Diyarbakır'ın Çınar ilçesi yakınlarındaki Roma İmparatorluğu döneminde "askeri yerleşim" olarak kullanılan ve yer altı tapınağı Mithras'ın da bulunduğu 3 bin yıllık Zerzevan Kalesinde çıkarılan eserler üzerindeki motifler takı ve çeşitli ürünlerde kullanılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinesinde 2014'ten bu yana kazı çalışması devam eden UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki Zerzevan Kalesi'nde şimdiye kadar Roma dönemi Mithras yer altı tapınağı, savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, sığınaklar, kaya mezarları, su kanallarının yanı sıra birçok yaşamsal eser ortaya çıkarıldı. Diyarbakır Olgunlaşma Enstitüsü ve Roma İmparatorluğu döneminde "askeri yerleşim" olarak kullanılan 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'ndeki kazı ekibi başkanlığı iş birliğiyle "Zerzevan Kalesi Hayat Buluyor" adlı çalışma hayata geçirildi. Çalışma kapsamında gün yüzüne çıkarılan eserler üzerindeki motifler üretilen takı ve ürünlere ilham oluyor.

Çok ince işçilik

Belirli günlerde kazı alanında çalışan takı tasarım atölyesi çalışanları, çıkarılan tarihi eserler üzerindeki motifleri kullanarak hazırladıkları örnek ürünleri Zerzevan Kalesi'nde düzenleyecekleri bir defileyle sergileyecek. Kazı ekibi başkanı Doç. Dr. Aytaç Coşkun, kazı alanında askerlerin ve sivillerin kullandığı ürünleri gün yüzüne çıkardıklarını, bunlar arasındaki takıların çok önemli olduğunu söyledi. Kemer tokalarından kolye ve bileziklere, yüzüklerden küpelere kadar birçok takı çeşidi çıkardıklarını bildiren Coşkun, "Lejyon askerlerinin eşleriyle kaldığını biliyoruz. Çünkü çok ince işçilikli takılarımız var. Bununla birlikte sivil halk var. Onların eşlerine ve çocuklarına ait takılar çıkarıldı." diye konuştu. Eserler üzerindeki motifler için Diyarbakır Olgunlaşma Enstitüsüyle bir çalışma başlattıklarını kaydeden Coşkun, motiflerin sadece takı değil kıyafetler ve birçok üründe değerlendirileceğini aktardı.

Eserler somutlaştırılmalı

Olgunlaşma Enstitüsünden sorumlu İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Şirine Eronat da kazı alanında elde edilen eserleri yerinde inceleyip değerlendirmek için Zerzevan Kalesi'nde bulunduklarını belirtti. Daha önce Ulu Cami ve İçkale yerleşkesindeki motifleri çalıştıklarını şimdi de kadim kentin kültürel değerlerinden olan Zerzevan Kalesi'nde çalışma yürüttüklerini dile getiren Eronat, şöyle konuştu: Burada tarihte var olan eserler gün yüzüne çıkarılmalı ve somutlaştırılmalı. Bu nedenle kazı ekibinin elde ettiği ürünleri kuyumculuk atölyemizdeki usta öğreticilerimiz ve öğretmenlerimizle takılara ve giyime yansıtıyoruz. Sonrasında istihdama dönüştürmek ve yaygınlaştırmak hedefi içerisindeyiz.

İlham alıyoruz

Kuyumculuk Teknolojisi Öğretmeni Sevcan Aydoğan ise çalışmalarına ilham olması için belirli günlerde Zerzevan Kalesi'nde bulunduklarını dile getirdi. Yapılan çalışmanın çok aşamalı olduğunu aktaran Aydoğan, "Burada çıkan takı ve süs eşyası gibi tarihi eserler üzerindeki motifleri günümüze uyarlayıp takı ve aksesuar haline getiriyoruz. Kadın ve erkekler için tasarımlar yapıyoruz. Bunları hediyelik eşyalarda da kullanacağız. İlham almak için Zerzevan Kalesi'ne geliyoruz." ifadesini kullandı.