Aykut Polatlı-Yeni yönetmelikte, Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği "23/6/1997 tarihinden önce kamu yatırım programına alınmış olup, 29/5/2013 tarihi itibariyle üretim veya işletmeye başlamış olan projeler ile bunların gerçekleştirilmesi için zorunlu olan yapı ve tesisler Çevresel Etki Değerlendirmesi kapsamı dışındadır" hükmü, aynen korunuyor. AKP hükümeti bu hükme dayanarak 3. havaalanı, 3. köprü, İstanbul-İzmir otoyolu gibi projeleri ÇED incelemesinden kaçırdı. Yeni yönetmeliğe göre; 100 odanın altındaki oteller, 500 konutun altındaki toplu konut projeleri, yıllık üretimi 30 bin tonun altındaki balık çiftlikleri ve golf tesisleri için de ÇED aranmayacak.

'Sığınacak bir liman kalmadı'

İzmir Şehir Plancıları Odası Başkanı Özlem Şenyol yönetmelikle birlikte çevre katliamlarının önündeki son engelin kalktığını söyledi. Şenyol, bu yönetmelikle AVM'lerin önünün açıldığına dikkat çekti. Bundan önceki dönemde de çevre konusuna yeterince dikkat edilmediğini vurgulayan Şenyol, 'Ama yine de karşı davalar açtığımızda ÇED gerekliliğini öne sürebiliyorduk. Şimdi bu da gitti' dedi.

Şenyol konuyla ilgili yorumlarına şöyle devam etti: Yönetmelikte kesinlikle bilimsellikten bahsedilemez. Bu yasal olarak artık sığınacak bir liman kalmadığına işaret. ÇED raporuna gerek olmadığı söylenen balık çiftlikleri; Karaburun, Çeşme ve daha birçok yerde çevre sorunlarına neden oldu. Vatandaşlar bunları protestolarla, davalar üzerinden durdurmaya çalışıyorlar. Yine Çeşme'de insanların ihtiyaçları olmadığı halde toplu konutlar için bir gecede TBMM'den kararlar çıkartılmıştı. Şimdi bunların durumları ne olacak? Bu konuda söyleyecek söz bulamıyorum. Çok kötü ve berbat bir durum. Gelecek ve çevre, rant uğruna yok ediliyor.

'Minarenin kılıfını hazırladılar'

Yönetmeliğin İzmir'de ve birçok yerde çevre felaketlerine neden olacağını belirten Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Helil Kınay, 'ÇED yönetmeliği, yayınlandığı 1990 tarihinden beri 17 kere değiştirildi. Dünyanın hiçbir yerinde bir yönetmeli, bu kadar çok değiştirilmemiştir' dedi.
Kınay toplu konut projeleri, AVM'ler ve golf sahaları, enerji santralleri ve gemi söküm tesisleri gibi çevreye zarar veren projelerin önünün açıldığını belirterek, 'ÇED konusunda hükümetin görüşünün daha da netleştiğini söyleyebilirim. Bu sorunun cevabını da bu yönetmelikle aldığımızı düşünüyorum' diye konuştu.

Hükümete, ekolojiyi ekonomiye feda etmeyin diye defalarca söylediklerini de sözlerine ekleyen Kınay şöyle devam etti: Buna rağmen çevre, ekoloji; yatırımlar uğruna feda ediliyor. Gelecekte İzmir'in su ihtiyacını karşılayacak projelerin de önü böylelikle kesildi. Bu durumu izah edecek tek söz, minareyi çalanın kılıfını hazırlamasıdır.