Haberekspres Gazetesi’nden Burcu Yanar’ın özel haberine göre; Çocukların erken yaşlarda sorgulama ve düşünme becerilerini geliştirmeleri, onları sadece akademik anlamda değil, sosyal ve ahlaki açıdan da daha bilinçli bireyler haline getirebilir. Bu noktada, "P4C" (Philosophy for Children - Çocuklar için Felsefe) adlı program, çocuklara felsefi düşünmeyi öğretmeyi amaçlayan özgün bir yaklaşım olarak dikkat çekiyor. P4C, çocukların sorgulama ve eleştirel düşünme becerilerini geliştiren, yaşama dair derinlemesine sorular sormalarını sağlayan bir düşünme oyunudur. Şükran Acar Korkmaz, bu yöntemle çocuklarla ve yetişkinlerle farklı yaş gruplarında çalışmalar yaparak, felsefi düşünmenin hayatın her alanına nasıl entegre edilebileceğini gösteriyor.
P4C adı verilen çocuklarla felsefe programıyla ilgilenen Yazar/ P4C Eğitim Uzmanı Şükran Acar Korkmaz, “P4C felsefi sorgulama şekliyle özellikle çocuklarda ve gençlerde bilişsel ve sosyal becerileri destekleyen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımın Türkiye’ye gelmesi uzun yıllar almış ve üniversitelerdeki hocalar tarafından kullanılmaya başlanmış” dedi.
Bir sorgulama yöntemi
P4C’nin bir düşünme yöntemi olduğuna dikkat çeken Korkmaz, “Felsefe alanında ilerlemek istediğim için kendi aldığım eğitimle P4C metodunu harmanlıyorum. Başlangıçta bu metodu kullanarak önce çocuklardan başlamam gerektiğini düşündüm. Bu konuya sosyal medyada gördüğüm bir tanıtımla merak saldım. Sonrasında araştırdım ve bunun eğitimini aldım. Şu an bu metodun bir eğitimcisiyim. Okul öncesi gruplarda hikaye, metin filmler üzerinden sorgulama yapıyoruz” diye konuştu.
7’den 70’e uygulanabilir
Korkmaz, metodun kullanım alanlarına da değinerek, “Bu metod 7’den 70’e her yerde uygulanabilen bir metod. İlkokul, lise, üniversite ve iş ortamlarında kullanılabilir. İş ortamlarında çalışanların motivasyonlarını, ahlaki ve insani değerlerini, kendi iç hesaplaşmalarını ortaya çıkartarak yeni bir ayna tutmaları adına kısa metinler ve filmler üzerinden çalışmalar yapabiliyoruz” ifadelerine yer verdi.
Düşünmeye sevk eden kitaplar alın
Çocuklara kitap alırken dikkat edilmesi gerekenleri de aktaran Şükran Acar Korkmaz, “Ben ailelerin çocuk kitabı seçerken düşünmeye sevk eden kitaplar almalarını öneririm. Hazır öğretici bir metinde bu bilgi çocuğa direkt olarak komut gibi gideceğinden çocuk onu hayatı boyunca bir komut olarak algılayacaktır. Hayatına entegre edemeden bir zorunluluk davranışı olarak uygulayacaktır. Tam okul öncesi çağlarda alınan kitaplarda ise sorgulama ve düşünme varsa çocuk bunu kendisi düşünerek bulacaktır” açıklamasında bulundu.
P4C Nasıl ortaya çıktı?
P4C’nin nasıl ortaya çıktığını anlatan Korkmaz, “Çocuklar için Felsefe’nin pedagojik temeli, düşünsel becerilerin çocukluk döneminde kazanılması gerektiğini savunan Matthew Lipman tarafından 1960’larda Amerika’da atıldı. P4C’nin amacı çocukların eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmektir. Çocuklukta varolan merak ve soruşturma yetisinin kaybolmadan canlı tutulmasıdır. Sokratik diyalog yöntemine dayanan P4C, ezberci eğitim sistemine karşı bir reform olarak geliştirilmiştir. 1974 yılında Montclair State Üniversitesi’nde Institute for the Advancement of Philosophy for Children adlı enstitüyü kurar. Dünya’da 50 yıldır var olan P4C pedagojisi Türkiye’de hızla yayılmaktadır. Okul öncesinden ortaöğretime kadar uzanan uluslararası bir ders programı haline gelmiştir. İngiltere’de yaklaşık 3000 okulda ders olarak uygulanmaktadır” dedi.
Düşünce becerisi gelişiyor
Okullarda uygulanış biçimine değinen Korkmaz, “Okullarda P4C eğitim yönteminin uygulanmasına anaokullarından başlanmaktadır. Bunun en önemli nedeni, 5 yaşındaki bir çocuğun tıpkı bir filozof gibi, merak eden, sürekli soru soran doğal bir yetisinin olmasıdır. Okulda, evde durmadan sorular soran, merak duygusu çok yoğun olan bu yaş grubu çocuklar hak ettikleri ilgi ve desteği yeterince görememektedirler. P4C metodunun öncelikli amacı çocukların doğal olarak sahip olduğu, sorgulayıcı düşünce yapılarının kaybolmadan geliştirilmesini sağlamak. Özellikle anaokulu çocukları duygularını, davranışlarının nedenlerini, değerleri, temel kavramları üzerinde hiç düşünmeden, konuşmadan, kendini ifade etmeden ezberden öğreniyor. Biz uzmanlar tarafından okul öncesi gruplarında, düşünce oyunu/felsefe etkinlikleri adı altında çocuklara bu metot ile düşünme,sorgulama,ifade becerisi,kavram tanımları kolaylıkla verilmektedir” sözlerini kullandı.
