ABD Dışişleri Bakanlığı, yıllık geleneksel raporu olan 2023 İnsan Hakları Raporu'nu yayımladı. Bu kapsamlı rapor, 200 ülkeyi insan hakları uygulamaları açısından inceliyor. Türkiye'ye ayrılan 86 sayfalık bölümde ise siyasi özgürlükler, terörle mücadele operasyonları ve uluslararası hukuka uyum gibi konularda eleştiriler yer alıyor.
Türkiye Bölümünde Neler Var?
Seçimlerde Özgürlük: Rapora göre Mayıs 2023'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde seçmenler tercihlerini özgürce ifade edebildiler. Bu olumlu gelişme raporda vurgulanıyor.
Siyasi Özgürlükler Kısıtlı mı?: Ancak raporda siyasi özgürlüklerin kısıtlandığına dair de işaretler yer alıyor. Bu durumun ayrıntıları ise raporda henüz açıklanmadı.
FETÖ ile Mücadele Yöntemleri: Rapor, Türkiye'nin darbe girişimi sonrası Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile mücadelesinde kullanılan yöntemleri "Gülen hareketi" ifadesiyle ele alıyor. Bu ifadenin tercih edilmesi gelecek günlerde tartışma konusu olabilir.
PKK/YPG Operasyonları: Raporda, Türkiye'nin Irak ve Suriye'nin kuzeyinde PKK ve YPG'ye yönelik operasyonları eleştiriliyor. Eleştirilerin içeriği henüz bilinmemekle birlikte, raporun tamamı yayımlandığında daha net bir tablo ortaya çıkacak.
Raporda Öne Çıkan Diğer Konular Nelerdir?
İsrail-Filistin Gerginliği: ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail'in Gazze'de "uluslararası hukuka uygun hareket edip etmediği" konusundaki incelemenin devam ettiğini duyurdu. Raporda, Gazze'de 21 binden fazla sivilin hayatını kaybettiği ve bölgenin yaşanamaz hale geldiği belirtiliyor.
Ukrayna Savaşı: Rapor, Rusya'nın Ukrayna'da sivillere yönelik şiddeti "kasıtlı bir savaş aracı" olarak kullandığı tespitine yer veriyor.
YPG/PKK ve İddialar: Raporda YPG/PKK'nın Suriye'nin kuzeyinde 9 bin IŞİD mensubunu kötü koşullarda tuttuğu, 74 sivili öldürdüğü, çocukları zorla askere aldığı ve ağır insan hakları ihlalleri gerçekleştirdiği belirtiliyor. Bu iddiaların doğruluk derecesi, bağımsız kaynaklarca doğrulanması gerekiyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın raporu, Türkiye'nin insan hakları alanında hem olumlu hem de olumsuz gelişmelerin yaşandığını ortaya koyuyor. Raporda yer alan eleştirilerin ayrıntılarının ve Türkiye'nin bu eleştirilere nasıl yanıt vereceğinin önümüzdeki günlerde kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor.
