetli konuşmacı olarak katılan Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Tekin Memiş, ‘Korona Günlerinde Rekabet Hukukunu’ değerlendirdi. Memiş, böylesi kriz zamanlarında şirketlerin yardıma olan ihtiyaçlarının gözetilmesi ve devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini belirtti.

Maddi manevi

Salgının kontrol altına alınmasıyla yurtiçi ve yurtdışı uçuşlara yeniden izin verildiğini hatırlatan Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Doç. Dr. Tuba Birinci Uzun, sağlıklı bir yolcuya Korona virüs bulaşması halinde havayolu şirketlerinin sorumluluğu üzerine önemli bilgiler paylaştı. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2015 yılında yayınlanan Havayolu Taşımacılığında Halk Sağlığı Olaylarının Yönetimi Rehberi’ne göre; Ebola virüsü ve MERS hastalığı dikkate alınarak salgın ve bulaşıcı hastalıkların havayoluyla yayılmasını önlemek amacıyla birçok kural getirildiğini hatırlatan Doç. Dr. Uzun, “Havayoluyla yapılan taşımalarda Covid-19’un bulaşmasını, yayılmasını önlemeye yönelik olarak getirilen kurallar da havacılık kurallarındandır. Bu kurallara uyulmaması ya da ihlal edilmesi ise hava taşımacılığının karakteristik riskleri arasında yer alır. Buna göre havacılık kurallarına uyulmaması nedeniyle sağlıklı bir yolcuya hava aracında veya biniş ya da iniş işlemleri sırasında Covid-19 bulaşması kaza olarak nitelendirilebilir ve taşıyıcının sorumluluğu gündeme gelebilir. Hastalık bulaşan yolcu, meydana gelen zararın giderilmesi talebiyle maddi ve manevi tazminat davası açılabilir” dedi.

Sözleşme feshedilebilir

Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Ferhat Kayış da pandemi dolayısıyla işleri bozulan ve işyeri kiralarını ödeme güçlüğü çeken esnaflar bakımından izlenebilecek iki yol bulunduğunu söyledi. Kayış, “Birincisi, işletmelerine ait işyeri kira sözleşmelerini feshederek ya ticareti terk etmek ya da farklı bir yerde ticari faaliyetlere devam etmek. Pandemi sürecinde işyerlerinin kira bedelini ödeyemeyecek ölçüde işleri duran tacir veya esnaflar, öncelikle kendisinden kaynaklanmayan bu nedeni, kira sözleşmesinin feshinde haklı sebep olarak ileri sürebilir. Tacir ve esnafların başvurabileceği ikinci bir yol da işyeri kira sözleşmelerinin yeni koşullara uyarlanmasını istemektir” dedi.