Devasa bir kasa... Fakat bu kasa, diğerlerinden farklı. Çünkü o, şimdinin milyonlarını değil; Roma, Bizans, Osmanlı gibi imparatorlukların günümüzde nadir rastlanan madeni paralarını muhafaza ediyor. İçinde, tarihin birebir şahidi olan ve görenleri basıldığı dönemlere götüren 55 bin sikke mevcut. Her biri farklı bir döneme, farklı bir hikâyeye götürüyor insanı. Birinde M. Ö 6. yüzyıla, paranın mucidi Lidyalılara, diğerinde Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman devrine uzanıyorsunuz; 36 Osmanlı padişahının saltanatlarında bastırdıkları tüm paralara da bu koleksiyonla ulaşabiliyorsunuz.
55 bin'lik koleksiyon üç gruba ayrılıyor. Birinci grupta, nadir bulunan eserler var. Bunun da 7500'ünü Osmanlı, 122'sini Arap, 525'ini Emevi, 1373'ünü Abbasi Devleti paraları oluşturuyor. İkinci grupta ise 10.5070 adet Osmanlı parası mevcut. Üçüncü grup paralar ise nümizmat Cüneyt Ölçer'in, 15 bin civarındaki Anadolu Beylikler dönemi ve Selçuklulara ait koleksiyonlarını kapsıyor.
Vedat Nedim Tör Müzesi'ndeki bir kasada muhafaza edilen paralar, Yapı Kredi'nin kurucusu Kazım Taşkent'in girişimleriyle, koleksiyonerlerden satın alınıp bir çatı altında toplanmış dünyanın en büyük para koleksiyonu. Şimdi ise Yapı Kredi Kültür; paranın tarihine ayna tutan bu koleksiyonun kapılarını dünyaya açıyor. Zaman içinde envanteri tutulan sikkeler, Yapı Kredi Nedim Tör Müzesi Müdürü Şennur Şentürk ve Nihat Tekdemir tarafından tek tek fotoğraflanıp dijital ortama aktarılıyor. Koleksiyon kısa bir süre sonra, Yapı Kredi Kültür'ün internet sitesinden görülebilecek.
Koleksiyonun hikayesi de kendisi kadar özel. Kazım Taşkent, bankanın ilk açıldığı yıllarda, yani bundan 65 yıl önce, aralarında tarihçi İbrahim Hakkı Konyalı, para koleksiyoneri Behzat Butak, nümizmat Ekrem Humbaracı, Şerafettin Erel ve Vedat Nedim Tör gibi ünlü simaların bulunduğu bir toplantıda, bankanın amaçlarından birinin ülkenin kültürel varlıklarını hayatta tutmak olduğuna değinir. Sonrasında, bu gruptakilerin tavsiyesiyle, Anadolu'ya yakışır ve banka mantığına da müsavi düşen bir işe imza atar; Lidyalılara ait ilk paranın da içinde olduğu, 'Yapı Kredi Sikke Koleksiyonu'nu oluşturmaya karar verir.
İlk etapta, Hüseyin Kocabaş ve Şerafettin Erel'in, nadir eserler statüsündeki para koleksiyonları satın alınır. Ardından bunlara, Behzat Butak, Ekrem Humbaracı, Osman Ferit Sağlam, Muazzez Erman, Fethi Aktan, Nusret Karaca'nın sikke koleksiyonları eklenir. 1994'te Cüneyt Ölçer'in koleksiyonu da satın alınır. Nihayetinde, 55 bin gibi ciddi bir sayıya ulaşan dünyanın en büyük para koleksiyonu Yapı Kredi girişimiyle oluşturulur.
Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu TuĞrul Bey'e ait altın bir sikke
Koleksiyonun nadir eserlerinden. Başka bir eşi yok. Sikke, hicri 455, miladi 1063 yılında basılmış. Üzerinde, Es-Sultanü'l Muazzam şahanşah Rüknü'd-Dünya Ved-din Tuğrul Beyduribe bi Medinetü's Selam yazıyor. Sikkenin ortasında ise Tuğrul Bey'in tasviri yapılmış.
Dört Halife döneminde kullanılan paralar
O dönemde Ortado-ğu'nun etkin gücü Sasaniler olduğu için üzerlerinde Sasani hükümdarının adı yazıyor. Fakat, Müslümanlar, 'lillah'- 'Bismillah' gibi kutsal kelimeleri sonradan eklemiş paralara.
Osmanlı Devleti'nin ilk altın parası
Fatih Sultan Mehmet tarafından basıldı. Bu para da Fatih Sultan Mehmet Han zamanından kalan tek altın para. Üzerinde 'Konstantiniye sene H.882' yazıyor.
SAHTE HÜKÜMDARIN PARASI
Anadolu Selçuklu Devleti'nin İlhanlılarla savaşta olduğu sırada, İzzettin Keykavus'un oğlu Gıyasettin Siyavuş olduğunu söyleyen biri tahta çıkmış. Sonra da adına hutbe okutup sikke bastırmış ve bir yıl tahtta oturmuş. Fakat, durumu öğrenen III. Gıyasettin Keyhüsrev ordularını toparlayarak 1277 tarihinde sahte hükümdar Siyavuş'u tahttan indirmiş; canlı canlı derisini yüzdürüp şehir şehir gezdirmiş. İşte bu para da, sahte hükümdar olarak bilinen Siyavuş'un saltanatı esnasında bastırdıklarından.
Halife'nin ilk özgün parası
Halife Abdülmelik tarafından, hicri 77 yılında tasarlatılmış ve bastırılmış. Paranın üzerinde resim yok, Kur'an-ı Kerim'den bir ayet var. Ayrıca halifenin adı, darp yeri ve senesi işlenmiş paranın üzerine. Yapı Kredi koleksiyonunda bulunan bu paranın aynısı 1991 yılında İngiltere'de bir eşi yok diye 200.000 pound'a satılmış. Fakat, tek olduğu sanılan bu paranın aynısı Türkiye'de Yapı Kredi koleksiyonunda mevcut.
