Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu yetkisiz ve deneyimsiz kişilerce Bakanlık ve dağıtım şirketlerinin bilgisi dışında güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisleri kurularak, devreye alındığı uyarısını yaptı.
Onay ve denetim mekanizmalarının yetersiz kaldığına işaret edilen açıklamada, yetkisiz kişilerin denetimsiz bir biçimde kurduğu "kaçak" veya "korsan" olarak nitelendirilebilecek bu santralların tehlike doğurabileceği vurgulandı.
Çok önemli olduğu için açıklamanın tam metnini paylaşmak istiyorum.
Denetim eksikliği tehlike işareti veriyor
Ülkemizde başta güneş olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklara yönelik olarak lisanssız üretim tesislerinin sayılardan hızlı bir artış yaşanıyor.
Elektrik faturalarında yüksek artış oranları, başta sanayiciler olmak üzere enerji maliyetlerini düşürmek isteyen tüm kesimleri, özellikle çatı ve bina yüzeylerini değerlendirmeye yöneltmektedir.
Bu artışa rağmen onay ve denetim mekanizmalarının yetersiz kaldığı, yetkisiz ve deneyimsiz kişilerce Bakanlık ve dağıtım şirketlerinin bilgisi dışında birçok tesisin kurulduğu yönünde bilgiler ediniliyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu`nun (EPDK) son olarak yayımladığı Haziran 2020 Aylık Elektrik Piyasası Sektör Raporu`na göre, ülke genelindeki lisanssız kurulu gücümüz, 6 bin 482 Megawatt`a (MW) ulaşmıştır.
Bu rakamın 85 bin 616 MW olan lisanslı kurulu gücümüzün yüzde 7,5`ine denk gelmesi sevindiricidir.
Bir yıllık gelişime bakıldığında lisanslı kurulu gücümüz Haziran 2020`de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,19 düzeyinde bir artış gösterirken, lisanssız kurulu gücümüz bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14`lük artış göstermiştir.
Salgın koşullarında bile lisanssız kurulu güçte lider konumunda olan güneş santrallarındaki artışın yüzde 12`yi bulması, önümüzdeki dönemde de bu alanda büyümenin artarak devam edeceğine işaret etmektedir.
Eksik mühendislik verimi düşürür
Hızlı büyüme ve artan talep nedeniyle son dönemde lisanssız yatırımlara ilişkin ciddi sorunlar yaşandığı bildirilmektedir.
Elektrik tüketimini kendi tesisine güneş santralı kurarak karşılama düşüncesiyle hayata geçirilen bu yatırımlarda, can ve mal güvenliği açısından kritik önemde olan mühendislik hizmetlerinde eksiklikler bulunduğu görülmektedir.
Ülkemizin yatırım çöplüğüne dönüşmemesi ve kaynaklarımızın boşa harcanması adına binasının üstüne küçük boyutta da olsa güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurmak isteyen vatandaşlar, mutlaka Elektrik Mühendisleri Odası tarafından yetkilendirilmiş alanında uzman mühendislerden hizmet almalıdır.
Merdiven altı üretim olarak tabir edilen düşük kaliteli malzeme kullanmak kadar, tasarım ve proje aşamalarındaki mühendislik hizmeti eksikliği de tesisinizin verimini düşürecektir.
Söz konusu yatırımlar, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği kapsamında gerçekleştirilen işlemlerin tamamlanması sonucunda hayata geçirilmektedir.
Vatandaşların elektrik dağıtım şirketlerine bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya yönelik başvuru yapmasıyla başlayan sürecin uzun sürdüğüne ilişkin son dönemdeki yakınmalar artmıştır.
Eksiksiz belge ile başvurulmasına rağmen dağıtım şirketlerinden çağrı mektuplarının ancak 3-4 ayda alınabildiği, sonrasına tesisin projelendirme ve projelerin onaylanması sürecinin de 2-3 ay kadar sürdüğü belirtilmektedir.
Böylelikle ilk başvurudan ancak 6-7 ay sonra tesisin kurulmasına yönelik faaliyetlere başlanabildiği vurgulanmaktadır.
İşlemlerin uzaması nedeniyle son dönemde çok sayıda yurttaşın, yetkisiz kişilerinde yönlendirmesiyle, çağrı mektubu almadan sistem kurulumuna geçtiği duyumları alınmaktadır.
Teknolojik olanaklar da kullanılarak, Bakanlık ve dağıtım şirketinin bilgisi dışında "korsan" veya "kaçak" olarak tabir edebileceğimiz santrallar kurularak, tesisin iç ihtiyacı için işletilmeye başlanmıştır.
Bürokratik engeller olarak görülen bu işlemlerin aynı zamanda proje ve malzeme kalitesinin denetlenmesi bakımından hayati önemde olduğunu vurgulamak isteriz.’
DİP EKSPRES
Cep yakan elektrik faturaları birçok insanımızı büyük ölçüde etkiliyor. Bunun sonucunda kaçak elektrik kullananlar arttığı gibi insanların çaresizliğinden yararlanmak isteyenler de ortaya çıkıyor.
Yaz aylarında ben de güneş enerjisinden yararlanmayı düşündüm. Bu nedenle birkaç yerde ön araştırma yapınca aynen Elektrik Mühendisleri Odası’nın tespitlerinin benzerlerini öğrendim. Hatta birkaç dostumuzla da konuyu tartıştık.
Şimdi şunu söyleyebiliriz:
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) meslek içi eğitim kapsamında her yıl alanda çalışacak yüzlerce üyesine Güneş Enerjisi Sistemleri Tesisatı Eğitimi vererek, ülke kaynaklarının verimli kullanılması için çaba sarf etmektedir.
Maliyet artışı ve zaman kaybı gibi farklı gerekçelerle herhangi bir kuruluşun onay ve denetiminden geçmeden çalıştırılan elektrik üretim tesisleri yalnızca verimsiz değil aynı zamanda tehlikelidir.
Basit bir yapıya bile projesiz ve denetimsiz bir biçimde elektrik bağlanamayacağı düşünülürse; yetkisiz kişilerin denetimsiz bir biçimde kurduğu bu tesislerin çalışmaları acilen önlenmelidir.
Bu tesislerin belirlenmesi, eksikliklerin giderilinceye kadar çalışmalarının engellenmesi ve rehabilite edildikten sonra sisteme bağlanmaları gerekir.
