Rekabet Kurumu ile Kamu İhale Kurumu (KİK) arasındaki yeni iş birliği protokolü, Türkiye’de kamu ihalelerindeki rekabetçi risklerin ve olası ihlallerin tespit edilmesinde yapay zeka destekli teknolojilerin kullanılmasını öngörüyor. Bu adım, kamu alımlarındaki şeffaflık ve rekabetin güçlendirilmesine önemli katkı sağlayacak.
Kamu alımları ve ekonomiye etkisi
Dünya genelinde kamu alımları, gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içinde önemli bir paya sahip. OECD verilerine göre, birçok ülkede kamu alımlarının GSYH içindeki payı yüzde 12-15 arasında değişiyor ve kamu harcamalarının yaklaşık yüzde 30'u bu alımlardan oluşuyor. Türkiye’de ise bu oran yüzde 6 civarında ve merkezi yönetim bütçe giderlerinin yaklaşık yüzde 36’sı kamu alımlarına harcanıyor.
Kamu ihalelerindeki rekabetçi süreçler, yalnızca kamu kaynaklarının etkin kullanılmasını sağlamıyor, aynı zamanda piyasalarda fiyat oluşumunun sağlıklı işlemesine de katkıda bulunuyor. Bu nedenle, kamu alımlarındaki adalet ve şeffaflık kritik önem taşıyor.
Yapay zeka destekli teknolojilerle rekabetin korunması
Rekabet Kurumu ve KİK arasında imzalanan yeni protokolle, iki kurum arasındaki iş birliği daha da güçlendirildi. Bu iş birliği, kamu ihalelerindeki rekabetçi risklerin ve ihlallerin tespitinde yapay zeka tabanlı araçların geliştirilmesini, ortak istatistiksel modelleme ve veri analizleri yapılmasını öngörüyor. Yapay zeka destekli analizler, ihale süreçlerinde rekabeti engelleyen danışıklı teklif verme ve kartelleşme gibi yasa dışı uygulamaları erkenden tespit etmeye yardımcı olacak.
Veri analizleri ve yenilikçi araçlar
İhale süreçlerinin daha şeffaf ve adil bir şekilde işlemesi için, Rekabet Kurumu ve KİK’in ortak çalışması kapsamında, özellikle ihale verilerinin analizi güçlendirilecek. Yapay zeka, bu analizlerde önemli bir araç olarak devreye girecek ve potansiyel ihlalleri resen tespit edebilecek yenilikçi araçların geliştirilmesi sağlanacak. Böylelikle, kamu ihalelerindeki kartel oluşumları ve diğer rekabet ihlalleriyle mücadele edilecek.
