FATİH ÖZKILINÇ- Milli Eğitim Bakanlığı’nın geçtiğimiz günlerde bugünden itibaren ilkokul, ortaokul 8 ve lise 12’nci sınıf ve uygulamalı eğitim veren liselerde yüz yüze eğiteme başlanacağı açıklaması üzerine hazırlık yapan kantin esnafı, valiliğin ve bakanlığın yeni kararıyla şok oldu. Hafta sonu sokağa çıkma kısıtlaması nedeniyle öncesinde kantinlerin temizliklerini ve ürün tedariğini gerçekleştiren kantin esnafını belirsizlik korkutuyor.
Umut tükeniyor
Valiliğin açıkladığı kararla şok olduklarını ifade eden İzmir Kantinciler Esnaf Odası Başkanı Rasim Topçu, “Biz tüm hazırlıklarımızı yapmıştık. Kantinlerimizi temizledik, mallarımızı aldık. Her şey yoluna giriyor derken ani bir karar alındı. Milli Eğitim Bakanlığı; ilkokulların tamamının, ortaokullarda 8’nci sınıfların, liselerde 12’nci sınıfların açılacağını açıklamıştı. Biz de arkadaşlarımıza duyuru yaptık. Esnafımız buna göre hazırlık yaptı. Bakanlıktan yapılan yeni açıklamada 2 Mart deniliyor ama yine açılmayabilir. Daha önce Milli Eğitim Bakanlığı çeşitli defalar kantinlerin açılacağı konusunda duyuru yapmıştı. Ama bilim kurulunun kararlarıyla hep ertelendi. Şubat tatilinden sonra köy okullarıyla birlikte açılacaktık 1 Mart’a ertelendi. Şimdi 2 Mart deniliyor. Ürünler alındı. Geçmişte ürün iadesiyle ilgili sıkıntı yaşamıştık. Eylül ayında açıldık bir, iki hafta sonra kapandık. Elimizde kalan malları, dağıtmak zorunda kaldık. Bu belirsizlik bizi korkutuyor. Umudumuz tükeniyor” dedi.
Darbe üstüne darbe
Bakanlığın 1 Mart kararının kendileri için umut olduğunu ifade eden Topçu, “Şaşkınız, bizim için umut olmuştu. Bir yıldır çalışmıyoruz. Hiç olmazsa evimize götürebilecek bir ekmek parası kazanırız umuduyla hazırlık yaptık. Kimi esnafımız eşinden, dostundan borç alarak kimisi de kredi kartıyla mal aldı. Eskiden firmalar kantinlere mal vermek için yarışırdı. Şimdi iadesi olabilir endişesiyle cari hesapla mal vermiyorlar. Darbe darbe üstüne darbe oldu. Bir yıldır çevremizin yardımlarıyla hayatımızı devam ettiriyoruz. Bir yılın sonunda umut ışığı gözüküyor derken yine belirsizlik. Kantincilerimiz maddi sıkıntıların yanında psikolojik bunalıma da giriyor. Borçlu olmayan bir tane kantinci bulamazsınız. Artık kimseden yardım, para isteyecek durumda kalmadı. Devletin üç aylık sürede verdiği bin liralık yardımlarla acil olan doğalgaz, elektrik faturaları ödenebildi. Kantinlerin açılmasıyla ilgili il hıfzıssıhha kurulundan olumlu bir karar bekliyoruz” diye konuştu.
Kantinci istihdamı başlayacak
Gelecekte okullarda hizmetli gibi kantinci istihdamınında başlayabileceğine dikkat çeken Topçu, “Bugüne kadar kentteki 800 kantincinin 80’i bu işi bıraktı, sözleşmesini feshetti. İş bulanlar bırakıp gitti. Eğer okullar açıldığında umduğumuzu bulmazsak daha da bırakan olur. Yakında okullarda hizmetli gibi kantinci istihdamı başlayacak. Kara kara düşünüyoruz” dedi.
“Ne satacağız?”
Kantinlerde satılacak ürünlerle ilgili yeni düzenlemelerin olduğunu belirten Topçu, “Kantinde satışı yasak olan ürünler var. Okulların açılmasıyla birlikte yürürlüğe girecek olan bir genel var. Bu genelge yürürlüğe girdiğinde bisküvi, çikolata ve içecek gruplarından pek çoğu kantinlerde satılamayacak. Bir simit, tost satarak kantinler nasıl dönecek? Tost, bugün alım gücünü geçti. Her öğrencinin alabilmesi mümkün değil. Pandemide velilerin kazancının düşmesi bizim cirolarımızı da olumsuz etkileyecek. Onu satma, buna satma ne satacağız? Su, ayran satarak kantincinin kirasını ödeyebilir mi? Sözleşmemizde ‘Okullar açık olduğu günlerden kantin açılır’ deniliyor. Açılmazsa sözleşme fesih edilebilir. Açsak kiralarımızı nasıl ödeyeceğiz? Çoğu kantinci de bunu düşünüyor” diye konuştu.
Öğretmenlerin, öğrencilerin kantine gitmemesi için velilere mesaj attığını iddia eden Topçu, “Kantinlerimiz en çok denetlenen yerler arasında. Sağlıksız bir ürün satışı mümkün değil. Tüm ihtiyaçlarını kantinden karşılayan öğretmenlerimiz birden bire Whatsapp gruplarından ‘kantine uğramayın’ mesajı atıyor. Bu duruma çok üzülüyoruz” ifadelerini kullandı.
