Bu ikaz hayat kurtarır. Ankara Özel Yüzüncü Yıl Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Harun Tatar, kalp hastalıkları açısından çok büyük bir risk faktörü olan damar sertliğinin insanın tüm hayatını etkilediğini söyledi. Prof. Dr. Tatar, 'Damar sertliği olmayan bir kişinin nüfus kağıdında kaç yaşında yazdığının önemi yok. 70'inde bir kişi bile damar sertliği yoksa 20'sinde bir sağlığa sahiptir. Rahat yaşar' dedi. İşte bir dönem GATA Kalp Damar Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanlığı'nı da yürüten Tatar'ın gözünden Türkiye'nin 'röntgeni'.

- Görüntüleme teknikleri ve gelişen tıp sayesinde kalpten ani ölümlerin sayısı azaldı. 
- İnsanlar, hareketsiz yaşam, sigara, obezite gibi sorunlar sebebiyle daha sık kalp hastalıklarına yakalanmasına rağmen, ölümler azaldı. 
- Doktorlarımız ve halkımız bilinçlenip sağlık olanakları hastanın ayağına getirildiği zaman tanı konulabildiği için müdahale artıyor. Kalp ameliyatı ya da stent gibi müdahalelerde artış oluyor. 
- Eskiden 'Vah vah gençti, akşam yemek yedik, yatağında ölü bulduk' şikayeti yoktu. 'Yolda yürürken birden gitti' gibi ani ölümler bu olanaklar sayesinde Türkiye'de kesinlikle azaldı. 
- Dünyada ve Türkiye'de her 100 bebekten biri kalp anomalisiyle (doğumsal kalp hastalığı) hayata gözlerini açıyor. Henüz doğmadan kaybedilen bebeklerde ise yüzde 10 ila 25 gibi çok yüksek bir rakama ulaşıyor. Yani ağır kalp hastalığı olan bebeklerin büyük çoğunluğu doğmadan hayatını kaybediyor.
- Yetişkinlikte insanlar kendilerinin önleyebileceği sebeplerden dolayı kalp ve damar hastalıklarına yakalanıyor.
- Türkiye'deki her iki ölümün biri kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanıyor. Kalp hastalıklarının 2020 yılında yaklaşık 400 bin ölümden sorumlu olacağı tahmin ediliyor.

Bu 5 maddeye dikkat


- Hastalar, öncelikle koruyucu ilaçlarını muntazam kullanmalı. 
- Masa başı oturmayacaklar, yorulmadan yürüyecekler ve doktorunun önerdiği diyeti dikkate alacaklar. 
- Kilolularsa normal kilolarına inecekler. 
- Kesinlikle sigara içmeyecekler. 
- Çoğu maalesef aynı zamanda diyabetiktir. Diyabet hastalığının kontrol altına alınması da çok önemli. Çünkü damarların açık kalmasında diyabetin kontrolü şart.

By-pass'lı hasta hareketsiz kalmamalı

Her by-pass ameliyatının farklı olduğunu, kalpteki hasarın, damarlarının yapısının önemli olduğunu da anlatan Tatar şu bilgileri verdi: Hastanın ömrünü damarlarındaki sertlik belirler. Damar sertliği ilerleyici bir hastalıktır. By-pass yapsak bile durmaz. Bu yüzden by-pass hastalarının 'ben iyileştim' diye düşünüp eski hareketsiz, sigaralı, beslenme düzenine dikkat etmediği yaşamına geri dönmesi yanlış.

Kapakçığı soğuk hava fena vuruyor

Soğuk hava özellikle kalp kapağı hastalıklarıyla doğan kişileri ağır etkiliyor. Grip ya da soğuk algınlığı gibi hastalıklarda, sert havalarda bu kişilerin zorlanabildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Harun Tatar, 'Kalp kapağı hastalarının soğuk havalarda kendilerini korumaları, bağışıklık sistemlerini güçlendirecek şekilde beslenmeleri gerekiyor. Ağır grip, bronşit kapak hastalıklarını tetikleyebilir' diye konuştu.

Anjiyo ile yüzde 100 teşhis şansı

Prof. Dr. Tatar, 'Anjiyonun yaygınlaşmasıyla kalp hastalıklar erken ve doğru teşhis edilebiliyor. Hastalığın var olup olmadığı yüzde yüzlük bir kesinlikle tespit edilebiliyor' dedi. Tatar, şöyle konuştu: 
'Damarlarda ufak tıkanıklıklar varsa anjiyo sırasında açılır' mantığı doğru değil. Ya stentle müdahale edilir ya da cerrahi işlem yapılır. Damarlardan yüzde 70'in üzerinde tıkanıklık varsa cerrahi müdahale öneriyoruz. Ancak ilk dört saatin içinde kalbi kurtarmak amacıyla stent takılabilir. Ancak hasta bu dört saati geçirmiş, krizi atlatmış ve önemli bir damarında darlık varsa hele de 2 veya 3 damarını tutmuşsa hastalık ameliyat tavsiye ediyoruz.'

Balığı cevizi eksik etmeyin

Sağlıklı kalbe giden yol, sağlıklı besinlerden geçiyor. Çünkü bu besinler, damarları temizleyerek ve kan basıncını düşürerek kalp sağlığına önemli katkılar sağlıyor. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Uzman Diyetisyen Yeşim Çelik, kalp dostu diyetle damar içi tıkanıkların azaltılabileceğini vurguladı. Çelik, 'Sık sık tüketin' dediği besinleri ise şöyle sıraladı:

Sarmısak, balık, ceviz, fındık, yulaf, çavdar, tam buğday unu, yeşil çay, kırmızı üzüm, domates, soya, süt ve süt ürünleri, keten tohumu, zeytinyağı, kuşkonmaz...

Çok azı yeterli

Kalp ve damar hastalıklarına yakalanmak istemeyen kişilerin kolesterol düzeylerine dikkat etmeleri gerektiğini de söyleyen Çelik, "Vücut kolesterolü kullanarak hormon, D vitamini ve yağları sindiren safra asitlerini üretir. Bu işlemler için kanda çok az miktarda kolesterol bulunması yeterlidir. Fazlası zarar" dedi.
Editör: Haber Merkezi