FATİH ÖZKILINÇ- TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı İbrahim Uğur Toprak, 1 Haziran Dünya Süt Günü’nde önemli açıklamalarda bulundu. Süt tüketimiyle ilgili bilgi kirliliğinin olduğuna işaret eden Toprak, sağlıklı koşullarda üretilen işlenmiş içme sütü tüketiminin özendirilmesi gerektiğini söyledi.
Üretimde önde, tüketimde gerideyiz
FAO’nun 2018 yılı verilerine Türkiye’nin 20,7 milyon ton inek sütü üretimi ile dünyada 8’inci sırada yer almasına karşın süt tüketiminde ise AB ülkeleri ve ABD ortalamalarının oldukça altında olduğunu vurgulayan Toprak, “Ulusal Süt Konseyi’nin 2018 verilerine göre kişi başına yıllık süt tüketimleri ABD de 68 lt, AB ülkeleri ortalaması 65 lt iken ülkemizde yaklaşık 34 lt civarındadır. AB ülkelerinde üretilen sütün sanayiye aktarım oranı yüzde 85-95 arasında olurken bu rakam ülkemizde yüzde 45 civarındadır. Diğer bir deyişle, üretilen sütün yaklaşık yarısı kayıt dışı şekilde sokak sütü olarak tüketilmektedir. Süt üretiminde kayıt dışılık denetimsizliği ve gıda güvenliği riskini oluşturduğu gibi devletin gelir kaybı yaşamasına neden olmaktadır. Kayıt dışılık aynı zamanda, süt ve süt ürünleri tüketim miktarlarının hesaplanmasında güçlük yaratmaktadır” dedi.
Süt tüketiciye sağlıklı ulaştırılmalı
Sütün güvenli ve sağlık bir şekilde tüketiciye ulaştırılması gerektiğini belirten Toprak, “Süt, içerdiği değerli besin öğelerinden dolayı mikroorganizmalar için de ideal bir ortam sunar. Bu yüzden, sütün kalitesini korumak ve halk sağlığı açısından güvenli hale getirebilmek için süt, sağımdan hemen sonra soğuk zincire alınmalı ve bir takım endüstriyel süreçlerden geçirilerek tüketiciye ulaştırılmalıdır” diye konuştu.
Tüketici doğru yönlendirilmeli
Vatandaşların süt ve süt ürünleriyle ilgili doğru bilgilendirilmesi gerektiğini ifade eden Toprak, “Ülkemizde süt tüketimi ile ilgili en büyük sorunlardan biri bilgi kirliliğidir. Basın ve yayın organlarında, izlenebilirliğin en yüksek olduğu yayın saatlerinde konunun uzmanı olmayan kişiler tarafından hiçbir bilimsel temeli olmayan, spekülatif ve bir o kadar da tehlikeli, tüketiciyi yanlış bilgilendirip, yönlendiren medyatik bir takım insanlar tarafından işlenmiş sütün tüketilmemesi gerektiği konusunda yoğun çaba sarf edildiği görülmektedir. Uzmanlar olarak biz bu konuda tüketicilerimizi doğru yönlendirmeye çalışırken; kimi uzman olduğunu iddia eden kişilerce pastörize ve uht sütün karalanması kabul edilebilir ve anlaşılabilir değildir. Böylesi önemli bir gıda maddesi üzerine felaket senaryoları yazmaya ve tüketiciyi kandırmaya kimsenin hakkı yoktur. Bireylerin her konuda olduğu gibi süt ile ilgili olarak da doğru ve güncel bilgilere sahip olma hakları vardır. Biz gıda mühendisleri, süt ve ürünlerinin tüketimini önermeye, üretimde sürdürülebilir ve güvenli mekanizmaların kurulmasını ve üreticinin hak ettiği refah seviyesine ulaşmasının sağlanmasını vurgulamaya, süt ve ürünleri ile ilgili yanıltıcı ve hiçbir bilimsel dayanağı olmayan kampanyalara karşı durmaya devam edeceğiz. Gıdalar üzerine bilgisizce ve spekülatif iddialar yerine bilimsel gerçeklerle değerlendirme yapılan, sokak sütü değil, sağlıklı koşullarda üretilerek işlenmiş içme sütü tüketiminin özendirildiği bir ortamın ülkemizde hakim olmasını ve süt tüketiminin arttırılması ile genç nesillerin sağlıklı beslenmesine katkı sağlanmalı” şeklinde konuştu.
Ambalajsız sütlerdeki tehlikeye dikkat
Sokakta ambalajsız olarak satılan sütlerdeki tehlikeye dikkat çeken TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı İbrahim Uğur Toprak, “Sokakta satılan sütler kayıt dışı olup satın alınmamalıdır. Ambalajsız olarak satılan bu sütlere, dayanma süresinin uzatılması amacıyla kimyasal maddeler katılabilmekte, yağı alınarak su ilave edilebilmekte veya değişik hileli işlemler uygulanabilmektedir. Bu sütler tüketiciye ulaşana kadar soğuk zincir sağlanamadığından mikroorganizma yükü artabilir. Ayrıca sağlık riski taşımaktadır. Veba, kolera, tüberküloz, sıtma, tifo ve malta humması çiğ sütten geçen çok önemli hastalıklardır. Süt ve süt ürünlerindeki denetimler artırılmalı, sokak sütü ve kayıt dışı üretime izin verilmemelidir. Hem kalite, hem de verimlilik açısından daha faydalı olduğu bilinen Pastörize günlük veya Sterilize UHT, uzun ömürlü süt tüketiminin yaygınlaşması için çaba gösterilmesi gereklidir. İlla çiğ süt kullanılacaksa sokak sütünün yerine kaynağı bilinen ambalajlı çiğ süt alınmalıdır” dedi.
