İzmir'in Gaziemir İlçesi'nde 70 dönümlük arazide 70 yıl faaliyet gösterdikten sonra Torbalı'ya taşınan ancak kurşun üretiminden çıkan radyoaktif atıklarını toprağa gömen kurşun fabrikası yetkilileri sonunda harekete geçirdi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) yetkilileri, özel kıyafetler giyerek, fabrika binalarında ve toprakta inceleme yaptı. Fabrika sahasında yaklaşık bir saat kalan, yer üstünde bulunan atıkların çevresini bantlarla çeviren ve ardından da atıkların gömülü olduğu toprakta ölçüm yapan uzmanlar, ardından fabrika sahasından ayrıldı.

İnceleme yapan ekipte bulunan Dr. Halil Demirel atıklarla ilgili endişe edilecek bir durum olmadığını ifade etti. Dumanın toprağa gömülü akü kurşunlarından çıktığını belirten Dr. Demirel, “Dumanın radyasyonla kesinlikle hiçbir şekilde ilgisi yok. Radyasyon ölçümü yapıyoruz. Herhangi bir yükselti yok. Normal değerlerde. 2007’deki değerlerimizle aynı. Değişen bir şey yok. Sadece fiziki korumaları değişmiş. Tel örgüler gitmiş. Hazırlayacağımız raporla ilgili açıklamayı İzmir Valiliği yapacak” dedi.

AÇIKLAMAYI TAEK YAPACAK

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’ndan üç uzman fabrika binaları ve bahçedeki toprakta ölçüm yaptıktan sonra Gaziemir Kaymakamı Şerafettin Tuğ ile görüştü. Özel kıyafetlerle alanda ölçüm yapan Dr. Halil Demirel, çıkışta basın mensuplarının sorusu üzerine, fabrika alanında radyoaktif madde ve radyasyon ile bulaşmış malzeme olduğunu belirterek gerekli açıklamanın TAEK Başkanlığı tarafından yapılacağını söyledi. Demirel, 2007 yılında kesilen cezanın Çevre ve Orman İl Müdürlüğü tarafından fabrikanın çevreye verdiği zarar nedeniyle kesildiğini, fabrikaya bugüne kadar radyoaktif madde nedeniyle ceza kesilmediğini de söyledi.

BUGÜNE KADAR NE OLDU?

İzmir'in Gaziemir İlçesi'nde 1940 yılında, Aslan Avcı tarafından kurulan döküm fabrikası, 70 yıl boyunca külçe kurşun imal etti. Bunun için de ömrünü tamamlanmış akü ve hurda kurşun kullandı. 70 dönümlük arazi içindeki fabrika kurulurken çevresi boştu, ancak yıllar içinde konutlar fabrikanın tellerine kadar yaklaştı. Fabrika iki yıl önce Torbalı'ya taşındı ancak terk ettiği topraklardan dumanlar yükselmeye başladı. Türkiye Atom Enerjisi (TAEK) 2007 yılında fabrika sahasının içinde radyasyonlu atıkların gömülü olduğunu tespit etti. Zamanın Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, 2008 yılında bir depoda 200 ton atık, bir başka yerde 180 ton atık buldu. Çevre ve Orman İl Müdürlüğü, fabrikaya tehlikeli madde için 320 bin TL ceza kesti. Fabrikanın durumu, Büyükşehir Belediyesi'ne, Gaziemir Kaymakamlığı'na ve Gaziemir Belediyesi'ne bildirildi. TAEK, 2009 yılında fabrikayı yine denetledi, atıkların taşınması ya da bertarafı halinde kuruma bilgi verilmesi istendi. Kurumların harekete geçmemesi üzerine bertarafına 12 milyon lira gereken atıklar için önlem alınmadı. Fabrika içindeki atıkların toplam miktarının 100 bin tonun üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Gömülü atığın kesin miktarı ise bilinmiyor. Fabrikanın hemen yanında bir ilköğretim okulu eğitim hizmeti veriyor. Fabrikanın etrafında çevrili tellerin çoğu kopuk olduğundan içeri giren çocuklar, bilinçsizce zehir saçan toprakta oynuyor. Fabrika sahibi Hasan Avcı, beş yıl önce öldüğü için arazi üzerinde miras tartışması da devam ediyor.
Editör: Haber Merkezi