Aykut Polatlı-Bakanlar Kurulu'nun, alkollü içki ve sigarada ÖTV artışına ilişkin kararı, 1 Aralık 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, alkollü içkiler için uygulanan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tutarları yüzde 10, tütün ürünlerinin ÖTV'si de yüzde 27,5 oranında artırıldı. ÖTV artışları, tüketicilere zam olarak yansıyacak. ÖTV'deki farklı oranlardaki artışın tüketicilere yansıması, içki ve sigara zamları şeklinde olacak. İçki ve sigaraya yüzde 3 ila 6 oranlarında zam yapılması beklenirken, firmaların yapacağı zam oranları bunun da üzerine çıkabilecek.
İzmir Bakkallar ve Bayiler Odası Başkanı Emin Bağcı, alkol ve tütün ürünleri satan esnafın uzun zamandır zor durumda olduğunu ve gelen zam tebliği ile birlikte esnafa uygulanan kıskacın daha da daraltıldığını belirtti. Bağcı, 'Tekel bayileri zaten zor durumdaydı. Alkol satma yasağı esnafımızı oldukça etkiledi. Şimdi gelen zamlar bu durumu daha da artırıp esnafımızı olumsuz etkileyecek. Türkiye'de alkol ve tütün ürünlerine zam gelmesinin ardından, bir de dolara endeksli olarak ikinci bir zammın geleceğinin tahmin edilmesi, kaçakçılığı arttıracak ve bu durum daha da su yüzüne çıkacak' dedi.
Yapılan zammın şirketlerin maliyetler nedeniyle yaptığı bir zam olmadığı vurgusunu yapan Bağcı, tekel ürünlerinde yapılan zammın ÖTV zammı olduğunu ifade etti. Bağcı, 'Maliye Bakanı tarafından ikinci bir ÖTV zammı yapılmayacak deniyor ama yıl sonunda bir de dövizin artması dolayısıyla maliyet zammı da eklenirse durum ikinci bir zam anlamına gelir. Anlaşılacağı üzere bir nevi ikinci bir zam kapıda diyebiliriz. Doların böyle yükselmesi tekel üzerindeki maliyetleri artıracak. Tekel ürünlerinde olacak bir zam piyasaları daha da kötü hale getirecek. Hem ÖTV zammı hem de dövizden kaynaklanan bir zam fiyatları daha da uçuracak; çünkü üretici firmaların daha hiçbiri fiyat açıklayamadı. Sigarada paket başına 50 kuruş ila 1 lira, 70'lik rakıda da en az 5 lira fark edeceği söyleniyor ama bu söylenti. Üretici firmalar maliyetlerine dövizi de ekleyip hesaplarlar ve onun da üzerine karını koyup satarlarsa, tabii bu fiyatlar daha yükseğe çıkacak' diye konuştu.
'Alkol ve tütün yasağı küçük esnafı bitiriyor'
Gece belli bir saatten sonra alkol satışının yasaklanması, tütün ürünlerinin raf arkasından satılması gibi uygulamaların tekel bayilerini bitme noktasına getirdiğini belirten Bağcı, son gelen zamlarla tekel bayilerinin daha da zorlanacağını ifade ederek, 'Artık bunu satmayın noktasına geldi. Yıl sonuna kadar bayi kapatmaların artacağını düşünüyoruz. Gece saat 10'dan sonra açık kalan bayi kalmadı. Alkol satışı yasak olduğu için; zaten başları derde girmesin diye erken kapatıyorlar. Saat 10'da dükkanı kapatan bayimiz çoğaldı. Bunun yanı sıra para kazanamadığı için, geçim sıkıntısına düşenler de kapatacak. Çünkü, her zam gelişi sermayenin küçülmesine sebep oluyor. Hiçbir zaman, zam bayilerin işine yaramaz' dedi. Zamların geri çekilmesi konusunda bir çalışma yapma şanslarının olmadığını belirten Bağcı, 'Biz zamanı gelince zaten, yetkililere durumumuzu iletiyoruz. Küçük esnafın durumunun kötü olmadığını bilmeyen yok. Milletvekili, bakanlar düzeyinde şikayetlerimizi iletiyoruz. Esnaf için de düşük faizli kredi anlaşmaları yapılıyor, çalışmalar var ama bu yeterli değil' dedi.
Bu sene ocak ayından bugüne kadar Odaya bağlı, merkezde dükkan kapatan bakkal ve tekel bayi sayısının 573 olduğunu dile getiren Bağcı, 'Bu sayı, İzmir genelinde daha fazladır karma odalarla falan. Yani 4 bin 100 esnafın, 573'ü kapatmış. Bu sayı yıl sonuna kadar daha da artabilir. Alkol ve tütün yasağı küçük esnafı bitiriyor. Esnaf artık tükenme noktasına geldi. Zamlar yeteri kadar zorluyor, esnafın artık dayanacak gücü kalmadı' şeklinde konuştu.
