Ali Budak-İzmir Romanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği'nin 2013 yılında çıkarmaya başladığı Romca Dergisi zar zor altıncı sayısını çıkardı. Romca Dergisi'nin Türkiye'de matbua olarak ilk ve tek yayın olduğunu vurgulayan İzmir Romanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Abdullah Cıstır, 'Dergi çıkarıyoruz ama kimse destek olup, sahiplenmiyor' dedi.Cıstır, 'Çünkü direk okumaz ki deniyor. Zaten okumasını da istemiyor. Çünkü bilgilenmesinden korkuyor. Bu verilen gıda kolisi ya da erzak yardımından daha değerli. Çünkü burada sorunlara temel çözüm geliştirilmeye çalışılıyor. Öbür tarafta hala siyaset yapanlara ve devlet kurumlarına ihtiyaç sürdürülüyor. STK'ya dağıtalım dedik o bile yok. İzmir'de 1-2 belediye haricinde kimse destek vermedi. Dergiyi kimseye satmak istemiyoruz. Dergiyi birilerinin özellikle de Roman'ların okumasını ya da yaşam şartlarını diğer toplumsal kesimin öğrenmesini istiyoruz. Böyle bir amaç için bu dergiyi çıkarıyoruz ama kimse destekte olmuyor. Romanların bir şey öğrenmesi istenmiyor ki! Zar zor 6'ncı sayıya geldik. Kaldı ki Romanlar ve anayasa, Romanlar ve sosyal politika, Romanların eğitime erişimi, Romanlar ve kentsel dönüşüm, Romanlar ve sosyal içerme ve Romanların istihdama erişimi diye bakan, belediye başkanı, akademisyen, yazar ve ağırladığımız olumlu ve olumsuz gelişmeleri paylaştığımız bir dergi. Türkiye'de matbua olarak ilk ve tek yayın. Ama kimse sahiplenmiyor. Bu kadar sahipsizliğin içerisinde dergimizi yaşatmak için verdiğimiz mücadeleyi ve ödediğimiz emeği anlatabiliyor muyum?' diye konuştu.

'Yaşadığımız travmalar dergi çıkarttı!'

Dergide, Romanların farklı coğrafyalarda uğradıkları ayrımcılıklara yer verdiklerini belirten Cıstır, 'Derneğimizin faaliyetleri ile belediyenin Romanlarla ilgili olumlu çalışmalarını da dergide işledik. Politik süreçlere ve karar vericilere sahadaki aksaklıkları olabildiğince dergimiz aracılığı ile aktardığımızı düşünüyoruz. Aslında daha özgün ve objektif bir yayıncılık düşündük ve yaşadığımız sorunları kendimiz ele almak amacıyla yola çıktık. Bunun içinde hem yerelde, hem de genel olarak Türkiye'de Romanların yaşadıkları sorunları görünür kılmak için çaba sarf ettik. Romanların yaşadıkları travmalar da böyle bir dergiyi çıkarmayı zorunlu kıldı. Medyada Romanların yaşadıkları sorunların yer alıyor fakat eksik kalıyor. Romanlarla ilgili sürekli davullu zurnalı görüntülerin verilmesi de aslında sorunun doğru analiz edilmesinin önüne geçiyor. Bunu da önlememiz gerekiyor.

Kiracı olmadığımız anlaşılacak

Romanların sivil toplum bilincinin yeterince gelişmediğini, Roman sivil toplum örgütlerinin de kendi yerellerinde sorunları yeterince dillendiremediğini söyleyen Cıstır, sözlerini şöyle sürdürdü: Hepsi için geçerli değil, ama mahalle baskısı altında veya siyasi tarafgirlik anlayışı çerçevesinde sorunlar görmezden geliniyor. Tam da burada Romca dergimiz oldukça cesur, öğretici, sorunun tüm taraflarıyla görüşen; daha objektif haberler yapmaya özen gösteren bir tutum sergiliyor. Bir gün Romanlarla yüzleşilecek ve bu ülkede Romanların kiracı değil, herkes gibi ev sahibi oldukları anlaşılacak. Eşitlikçi bir yaklaşımı, eşdeğer bir yaklaşımı herkes kadar hak ediyoruz. Pozitif ayrımcılık ya da olumlu yöntemler geliştirerek Romanların sosyal hayata çıkışının önü açılmalı. Zira Roman Mahalleleri sosyal patlamanın eşiğinde.

Romca'nın kuruluşu

Cıstır, 2013'de çıkarmaya başladıkları Romca'nın zar zor altıncı sayısına geldiğini söyledi. Cıstır şöyle devam etti: Derginin bir grup Roman aktivist, akademisyen ve gazeteci sayesinde altıncı sayısına ulaştı. Dergide, Romanların farklı coğrafyalarda uğradıkları ayrımcılıklara yer veriyoruz. Romanların sorunları, sosyo-kültürel yapıları ve geleneklerinin yer aldığı dergide, akademik makaleler, Romanlara yönelik raporlar ve yazılar yer alıyor. Dergi, 'Kültürel ve Sosyal Politika' üst başlığıyla çıkıyor. İki veya üç aylık periyotlarla çıkarılması planlanan Romca dergisi, çeşitli zorluklar nedeniyle, bu düşüncesini yerine getiremiyor. Dergi, 2008'de çıkarılan 'Hoşgörü' adlı derginin devamı olarak kabul ediliyor.

Dergide işlenen konular

Birinci sayısında 'Romanlar ve Anayasa: Sizlerle Eşit Olmak İstiyoruz' başlığıyla okurunun karşısına çıkan dergide, şu konular işleniyor: Romanlar ve Anayasa, Sosyal Politikalar, Romanlar ve Eğitime Erişimi, Kentsel Dönüşüm, Sosyal İçerme ile İstihdama Erişim. Derginin son sayısında ise, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin Tavsiye Kararı Raporundaki Romanlarla ilgili olan kısım yer alırken, 2016-2021 Ulusal Stratejik Roman Eylem Planı işlenen konular arasında. N Ali Budak