FATİH ÖZKILINÇ- Covid-19 nedeniyle kısa çalışma başvurusunda bulunan iş yerleri için kısa çalışma ödeneğinin süresi bu ayın sonunda sona eriyor. Pandemi döneminde istihdamı korumak, işçiyi ve işvereni desteklemek amacıyla ödenen kısa çalışma ödeneği uygulamasının sona ermesi işverenle işçinin karşı karşıya gelmesine neden olabilir. Kısa çalışma ödeneğinin uzatılması ile ilgili açıklamalarda bulunan Mali Müşavir Halil Nadas, işçi çıkarma yasağının uzatılması karşısında kısa çalışma ödeneğinin uzatılmamasının kaosa neden olacağını söyledi.
Kısa çalışma ödeneğinin uzatılmamasının büyük sıkıntılara yol açacağını ifade eden Serbest Mali Müşavir Halil Nadas, Çoğu işyeri çıkaracağı personeli kısa çalışma ödeneği kapsamında ya da izinde gösteriyor. Bu uygulama uzatılmazsa kaos oluşacak. İşçi çıkarma yasağı mayıs ayına kadar uzatıldı. Bu aradaki sürede insanların çalıştırılması mümkün değil. Ücret ödenmesi mümkün değil. İşçi ile işveren karşı karşıya gelecek. İki aylık sürede işveren kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayacak. İşçi çalışmak isteyecek ama iş yok. Normalleşiyoruz diyoruz ama böyle bir şey yok. Tablo git gide kötüye gidiyor, tekrar bir kapanma gelebilir. En azından işçi çıkarma yasağının uzatıldığı tarihe kadar kısa çalışma ödeneği uzatılmalı" diye konuştu.
İş düştü, personel fazla
İş kapasitesinin düşmesi nedeniyle işverenlerin atıl kalan personeli işten çıkarmak istediğini dile getiren Nadas, "Bir işi yapabilmek için belirli sayıda bir personele ihtiyaç var. İş yapamıyorsanız, yüzde 50 kapasite ile çalışıyorsanız personel atıl kalıyor. İşveren bu maliyeti üstlenmek istemiyor. Ciroların düşmesi yapılan işlerin düşmesinden dolayı insanlar işçi çıkarmak istiyor. İşler yolunda olsa personel çıkartılmaz çalışmaya devam eder. Birçok sektörde işler düştü. Eski kazançlar yok. Yapılan üretim miktarı da düştüğü için işveren ona göre personel çalıştırmak istiyor" dedi.
İşsizlik daha da artacak
Artan işsizliğe dikkat çeken Nadas, "Kısa çalışma ödeneğinin bu kadar uzatılmasının nedeni büyüyen işsizlik rakamını deklare etmemekti. Ama artık deklare ediliyor. İşsizlik yüzde 30'lara yaklaştı. İşçi çıkarma yasağı kalktıktan sonra bu sayı daha da artacak. İşsizliğin en 5 puan daha artacağını düşünüyorum. Aslında işsizlik bu yüzde 35 oranında. Ücretsiz izin, kısa çalışma maçı uzatmaktan başka bir şey değil. Piyasadaki gerçek işsizlik oranları bu. Özellikle genç işsizlik oranları çok yüksek" diye konuştu.
Büyük sıkıntılar yaşanacak
2023 yılında önce ekonomik toparlanmanın zor olduğu belirten Nadas, "Pandemi sadece bizim değil tüm dünyanın sorunu. Normalleşme ancak bu yılın sonuna doğru başlayabilir. Bu yılın sonu itibariyle başladığında da bir dönem önceki yaraların sarılması dönemi olacak. Yaklaşık 2023 yılına kadar çok iyi şeyler olmayacak. Üretim, gelir olmadığı için devletin vergi gelirlerinde de inanılmaz bir düşüş var. Devlet bunu ek vergilerle almaya çalışıyor ama iş yokken, üretim yokken vergi getirseniz ne olacak. Toparlanma en erken 2023'de olur. Hazırlıkları süren yeni bir vergi paketi var. Bu paketin içindekiler çıkarsa piyasada çok daha büyük sıkıntılar yaşanacaktır. Kurumlar vergisi stopajı geliyor, normalde para kazandığınızda şirket olarak vergi ödüyorsunuz. Parayı ortaklarınıza dağıtığınızda ise ikinci bir vergi daha ödüyorsunuz. Dağıtmadığınız takdirde vergi alınmıyordu ama şimdi dağıtılmasa da vergi alınması söz konusu. İnsanların zaten kaynakları yok. İnsanlar o parayı kazanmış ama cebinde değil, ama devlet cepte olmayan paranın yüzde 10'u istiyor" şeklinde konuştu.
