Aralık ayında başlayacak 2025 yılı asgari ücreti görüşmeler öncesinde muhalefetin önerileri giderek daha fazla gündem oluyor. Asgari ücretin yıl sonu enflasyonu veya hedef enflasyona göre belirlenmesi konusu tartışılırken, muhalefet partilerinin önerdiği rakamlar da dikkat çekiyor.
Her yıl olduğu gibi, 2025 yılı asgari ücret artışı, milyonlarca çalışan için büyük bir önem taşıyor. Hükümet, işçi ve işveren tarafıyla aralık ayında görüşmelere başlayacak, ancak bu yıl asgari ücretin belirlenmesinde yıl sonu enflasyonu mu yoksa hedef enflasyona mı bakılacağı konusunda hâlâ belirsizlikler var.
Enflasyon tartışmaları: Yıl sonu vs. hedef enflasyon
Geçen yıl asgari ücret yüzde 49’luk bir artışla 17 bin 2 TL olarak belirlenmişti, ancak bu yıl herhangi bir ara zam yapılmamıştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 38'den yüzde 44'e çıktı. Merkez Bankası’nın 2025 tahmini ise yüzde 14'ten yüzde 21'e yükseldi.
Asgari ücretin belirlenmesinde kritik öneme sahip olan enflasyon oranları, bu yıl bir kez daha tartışmaya açıldı. Bir grup, asgari ücretin geçmiş enflasyon oranları ile artırılmasının, dezonflasyon sürecine zarar vereceğini savunuyor. Bu görüşe göre, yüksek ücret artışları, talep artışı yaratacak ve enflasyonu körükleyecektir. Diğer taraftan, geçmiş enflasyon oranına göre yapılacak bir artışın, çalışanın refah kaybını telafi edeceği ve yaşam standartlarını iyileştireceği öne sürülüyor.
Özel: Talebimiz 30 bin lira; bunun altında biz yokuz
CHP lideri Özgür Özel, asgari ücretin 30 bin TL'ye çıkarılmasını talep ediyor. “Bütün sendikalara çağrımız budur; asgari ücret talebimiz 30 bin lira, bunun altında biz yokuz. Herkesi bu çağrıya sahip çıkmaya davet ediyorum. Asgari ücret 30 bin lira; yoksa mücadeleye devam edeceğiz, itiraza devam edeceğiz. Bu memleketi size dar edeceğiz” diyor.
Dervişoğlu: En az 28 bin lira olmalı
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu ise sadece geçmiş enflasyon kadar bir artışın yeterli olmayacağını belirtiyor ve 2025’in ilk yarısında asgari ücretin en az 28 bin lira olması gerektiğini söylüyor.
“Hedef enflasyon kadar artırılmalı diyenlere şunu sormak isterim: Yüksek enflasyon nedeniyle, çalışanların 2024 yılında yaşadığı refah kaybı ne olacaktır? Ayrıca, biz sizin enflasyon tahmininize nasıl güveneceğiz? Neredeyse her ay enflasyon tahminini artıran siz değil misiniz? 2025 yılı için yüzde 5 olarak başladığınız enflasyon tahminini en son yüzde 21’e yükselttiniz. Bunun daha kaç kere değişeceği de meçhuldür.”
Erbakan: Asgari ücretin 35 bin TL’ye çıkarılması lazım
Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, yoksulluk sınırının 70 bin TL'ye yükseldiğini belirterek, asgari ücretin en az 35 bin TL olmasını öneriyor.
Mevcut ekonomik krizde asgari ücretin çok yetersiz kaldığını belirten Erbakan, “Asgari ücrete yüzde 100 zam yapmak demek, asgari ücretin bugün 35 bin TL’ye gelmesi demektir. Biz de Yeniden Refah Partisi olarak bunu her fırsatta dile getirdik. Bu sene asgari ücretin 35 bin TL’ye çıkarılması lazım. Çünkü yoksulluk sınırı 70 bin TL’ye gelmiş durumda. Bir evde iki asgari ücret olduğunda, karı-koca asgari ücretle geçindiğinde, o eve giren miktarın en azından yoksulluk sınırına ulaşması lazım. Tabii bununla beraber işverene de devletin gereken desteği, teşviki yapması lazım” diyor.
Davutoğlu: 33 bin lira olmalı
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, asgari ücretin 33 bin 337 TL olması gerektiğini vurguluyor. “Bu şekilde ancak enflasyon karşısında asgari ücretli ezdirilmez” diyen Davutoğlu, sözlerine şunları ekliyor:
“Bizim teklifimiz 2024 enflasyonu bizim beklentimiz yüzde 52. Reel asgari ücret 17 bin 2 liradan yüzde 52 zam yani 1 Ocak'taki 17 bin 2 lira, 1 Ocak 2025'te 25 bin 843 olması lazım. 25 bin 843 lira verirseniz aslında hiç zaman yapmamışsınız demektir. Biz enflasyonu takribi yapınca verilmesi gereken rakam 33 bin 337 TL. 33 bin 337 lira verirseniz ancak enflasyon karşısında asgari ücretliyi ezdirmemiş olursunuz. Net asgari ücret 33 bin olacak. Bürütü 39 bin liraya çıkıyor.”
Hükümet temsilcileri ne düşünüyor?
Hükümetin asgari ücret artışında enflasyon hedeflemesi ya da yıl sonu verileri üzerinden bir karar vereceği, görüşmelerdeki kilit noktalar arasında yer alıyor. Hükümetin ve işçi-işveren taraflarının görüşmeleri aralık ayında başlayacak, ancak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2025 yılı bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda “Herkesin mutabık kaldığı bir tutarda uzlaşılacağını ümit ediyoruz” açıklamasını yaptı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu aralık ayında toplanacak. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan komisyon yıl sonuna kadar dört toplantı yapıp nihai kararını verecek.
