Dünyada sadece İspanya ve Türkiye'de de İzmir'in ilçesi Tire'de oynanan Karambol'un kitabı çıktı. İzmir'in Menemen ilçesinde görev yapan Erdinç Ahmet Cengiz Mesleki Eğitim Merkezi Müdürü A.Levent Ertekin, tarafından kaleme alınan kitap Konak Belediyesi Kültür Yayınları arasında basıldı. Ertekin tarafından "Sınırlar Ötesinden Kültür Misafiri Karambol" olarak hazırlanan kitap aynı zamanda bu alanda yayınlanmış ilk eser.

Eğitim ve yerel tarih konularındaki araştırma ve kitaplarıyla büyük bir açığı kapatan Ertekin'in 33 kitabının konusu, 1492 yılında Seferad Yahudileri'nin İspanya'dan sürgünü sonrası dünyaya insanlık dersi veren Osmanlı'nın yurtsuz kalan insanlara Selanik ve İzmir'de kucak açıp yerleştirmelerle başlıyor. Osmanlı Devleti'nde Aydın eyaleti sancak merkezliği görevini yerine getiren Tire'ye Seferad Yahudiler'inin yerleştirilmesi, 2. Beyazıt'ın şeyhülislamı Molla Arap lakabıyla tanınan Ali Arabi tarafından gerçekleştiriliyor. Tire'de kendi adına yaptırdığı büyük bir medresesi olan Molla Arap'ın iklim ve hoşgörüsüyle bölgenin insanını iyi tanıması, bu insanların Tire'ye beraberinde oynadıkları Karambol oyununu da getirmelerine sebep olur.

Ertekin kitapla ilgili olarak "Çok kültürlü bir toplum hayatını dünyaya yüzyıllar boyu barış ve huzur ortamıyla yaşanabileceğini gösteren Osmanlı toplumunda Karambol önceleri yerli halkın fazla itibar etmediği ama zamanla adeta iki toplumun kaynaşmasına vesile olan bir kültürü oluşturuyor. 1492 yılından bölgedeki son Yahudilerin İsrail'e göç tarihi olan 1950 yılına kadar birlikte yaşatılan ve birlikte oynanan bir oyun olarak kalıyor. Ancak bu tarihten günümüze kadar Tire'de bu oyun yüzyıllar boyu sınırların ötesinden gelen bir kültür misafiri olarak Tire'nin her yaştaki insanı için yaşatılıyor" dedi. Karambol oyununun aslında Tire'nin bir markası olabileceğine dikkat çeken Ertekin "Bugün yüzyılın başında hemen her kahvenin hemen yanında bulunan oyun alanları ile hayatını devam ettiren Karambol popüler kültürün etkisi altında ancak 2 oyun alanında sıkışmış durumda. Yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütlerinin bu çok özel kültür mirasını yaşatma görevleri olduğunu düşünüyorum. Bu yönüyle Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan ciddi bir görev yaptı. Tireli olmamasına rağmen kültürel değerlere verdiği önemi ve değeri göstererek Konak Belediyesinin kültür yayınları arasında bu eseri basmaları aslında büyük bir incelik ve jest taşıyor.İnşallah tamamen yok olmadan yaşatılması yönünde ciddi teşvikler ve destekler görür" şeklinde konuştu.

Karambol oyunu

Karambol oyunu, bugün oldukça yaygın olarak oynanan bilardoyla büyük ölçüde benzerlik gösteriyor. Oyun için öncelikle 12 metreye 4 metre boyutlarında bir alan gerekiyor. Yerden bir miktar yükseltilmiş olan bu alanın içi, parlatılmış betondan tam düz ve paraleldir. Sahanın hemen yanında yaklaşık 30 santimetre yüksekliğinde bantlar bulunuyor. Zemin düz, engelsiz olmak zorunda. Sahanın 4 metrelik olan kısmındaki bant üzerinden oyuncular başlama vuruşu yapıyor.
Editör: Haber Merkezi