Üniversitede havalı dolaşan birini görünce "Ne o Nobel mi kazanmış?" diye şakalaşılır, ya da projeyi küçümsemek için "Bu projeyle Nobel kazanacak halin yok" denir. Aslında tüm akademisyenlerin hayalidir Nobel Ödülü'nü kazanmak. Öyle kolay iş değil bu ödülü kazanmak. Yılın en karizmatik adamı ya da en iyi tweet atanı seçilmiyor çünkü!!!

7-14 Ekim 2013 tarihleri arasında 5 dalda (fizik, kimya, edebiyat, barış, fizyoloji veya tıp) verilen Nobel ödüllerini kazananlar açıklandı. 10 Aralıkta ise ödüller sahipleriyle buluştu. Stockholm'de düzenlenen törende Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü İsveç Kralı Carl XVI Gustaf elinden alan isimler ABD'li James E. Rothman, Randy W. Schekman ile Alman Thomas C. Südhof oldu.

Hücre fizyolojisinin temel mekanizmalarından olan hücredeki ana taşıma sistemini açıkladılar. Hücreleri molekül üreten ve ihraç eden fabrikalar gibi düşünün. Örneğin insülin üretilir, kana salınır, sonra nörotransmiter adlı sinyal ileten moleküller bir sinir hücresinden diğerine gönderilir. Bu sinyal ileten moleküller  hücrenin etrafındaki vezikül  adlı paketler (keseler) ile taşınır. İşte bu 3 bilim insanı hücrenin taşıma sisteminin gizemini çözdüler. Bu iletimin doğru zamanda ve doğru yere nasıl yapıldığı bilinmiyordu. Tamam hücre var, salınan ileticiler var, bir sinir hücresi uyarılıyor iyi de nasıl zamanlama yapılıyor ya da nasıl doğru yere gidiyor mesajlar?

Randy Schekman sinyal içeren keseciklerin nasıl yol aldığını açıklayan genler buldu ki buna vezikül trafiğini açıklayan genler dendi.  James Rothman ise sinyal içeren keseciklerin yani veziküllerin hedefe ulaşıp mesajı iletmesine izin veren proteinleri buldu. Thomas Südhof da veziküllerin içerdiği bilgiyi aktarmasında sinyallerin nasıl yol gösterdiğini ortaya koydu. Böylece hücresel kargonun taşınmasındaki ve iletilmesindeki kontrol sistemi açıklandı. Bu sistemde sorun olması nörolojik hastalıklara, şeker hastalığına ve bağışıklık sistemi hastalıklarına yol açar dendi. 

Hastalıkları önlemek ve tedavi etmek için öncelikle normali bilmek gerekir. İşin normali ne, mükemmel tasarlanmış insan bedeni nasıl çalışıyor? Bunu anlamaya çalışıyoruz.

Sağlıkla kalın.