Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Hakan Alagözlü, tüketildiğinde insan sağlığı üzerine olumlu etkileri olduğu düşünülen mikro organizmalar probiyotiklerin insan vücudu üzerindeki etkilerine yönelik DHA'nın sorularını yanıtladı. Prof. Dr. Alagözlü, "Endüstriyel yoğurtlarda, Türk Gıda Kodeksi Katkı Maddeleri Yönetmeliği ve Fermente Süt Ürünleri Tebliği'ne göre klasik sade yoğurtların üretiminde süt ve maya dışında herhangi bir katkı maddesi kullanılmamaktadır. Gazlı ve şekeri oranı yüksek içeceklerde, cipslerde ve katkı maddeli gıdalarda bu kadar kıyamet kopmazken, fermente yoğurdu kötülemek, halkı yoğurttan uzaklaştırmak doğru değildir. Bence asıl kıyamet budur. Endüstriyel veya ev yoğurdu ne şekilde olursa olsun mutlaka yoğurt tüketelim" dedi.
Her fermente gıda probiyotik değil
Bir gıdanın probiyotik olabilmesi için en az 10 üzerinden 6 gramında mikroorganizma içermesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Alagözlü, "Her fermente gıda probiyotik değildir. Ayrıca gıdanın probiyotik olabilmesi için probiyotik özelliklerini taşımalıdır. Örneğin, bağırsağa tutunarak orada canlı kalabilme yeteneği olmalıdır. Mide asit ve safra asitlerine dayanabilmelidir. Konakçı (parazit barındıran organizmalar) sağlığına katkıda faydalı olmalıdır. İnsan orijinli suşlar (bakteri veya virüs grubu) olmalıdır. Konak için patojen ve toksik olmamalı, güvenli olmalıdır. Bu kapsamda ticari probiyotik gıdalar ve geleneksel fermente gıdalar şeklinde satılmaktadır. Fermente gıdalara örnek olarak, süt ürünleri olan kefir, yoğurt, probiyotikli yoğurt ve peynirdir. Bunların dışında boza, şalgam, turşu, tarhana pestili, şıra, fermente zeytinler, fermente etler en önemlileridir" diye konuştu.
Her gün almamız gerekir
Alagözlü, probiyotiğin doğru veya yanlış kullanımı için şunları söyledi:
Probiyotik gıdaları tok karnına almamız gerekir. Çünkü açlıkta mide asidi ph2'nin altındadır. Bu değerde probiyotik bakterilerinin yani faydalı dost bakterilerin bir kısmı ölür. Mideden geçenler bağırsağa yerleşir ve orada tutunarak çoğalır. Gıda alımı ile mide ph seviyesi 4'ün üzerine çıkar. Bu durumda probiyotik bakterileri daha fazla canlı olarak bağırsağa geçer. Ayrıca probiyotik içeren gıdalar tok karnına alındığında çeşitli hidrolitik enzimleri yoluyla sindirime yardımcı olur. Probiyotik gıdaları ve fermente gıdaları sağlık yönünden faydalı olabilmeleri için her gün almamız gerekir. Sıcak yemek veya içecekle alınmaması gerekmektedir. Yoksa bu probiyotikler ölür. Probiyotik süt ürünlerinde soğuk zincir şartları önemli olduğu için bu ürünleri markette alışverişimizin en sonunda sepete koymak gerekir. Etiketlerinde probiyotik bakterilerinin ne olduğu cins, tür, suş ve miktar olarak açıkça yazılmalıdır."
İnternetten alınmamalı
Prof. Dr. Alagözlü, gıda takviyesi olarak kullanılan probiyotik takviye ürünlerinin eczanelerde kapsül, tablet veya toz olarak satıldığını söyleyerek,"Piyasada doğru probiyotik takviyesi almak için öncelikle bu takviyeleri internette satılan sanal gerçeklik platformunda değil daha denetlenebilir yerler olan eczanelerden almak gerekir. Her hastalığa farklı probiyotik takviyeleri vardır. Bu nedenle her hastalıkta farklı bakterilerinin içeriği değişebilir. Bunu da alışverişlerimizde etiket üzerinde görmek gerekmektedir" ifadelerini kullandı.
Probiyotik bakımından zengin olan yoğurt tüketiminin önemini dile getiren Prof. Dr. Alagözlü, "Kamuoyunda endüstriyel yoğurtlara yönelik 'güvenilir' ya da 'güvenilmez' şeklindeki tartışmaların son derece yanlış olduğunu belirtti.
