2024 ABD Başkanlık Seçimleri, tarihi bir gelişmeye sahne oldu. NASA astronotları, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) üzerinden oy kullanarak seçim sürecine katıldılar. Boeing Starliner arızası nedeniyle uzayda mahsur kalan iki astronot da bu süreçte yer aldı. Oy kullanma işlemi, güvenli ve şifreli bir sistemle gerçekleştirildi.
Uzaktan oy kullanma süreci
Suni Williams ve Butch Wilmore, en erken Şubat 2025’e kadar uzayda kalacak olmalarına rağmen oy kullanma talebinde bulundular. Wilmore, eylül ayında yaptığı açıklamada, “Bugün oy pusulası talebimi gönderdim. Vatandaş olarak seçimlere katılmak çok önemli bir görev ve NASA bunu yapmamızı oldukça kolaylaştırıyor” ifadelerini kullandı. Williams ise, “Uzaydan oy kullanabilmek için sabırsızlanıyoruz” dedi.
Astronotlar, yaşadıkları bölgenin ilçe katiplik ofisi ile koordinasyon içinde uzaktan oy kullanma yöntemini tercih ettiler. Evlerinden uzakta olan diğer Amerikalılar gibi, astronotlar da oy pusulası talep etmek için Federal Posta Kartı Başvurusu doldurabiliyor.
Oyların ışınlanması
Astronotlar, yörüngedeki laboratuvarlarında elektronik oy pusulasını doldurduktan sonra, bu belge NASA'nın Takip ve Veri Aktarım Uydu Sistemi aracılığıyla New Mexico’daki White Sands Test Tesisindeki bir yer antenine gönderiliyor. New Mexico’dan oy pusulası, NASA Johnson’daki Görev Kontrol Merkezi’ne iletiliyor ve son olarak oy pusulasını değerlendirmekten sorumlu olan ilçe katibine ulaştırılıyor.
Oy güvenliği, sadece astronot ve katip tarafından erişilebilen şifreli bir format kullanılarak sağlanıyor. Bu yöntem, oyların güvenliğini artırarak uzayda gerçekleştirilen oy kullanma işleminin güvenilirliğini de pekiştiriyor.
Uzayda oy kullanma tarihçesi
Uzayda oy kullanan ilk Amerikalı astronot 2004 yılında Leroy Chiao oldu. Ardından, Amerikalı astronot Kathleen Rubins, 2016 ve 2020 yıllarında iki kez oy kullanmıştı. Uzaydan oy kullanma uygulaması, gelecekteki seçimlerde de devam edeceği öngörülüyor.
Seçim süreci hakkında bilgiler
2024 ABD Başkanlık Seçimleri kapsamında oy kullanma süreleri eyaletlerin coğrafi konumlarına göre değişiklik göstermektedir. Oy verme işlemleri, 6 Kasım 2024 tarihinde saat 02.00’de sona erecek. Türkiye saatiyle ABD'nin Doğu Kıyısı'ndaki eyaletlerde 03.00-04.00 civarında, Batı Kıyısı’ndaki eyaletlerde ise 06.00-07.00 arasında oy verme işlemleri tamamlanacaktır.
