Geçtiğimiz gün Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı (TÜRGÖK) Yönetim Kurulu Başkanı Tülay Yazgan ile biraradaydım. Körler için bir kitaplık kurma fikrinin nasıl çıktığını, geçen 10 yılda neler yaptılarını ve hedeflerini paylaştı.

Gültekin Yazgan 1927'de doğar. 12 aşındayken geçirdiği bir kaza sonrası görme yetisini kaybeder. Kendi kaleme aldığı Kör Uçuş adlı kitabında şu satırlarla anlatır yaşadıklarını; '1939 Nisan'ın ilk günleriydi. İki ayı aşkın bir süredir yattığım Cerrahpaşa Hastanesi'nden taburcu olmuş, annemin kolunda çıkıyordum. Ne var ki bu çıkış hastaneye gelirken geride bıraktığım yaşantıma dönüş değildi. Allaha ısmarladık bile diyemeden ayrıldığım sınıfıma, kitaplarıma, defterlerime ve de aydınlığa geri dönmüyordum. Yarım kalan oracıkta yarım kalmıştı. Yeni bir yola çıkıştı bu:  Kör uçuş başlıyordu'

Türkiye'de körler için ne bir kitap ne bir okul var o dönem.  Gültekin Bey hasta yatağında yatarken İzmir'de kabartma yazı öğreten bir kurum olduğunu öğrenir. Hastaneden çıkınca ilk iş bu kursa gidip Kabartma Yazı öğrenmek olur. Yıllar sonra eşi Tülay Hanıma bugünleri anlatırken "O zaman kendimi tekrar okur yazar hissettim" der. Aydın'a, yaşadığı şehre geri döner ve müzikle ilgilenmeye başlar. Nota öğrenir. Yurtdışına belki de İngiltere'ye müzik eğitimi almaya giderim düşüncesindeyken British Council Aydın'da İngilizce kursu açar. Hemen İngilizce öğrenmek için kursa yazılır Gültekin Bey ancak bir sorunla karşılaşır. Essential English kitabı okutulmaktadır kurtsa ve kabartma yazı değildir elbette. Annesi İngilizce bilmediği halde tüm kitabı tek tek harf harf okur oğluna. Gültekin Bey de elle kendi kabartma kitabını yazar. Kursta çok başarılı olan bu kör öğrenci İngiltere'den gelen müfettişlerin dikkatini çeker. Bir sonraki gelişlerinde çuval dolusu kabartma kitap getirirler İngiltere'den bu kör çocuk için. 1850'lerde kurulan National Library for Blind yani Körler için Ulusal Kitaplıktan getirmişler bu kitapları. Ve o gün "neden benim ülkemde yok?" sorusu ile bir kitaplık kurma düşüncesi başlar zihninde. Bu kitaplığa üye olur ve ölümüne kadar İngiltere'den kabartma ödünç kitap alır, okur geri yollar. Her türlü kitabı, tüm klasikleri hatta Kur'an-ı Kerim'i İngilizce okur. En son okuduğu kitap ise Orhan Pamuk'un Kar kitabının İngilizce çevirisidir.

"Ben özürlü olmayı seçtim engelli olmayı değil" diye bir makalesi de olan Gültekin Bey "özür insanda varolan bir eksiklik, bozukluktur ve gitmez. Oysa engel insanın önüne çıkan setlerdir. Ben özrü değil ama engelleri kaldırırım" sözleriyle kitaplığın adını görme engelli değil görme özürlüler  olarak koyar.

Her zaman ilklerin şehri olan İzmir'de 2004 yılında gerek ülkemizde yaşayan gerek yurtdışındaki Türkçe bilen görme özürlülerin yazılı kaynaklara erişimini sağlamak amacıyla Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı (TÜRGÖK) kurulur. Tamamen ücretsiz hizmet veren bu kitaplıkta neler yok ki!
Sesli ve Braille (kabartma) baskılı roman, öykü, şiir, gezi, kişisel gelişim kitapları, her eğitim seviyesine yönelik ders kitapları, ÖSS, KPSS, SBS, açık öğretim (lise, ilköğretim) soru bankaları ve sınav testleri bulunmakta. Körlerin eğitimlerine katkı sağlamak amacıyla özellikle üniversite öğrencilerinin kaynak kitapları talepleri doğrultusunda kabartma ve sesli olarak üretilmekte ve kendilerine ulaştırılmakta.

TÜRGÖK kuruluşundan itibaren her ay  sürekli İlköğretim 1. kademe öğrencileri için (Braille Kabartma) "Yavru Balansı" dergisi, 2. kademe öğrencileri için (Braille Kabartma) "Balansı" dergisi, lise öğrencileri ve yetişkinler için de  MP3 formatında sesli "Arkadaş" dergisi çıkarmakta. Bunlarla da yetinmeyip daha fazlasını hedefliyorlar. Bir kitaplık olur da öykü yarışması olmaz mı düşüncesiyle Görme Özürlüler arası geleneksel "Öykü Yarışması" düzenlemekteler. 2012 yılında, 7-14 yaş arası Görme Özürlü üyeler için başlatılan "Ödünç Kabartma Kitap" hizmetini rahmetli Gültekin Beyin yıllarca İngiltere'den alıp okup geri yolladığı sistemle Türkiye'nin dört bir köşesindeki körler kitaplara kavuşmuş olacak.
6000 kör üyesiyle, 300'ü aşkın gönüllüsüyle, 4500'den fazla sesli kitap ve 600'e yakın kabartma kitaplarıyla TÜRGÖK her geçen gün büyümekte. Geçtiğimiz yıl Rotaryen eşleri ile birlikte, ülkemizde ilk Kabartma Yemek Kitabı olan  "Mutfaktan Güzel Kokular Geliyor" ayrıca seslendirilerek de kitaplık üyelerine ulaştırmışlar. Şimdilerde ise müzik eğitimi alan  veya eğitime başlayacak  gençler ile müzik alanında çalışan üyelerinin  nota gereksinimleri için  "Kabartma Nota Basımı Projesi"ni başlatmıştır. Bu proje ile Görmeyenlerin basılı notalarının olmaması nedeniyle eğitimlerinde önlerine çıkan engellerin kaldırılması hedeflenmekte.

Gürsel Aksel Bulvarı No: 35/Z PK:35290 Üçkuyular-İZMİR'de bulunan TÜRGÖK'e web sitesinden ulaşıp görme özürlü olduğunuzu belgeleyen bir raporunuzu gönderirseniz bu kitaplığa üye olabilirsiniz. Yeni yılda sevdiğiniz birinin adını ölümsüzleştirmek isterseniz kabartma kitap bastırmak için sponsor olabilirsiniz.

Sağlıkla kalın.