Geçen yılı 18,5 milyar dolar bandında ihracatla geride bırakan Ege İhracatçı Birlikleri'nin(EİB) Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, birliğin son bir yılını değerlendirdi. EİB çatısı altındaki ihracatçı birlikleri başkanlarının katılımıyla İzmir'de bir otelde gerçekleşen basın toplantısında konuşan Eskinazi, 2023 yılında tüm olumsuzluklara rağmen arı gibi çalıştıklarını belirterek 2024 yılını ümit yılı olarak nitelendirdi. Eskinazi, 2024'de ekonomik tablonun kötü olduğunu ancak ümitlerini yitirmediklerini belirterek 2024’te ihracatçının bir nebze rahatlayacağını 2025'te ise Türkiye'nin kaybettiği döviz kuru avantajını geri kazandığı takdirde ihracatçının önünü daha rahat göreceğini söyledi.
"2024 YILI PARLAK BİR YIL OLMAYACAK"
Egeli ihracatçıların 2023 yılında tüm ekonomik zorluklara rağmen bir önceki yıla göre ihracat rakamlarında mevcudu koruduklarını kaydeden Eskinazi, 2024 yılında da hedeflerinin mevcudu korumak olacağını belirtti. Eskinazi, "2024 yılında mevcudu korumak, 2023 yılındaki kadar kolay olmayacak. İhracatçılarımızda 2023 yılının yorgunluğu var. Sermayelerimiz azaldı. Enerjimiz tükendi. 2024 yılının ilk yarısında yüksek enflasyonist ortamın süreceği anlaşılıyor. Maliyet artışları sonrasında nihai ürünlerimizi daha yüksek fiyatlara müşterilerimize teklif etmek durumunda kalıyoruz. 2024 yılına zam yağmuru ile girdik. Son maliyet artışlarıyla nihai ürünlerimizde yüzde 25-30’luk fiyat artışları olacak. Tabii bu artış oranını her müşterimize kabul ettirmemiz mümkün değil. Müşteri kayıpları yaşamamız büyük olasılık. Anlayacağınız 2024 senesi çok parlak bir yıl olmayacak" dedi.
"2023 YILINDA ARI GİBİ ÇALIŞTIK"
Türkiye’nin 2024 yılı için belirlediği 267 milyar dolar ihracat hedefinin 260 milyar dolarını yakalamasının başarı olacağını kaydeden Eskinazi, "Toplum olarak orta gelir tuzağından kurtulmamız için ihracatta minimum yüzde 10 artışı yakalamak zorundayız. Maalesef ihracatta yüzde 10 artışı yakalayacak ekonomik iklimin çok uzağındayız. Tabii bunda pek çok neden var. Biz etkenlerin bazılarını öngörebiliyorduk ama öngörmediğimiz zorluklarla da karşılaştık. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşadığımız 11 ilimizde 15 milyon insanımızın hayatında silinmez izler bırakan Kahramanmaraş depremleri öngöremediğimiz etkenlerin başında geliyordu. 2023 yılında deprem ihracatımızın 6 milyar dolar kayıp yaşamasına yol açarken, Türk ekonomisi 100 milyar doların üzerinde bir kaynağı bu 11 ilimizin tekrar ayağa kalkması için ayırmak zorunda. 2023 yılında en büyük ihraç pazarımız Avrupa Birliği’ndeki resesyon, Türkiye’de iki turlu yaşadığımız seçim, yüksek enflasyon, savaşlar ihracatımızı olumsuz etkileyen faktörlerin başında geldi. Biz tüm olumsuzluklara rağmen 2023 yılında arı gibi çalışmaya devam ettik" dedi.
2023'TE BİN 484 FİRMA İLK DEFA İHRACAT YAPTI
2023 yılında 18,3 milyar dolarlık dövizi ülkeye kazandırdıklarını ifade eden Eskinazi, "215 ülke ve gümrüklü bölgeye ihracat yaptık. Almanya 1 milyar 850 milyon dolarlık ihracatla birinci sıradaki yerini korurken, Amerika Birleşik Devletleri 1 milyar 590 milyon dolarlık ihracatla ikinci ve İspanya 1 milyar 47 milyon dolarlık ihracatla üçüncü ülke oldu. Ege İhracatçı Birlikleri’nin 2023 yılındaki ihracatında 7 bin 258 firmamızın emeği var. 2023 yılında bin 484 firmamız ilk kez ihracat yaparken, bu firmalarımız ihracatımıza katkısı 580 milyon dolar oldu.
"TABLO KÖTÜ ANCAK ÜMİDİMİZİ YİTİRMİYORUZ"
Eskinazi sözlerinin devamında ise 2024 yılını “Bir Ümit Yılı” olarak tanımlayarak şunları kaydetti:
"2024 yılında dört çeyrekte farklı beklentilerimiz var. İlk çeyrekte yerel seçimler, yüksek enflasyon, dünya ekonomisindeki durgunluk ve savaşlar nedeniyle zorlu geçecek. İlk çeyrekte döviz kurları üzerine baskı, kredi musluklarının açılamaması durumu, dış kaynak gelmeme riski sürecek. İkinci 3 ayda bu parametrelerde hareketlenme olmasını bekliyoruz. Döviz kurlarında ve kredi musluklarında hareketlenme başlayacak. Birden hızlı bir hareket olmaz. Çünkü enflasyon devam edecek. Döviz kurlarındaki baskı nedeniyle ithalat artışı da sürecek. İkinci 3 aylık dönemde döviz kurlarında ve finansmana erişimde bir rahatlama bekliyoruz. İhracatçı bir ümitle fiyatı tahmin ederek ona göre fiyat verecek. 2024’ün üçüncü çeyreğini toparlanma dönemi olarak görüyorum. Bu dönemde ihracatçı için artık taşlar rayına oturacak, fiyatlar daha rasyonel ve daha sağlıklı verilebilecek. İhracatçı biraz daha önünü görebilecek. Dördüncü çeyrekte ise belki hafif hafif kar etme dönemi başlayacak. Tüm bunlar 2024 için çizdiğimiz iyimser tablo. Karamsar değilim. 2023’ün böyle bir yıl olacağını baştan görmüştük. 2024’ü ise ‘bir ümit’ yılı olarak görüyoruz. Hem mevcudu koruyacağız, hem de ümit edeceğiz. Başka çare yok. Şu an herkesin mevcudu korumak gibi bir derdi var. 2024’te ihracatçı bir nebze rahatlayacak. Yıl karamsar başlayacak ama sonunda ferahlık var. Türkiye kaybettiği döviz kuru avantajını geri kazandığı takdirde 2025’ten itibaren önümüzü daha rahat görürüz. Orta vadeli plan sonundaki 302 milyar dolarlık ihracat hedefi rahat gerçekleşir diye öngörüyoruz. Ekonomik tablo kötü olabilir. Ancak ümidimizi yitirmiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yıllık tarihinin 84 yılında var olan, üretmiş ve ihracat yapmış bir kurum olarak Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında da üretmeye, daha çok çalışmaya ve ihracat yapmaya devam edeceğiz. Cumhuriyetimizin birinci yüzyılında olduğu gibi ikinci yüzyılında da büyümenin anahtarı yine ihracat olacak. 2024 yılında ihracatla büyümek için ödevimize çalıştık. İş planlarımızı oluşturduk."
