Burdur'da, yol kenarında köylülerin sattığı mantardan yiyerek zehirlenen gazeteci Tayfun Talipoğlu mantar zehirlenmelerini yeniden gündeme getirmesinden sonra, Biyolog Dr. Barbaros Çetin, mantar türleri, zehirlenme nedenleri ve çeşitleriyle, bu soruna karşı yapılabilecekler hakkında bilgiler verdi. Ülkemizde 100 kadar mantar türünün zehirli olduğunu vurgulayan Çetin, mantardaki zehirli bileşiklerin çoğunun sıcaklığa dayanıklı olduğunu belirterek, "Mantarı pişirmek, kaynatmak veya kurutmakla zehirlenmeyi önlemeyezsiniz" uyarısında bulundu. Halk arasında doğru olarak bilinen pekçok yanlışın olduğuna vurgu yapan Çetin, "Çayırlarda veya ağaçlar üzerinde yetişenler zehirsizdir, yoğurt ile yemek zehirlenmeyi önler, koparılınca iç kısmının rengi mavileşirse zehirlidir, tuzlu veya sirkeli suda kaynatarak pişirmek mantarın zehir özelliğini ortadan kaldırır gibi inanışlara ise tamamen yanlıştır" diyerek insanları daha bilinçli olmaya çağırdı.
Belirtilerin ortaya çıkma süresi önemli
Mantar zehirlenmelerinde tedavinin başarılı olabilmesi için ilk aşamada zehirlenmeye neden olan mantar türünün bilinmesinin önemli olduğunu vurgulayan Çetin, "Zehirlenme sonucunda ortaya çıkan belirtilerin şiddeti yenen mantar miktarına göre değişiklik gösterir. Mantar yendikten sonra ilk belirtilerin ortaya çıkmasına kadar geçen sürenin kısa yada uzun oluşu önemlidir. İki-üç saat içinde belirtileri görülen zehirlenmelerde ölüm oranı çok düşüktür. Hasta mide yıkaması ve semptomatik tedavi ile kısa süre de iyileşir. 6-24 saat sonra belirtileri ortaya çıkan zehirlenmeler çok tehlikelidir. Zehirli bileşikler özellikle karaciğer ve böbrekler üzerin de etkili olur ve çoğu zaman ölümle sonuçlanır" dedi.
Kültür mantarındaki küflere dikkat!
Zehirli mantar yemekten korkan insanlarda da, zehirsiz mantarı yediklerinde 'hayali zehirlenme' olarak bilinen psikosomatik zehirlenme belirtilerinin görülebiliceğini belirten Çetin, kültür mantarının sağlıksız koşullarda saklanması sonucu mantarın üzerinde üreyen çeşitli bakteri ve küflerin zehirlenmeye sebep olabileceğini belirtti. Hava kirliğinin yoğun olduğu kentsel alanlardan, otoyol kenarlarından, endüstriyel alanlardan,termik santral ve nükleer santral civarlarından toplanan yabani mantarların yenmemesi konusunda uyarılarda bulunan Çetin, Türkiye'de en çok muscarin sendromu, gastrointestinal sendrom, pantherina sendromu ve phalloides sendromu olarak bilinen zehirlenmeler görüldüğünü de söyledi.
