Foça'da yapılması planlanan Biyokütle (tehlikesiz atık) Enerji Santrali (BES) için bilirkişi heyeti inceleme yaptı. Buranın, hava kirliliği ve partikül madde kirliliği açısından kanser vakalarıyla ilgili Kocaeli Dilovası bölgesine çok benzediğine dikkat çeken İzmir Tabip Odası Üyesi Prof. Dr. Feride Aksu Tanık, bölgede kanser vakalarının artış gösterdiğini söyledi. Davacı avukatlarından Diler Bosut Güven ise, "Tarlalardaki anız yakmanın önüne geçilsin, mısır ve pamuk gibi saplar burada yakılsın, elektrik üretilsin diye masum bir amaçla tesis kurmaya çalışıyorlar ama oysaki içerde birikmiş plastik atıklar bize pamuk sapı yakılmayacağını gösteriyor." dedi. Foça ve Aliağa Bölgesi'ndeki demirçelik fabrikalarından çıkan cüruf yani atık malzemelerin biriktirildiği Foça Kozbeyli Ilıpınar Köyü Gölyüzü Mevkiinde Biyokütle Enerji Santrali kurulması için bir şirket İzmir Valiliği Çevre ve Orman Müdürlüğü'ne başvuru yaptı. 5 bin metrekaresi tesis alanı olmak üzere yaklaşık 44 bin metrekarelik alanda yapılması planlanan BES'in yapımına izin veren Valilik, 'ÇED gerekli değildir' dedi. Foça Belediyesi ve İzmir Tabip Odası, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na dava açtı. Bunun üzerine, mahkeme Demirçelik fabrikalarının binlerce ton atığının biriktiği alana kurulması planlanan BES için bilirkişi heyeti görevlendirdi. Bilirkişi heyeti BES kurulacak alana gelerek işletme yetkilileriyle ve davacı avukatlarıyla birlikte inceleme yaptı. İnceleme sırasında cüruf alanını ve BES kurulacak alanın bir kısmını gezen heyet daha sonra ayrıldı.
Kanser vakaları arttı
Keşifte, davayı açan Foça Belediyesi avukatı Esra Yaren, İzmir Tabip Odası avukatı Mithat Kara, avukat Ömer Erlat ve avukat Diler Bosut Güven hazır bulundu. Bilirkişi heyetiyle alanda incelemeye katılan İzmir Tabip Odası temsilcilerinden emekli Halk Sağlığı Profesörü Feride Aksu Tanık, "Bilirkişi heyetine 3 hekim arkadaşla katıldık. Hem hava kirliliği hem partikül madde kirliliği hem de bölgedeki kanser vakalarıyla ilgili Kocaeli Dilovası bölgesine çok benzeyen bir bölge burası. Türkiye verilerine kıyasla kanser vakalarının çok olduğu bir bölge. Bu verileri de bilirkişi heyetine ifade ettik. Dokuz Eylül Üniversitesi'nde bunla ilgili bir yüksek lisans tezi var. Bu tezin de yani Horozgediği'ndeki kanser vakalarının artış göstermesini de bilirkişi raporuna intikal etmesini istedik. ÇED raporunun yanında Sağlık Etki Değerlendirme Raporu'nun da alınmasını istedik." diye konuştu.
2 sene önce de aynı yerde bir tesis iptal edildi
Bilirkişi heyetine eşlik eden Avukat Diler Bosut Güven ise, "Burası cüruf alanı diye tanımlanan, etrafında orman, tarım alanı ve yerleşim yerlerinin olduğu bir alan burası. Burada yakma tesisi diye yapacakları tesiste kümülatif etki hiç değerlendirilmemiş. Termik santral ve sanayi kirliliği vs. hiçbir şekilde ÇED dosyasına girmemiş. Bunların bilirkişi raporuna girmesini istedik. Burada anız yakmanın önüne geçilsin diye mısır ve pamuk gibi saplar burada yakılsın elektrik üretilsin diye masum bir amaçla tesis kurmaya çalışıyorlar ama oysaki içerde birikmiş plastik atıklar bize pamuk sapı yakılmayacağını gösteriyor. Önceki gibi de davayı kazanacağız." dedi.
BES'in iptali isteniyor
Şirketin BES için hazırladığı yaklaşık 170 sayfalık raporunda binlerce ton ağırlığındaki cürufu da yaklaşık 250 metre taşıyarak boşalan alana tesis kuracağı belirtiliyor. Yine aynı bölgede 2 yıl önce BES için başvuru yapan Güney Demir Hurda Madencilik San. Tic. A.Ş'nin başvurusuna yine İzmir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 'ÇED gerekli değildir' demişti. Buna da aynı şekilde Foça Belediyesi İzmir 5. İdare Mahkemesi'nde dava açmış ve kazanmıştı. Bazı isimlerin bile aynı olduğu bilirkişi heyeti aynı şekilde ve şartlardaki BES için, yer altı sularını, çevresel etkileri ve bir çok konunun bilinmediğini belirtmişti. Ayrıca üstüne basılarak belirtilen bir maddede de 'tesis alanı ve yakın çevresinde 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması kanunla koruma altında bulunan zeytin ağacı ve tarım arazilerinin bulunduğu belirtilmiş, bu kanunla birlikte zeytinlik sahalarda ve bu sahalara 3 kilometre mesafede zeytin yağı fabrikası ve küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri dışında kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran bir tesisin yapılması mümkün değildir' kararı verilmişti. Aynı şartlar altındaki Ilıpınar Köyü Gölyüzü Mevkii'nde yapılması planlanan BES'in iptali isteniyor. BES için inceleme yapmaya gelen bilirkişi heyetini çok sayıda çevreci gönüllü karşıladı. Çevreye duyarlı olunması gereken dövizlerin açıldığı eylemde olağan üstü bir durum yaşanmadı. Öte yandan, buhar çıkararak gelen cüruf kamyonları, bilirkişi heyetinin inceleme yaptığı sırada kapıya yaklaşmadan bekledi ve cürufu boşaltmadan geri dönüp gitti.
