İzmir'de yaşayan 10. sınıf öğrencileri Tankut Çekiç ve Okan Demir Baykal, görme engellilerin günlük hayatta yaşadıkları zorluklara çözüm için harekete geçti. Görme engellilerin istedikleri yerde rahatça dolaşabilmesini, fark edemedikleri engellere çarpıp zarar görmemelerini amaçlayan iki öğrenci, bunun için özel bir gözlük tasarladı. Okuldaki üç boyutlu yazıcıdan hafif bir gözlük bastırdıktan sonra gözlüğün üzerine kamera, titreşim motoru ve gerekli elektronik kartları koyan öğrenciler, kendi yazılımları sayesinde, gözlüğü önündeki engeli algılayarak titreşimli bildiri sağlayan teknolojik bir cihaza dönüştürdü.
Gözlük alışkanlıkları var
Özel Ege Lisesi 10. Sınıf Öğrencisi Tankut Çekiç, görme engellilerin evlerinden çıktığı zaman birçok engelle karşılaştığını, bu engelleri aşmak, zarar görmemek için ya bir kişiye ihtiyaç duyduklarını ya da bir teknolojik cihaza ihtiyaç duyduklarını, aksi takdirde evden çıkmamayı tercih ettiklerini söyledi.
Onların kendilerini eve kapatmamasını istediklerini kaydeden Çekiç, "Engelleri aşabilmeleri için bir cihaz tasarlamak istedik. Bunun için kullanımı en kolay cihazları düşündük. Aklımıza gözlük geldi. Zaten görme engelli bireyler genelde gözlük takıyor. Bu alışkanlıklarına devam etmelerini istedik ve gözlük olarak tasarladık. Yanlarında ekstra bir şey taşımak zorunda değiller, ayrıca iki elleri de serbest bir şekilde kullanabilecekler." ifadelerini kullandı.
İnternet bağlantısı
Okan Demir Baykal da gözlüğün sağ kanadına kamerayı, görüntü aktarımı için geliştirme kartını, işletim sistemini çalıştıran kartı ve titreşim motorları koyduklarını, sol tarafa ise enerji için batarya ve şarj devresi ile titreşim motorları yerleştirdiklerini anlattı.
Görme engelli kişinin gözlüğü takıp çalıştırdığında kameradan alınan görüntünün internet bağlantısıyla uzaktaki bilgisayara aktarıldığını, burada elde edilen objelerin konumları ve türlerinin verilere dönüştürüldüğünü dile getiren Baykal, gözlükteki titreşim motorlarının objenin gözlüğe uzaklığına göre çalıştığını vurguladı.
Baykal, "Objenin gözlüğe uzaklığı 5 metre civarındaysa en öndeki titreşim motorları, 3,5 metre civarındaysa ortadaki motorlar çalışıyor. 1,5 metre ve daha yakındaysa artık tehlikeki derecede yakın olduğu için kulağa en yakın titreşim motorları çalışıyor. Tehlike anında çalışan titreşim motorlarını, daha fazla hissedilmesi için kulağa yakın yere yerleştirdik" diye konuştu.
Öğrenciler, gözlüğün geliştirmeye açık olduğunu, titreşimli geri bildirimin yanı sıra sesli geri bildirim özelliğini de eklemeyi planladıklarını sözlerine ekledi.
Maliyeti 180 lira
TÜBİTAK Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması İzmir Bölge Finali'nde 'teknolojik tasarım' alanında birinci olan projenin danışmanı ve Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmeni Atajan Rovshenov ise daha önce de görme engelliler için bir çok yardımcı teknoloji geliştirildiğini, bu cihazların ücretinin yüksek olduğunu ancak öğrencilerinin yaptığının maliyetinin 180 lira civarında olduğunu kaydetti. Rovshenov, "Sosyo ekonomik durumu düşük görme engelli bireylerin bu ürüne ulaşması çok kolay. Ayrıca eklenebilir fonksiyonlar var, geliştirmeye açık" dedi.
