FATİH ÖZKILINÇ- Koronavirüs salgını ve kısıtlamalardan en ağır şekilde etkilenen müzisyenler, geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni normalleşme kararlarında umduklarını bulamadı. Yeni normalleşme kararlarının müzisyenler için umut olmadığını belirten İzmir Müzisyenler Derneği Başkanı Oktay Çapanoğlu, “Bu açılma süreciyle ilgili beklenin ilanı yapıldı. Hastalığın seyriyle ilgili henüz daha bir şey yok. Biz göre bu kararlar kamusal bir baskının sonucunda alındı. Ekonomi dar bir boğaza girdi, insanlar daraldı. Bir rahatlama olsun diye bu açılmalar oldu ama canlı müzikle ilgili bir karar yok. Canlı müzik genellikle akşam saat 20.00’den sonra başlıyor. Uzun vadede canlı müziğe başlanacağını düşünmüyoruz. Mekânlar ilk önce kendilerini toplamakla ilgili bir sürece girecek. Sıkıntılı bir süreç. Toplum olarak bizim de sorumluluğumuz ama Hükümet mekânlara daha fazla sorumluluk yükleyerek bu açılma sürecini hızlandırabilir ve denetleyebilirdi. Yeni kararlar yetersiz” diye konuştu.

Müzikten kopmak bizi üzüyor

Kısıtlamalarla sanatını icra edemeyen müzisyenler, yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle enstrümanlarını sattığını, bazı müzisyenlerin ise yaşadığı psikolojik travmalar nedeniyle intihar ettiğini belirten Çapanoğlu, “Müzisyen ve sanatçılar ülkede herhangi bir facia olduğunda deprem, şehit haberleri geldiğinde ilk önce müzik susuyor. Hayatta her şey devam ederken bu insanlar ekmeğinden olmak durumunda kalıyor. Sanki müzik ve sanat sadece eğlence aracıymış gibi algılanıyor. Müzisyenler geçen yıl meydana gelen Elazığ depreminden bu yana işsiz durumdayız. Haziran ayında bir açılma oldu ama onda da yüzde 30 kapasiteyle iş bulabildiler. Büyük oranda mekanlar canlı müzik yapmadılar. Bu süreçte ekonomik sıkıntılar nedeniyle Çiğli’de Duran Ay, Buca’da Erdem Topuz, Aliağa bir arkadaşımız ve son olarak Karşıyaka’da Mehmet Mert El intihar etti. Yoksulluk üzerine yoksulluk, insanlar kendi sanatı icra edemeyince ve hayatla kurduğu en temel bağ kopmuş oluyor. Bu çok ciddi bir travmaya yol açıyor. Çello çalan bir müzisyen evde oturuyor, çalışamıyor. Çellonun bir takım teli 500 dolar. Teli kopsa tel alacak parası yok. Çok kötü durumdayız. Bu dönemde eşi hamile olan, evi kira olan, evinde hastası olan müzisyenler vardı. Kirasını ödeyemeyen, eşi ve çocuklarıyla ailesinin yanına gitmek zorunda kalan müzisyenler oldu. Memlekete giden, ekmek teknesi olan enstrümanını satmak zorunda kalanlar, motor kurye olarak çalışmak çalışmaya başlayan, inşaat sektöründe çalışmaya başlayan müzisyenler var. Pandeminin ne kadar süreci belli olmadığından bu insanlar artık müziğe geri dönmeyebilir. Severek yaptığımız müzikten kopmak bizleri üzüyor” ifadelerini kullandı.

Sigortalı olmak istiyorlar

Müzisyenlerin sosyal-sağlık güvencesinin olmadığını ve kayıt dışı çalıştığını dikkat çeken Çaparoğlu, bu nedenle de işsizlik desteğinden yararlanamadıklarını söyledi.  Çaparoğlu, “Müzisyenlerin çalışma koşulları hem çok uzun saat hem de bedensel ve psikolojik olarak yıpranıyor. Aynı zamanda itibarsızlaştırıldığı bir süreçten geçiyoruz. Devlet son dönemde bizi dikkate aldı. Kültür ve Turizm bakanımız bizimle toplantı yaptı. 23 dernek ve federasyon ile taleplerimizi ilettik. Pandemi desteği kararı çıktı. Aylık bin TL 5 bin kişi olacaktı. O sayı ısrarlarımız sonucu 15 bine çıktı. Daha sonra bakanlık kendisi 4 aya çıkardı hem de 30 bin kişiye çıkardı. Bu güzel bir gelişme. İzmir’de 800 yakın bir üyemiz var ve bu yardımlar yüzde 90’ına ulaştı. Belediye de erzak yardımı yaptı. Bizim talebimiz müzisyen ve sanatçıların sigortalarıyla ilgili kolaylaştırıcı bir yol bulmalarını istiyoruz. Ev hanımları nasıl evde ürün yapıp sattıklarında nasıl sigortalı oluyorsa müzisyenlerinde bunun gibi bir sigortalı olmasını istiyoruz. Bu sayede müzisyenlerin işlerini daha güvenli bir şekilde yapmalarını sağlayacaktır” şeklinde konuştu.

Müzisyenler Haziran ayını bekliyor

Yeni normalleşeme karalarının müzisyenlere fayda sağlamadığını vurgulayan Oktay Çaparoğlu, “Üyelerimizin yüzde 10’u ünlü sanatçılarla çalanlardan oluşuyor. Geri kalanı ise daha çok düğünde, cafe-bar gibi otellerde çalışan müzisyenler. Günlük geçimini sağlayan insanlar. Düğünlerin olmamasından dolayı çok sayıda iş yapamayan müzisyenler var. Anadolu Abdalları var mesele tek geçim kaynakları düğünler. Bu insanlar sadece müzikle yaşayan insanlar. Yeni karlarla düğünler yapılabilecek ama bir saatlik süreye sığdırılacağı için müzik olma ihtimali pek fazla yok. Ancak banttan yayın yapılabilir, pandemi nedeniyle bir düğün havası oluşmayacağı için bizim talebimizi karşılamıyor. Hala işsiziz. Biz Haziran ayını bekliyoruz. Bir sene önceden sürenin bu kadar uzayabileceği belirtilseydi daha farklı önlemler alınabilirdi. Bugün, yarın diye diye farklı adımlar atmamız zorlaştı. Ekonomik bir yıkımla karşı karşıyız. Müzisyenler işsizlik psikolojisinden çıkıp bu süreçten en az zararla çıkmalarını istiyoruz.” dedi.