BURCU YANAR/ÖZEL HABER
Toplumsal bilinç oluşturmak amacıyla her yıl 9 Mayıs tarihinde kutlanan Dünya Çölyak Farkındalık Günü’nde yaşanan sıkıntılara dikkat çekildi. İzmir Glutensiz ve Organik Yaşam Derneği Kurucu Başkanı Erkan Canoğlu, çölyak hastalığında dikkat edilmesi gereken pek çok nokta olduğunu fakat çapraz bulaşma riskinin dışarıda yemek yeme zorluğu yarattığına dikkat çekti. Genetik yatkınlığı olan bireyler arpa, buğday, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten isimli proteine maruz kaldıklarında ince bağırsak olumsuz etkilendiği için çeşitli sağlık sorunları yaşayabiliyorlar.
Glutensiz ürünlerin oldukça pahalı olduğuna da dikkat çeken Canoğlu, “Çölyak hastaları glutensiz beslenmeye dikkat etmelidir. Çarpraz bulaşma konusuna dikkat etmelidir. Glutensiz beslendiği sürece sağlıklı bir şekilde yaşamını sürdürebilir. Çölyak hastaları için dışarıda yiyecek bulmak zordur, ürünler hazırlanırken çapraz bulaş olabilir ve bunu tüketemezler. Bu sebeple dışarıda okulda hastanede her ortamda beslenme zorluğu yaşarlar. Ayrıca glutensiz ürünler çok pahalıdır, ürünlerini almakta zorlanan aileler var. Devletimizin bu konuya el atmasını talep ediyoruz” dedi.
ÇÖLYAK HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalığın ne olduğunu da anlatan Erkan sözlerini şöyle sürdürdü: “Gluten; buğday, arpa, çavdar gibi tahılların içerisinde bulunan bir proteindir. Bu protein çölyak hastalarının ince bağırsağına zarar vermektedir. Günümüzde yaygınlaşan ‘Glutensiz yaşam sağlıklı besleniyorum’ mottosu ile daha fazla gündeme gelmekte. Fakat biz Çölyak hastaları tarafından bu beslenme şekli zorunlu olmaktadır. Hastalığın belirtilerinde ise sıklıkla ishal, büyüme geriliği, gaz ve karın şişliği, halsizlik, iştahsızlık,kilo kaybı,boy kısalığı,kemik erimesi,kan eksikliği,demir eksikliği,uyku bozuklukları gibi durumlar ile kendini gösterir. Çölyak tanısı kandan bakılır pozitif çıkar ise endoskopi yapılır. Kesin tanı endoskopi ile konulur. Belirtileri taşıyan kişiler mutlaka bir Gastroenteroloji doktoruna görünmelidir. Çölyak hastaları ömür boyu glutensiz beslenmek zorundadır. Beslenmez ise yaşadığı sorunlar tekrarlar ve daha kötü sonuçlar ortaya çıkabilir örneğin bağırsak kanseri gibi.”
ÇAPRAZ BULAŞMA NEDİR?
İzmir Glutensiz ve Organik Yaşam Derneği Kurucu Başkanı Erkan Canoğlu çapraz bulaşmayı ise şu şekilde açıkladı: “Çapraz bulaşma, glutenli bir ürün ile glutensiz bir ürünün birbiri ile temas etmesidir. Örneğin bir restorana gittiniz glutensiz bir ürünü yok salata yemek istediniz. Salatayı doğrayacağı tahta bıçak gibi ekipmanlar daha önce gluten ile temas ettiyse (yani ekmek veya un gibi) yapacağı salatada glutenli hale dönüşür. Bu duruma cross-contamination adı da veriliyor. Bizleri dışarıda yemek yeme anlamında en çok etkileyen konulardan biri de budur. Çünkü glutensiz bile olsa nasıl hazırlandığı da oldukça önemli.”
